Bulgaristan’da üniversiteler 1993 yılında kapılarını yurtdışında yaşayan Bulgar kökenli vatandaşlara açtı. Yurtdışı Bulgar camiasından öğrenci adayları ülkedeki yüksek okullarda okuyabilmesi için birkaç şarta uymalı- Bulgar kökenli olduklarına dair belge, daimi adresilerinin Bulgaristan dışında olması, bunun kimlik kartında yansıtılmış olması gibi koşullar aranıyor. Ülkelere göre belirlenmiş başvurularla adaylar Eğitim Bakanlığı veya Devlet Yurtdışı Bulgarlar Ajansına evraklarını sunarak, müracaat edebilir. Bulgaristan’dan özel çalışma grubu gidemeyen yerlerde ise adaylar Bulgaristan Konsolosluklarına başvurabilir. Eğitim Bakanlığından Yüksek Okul Müdürlüğü baş uzmanı Venko Bojanov, bu uygulamanın örneğin Kazakistan için geçerli olduğunu söyledi.
Venko Bojanov yurtdışı Bulgar camiasından gençlerin üniversite adaylıkları konusunda geniş ve aydınlatıcı bilgi sundu:
“Adaylar kayıtlarda başvuru numarası alıyor ve Bulgar dili, edebiyat ve Bulgaristan tarihi testlerine tabi tutuluyor.Testler Sofya’da uzmanlar tarafından değerlendirildikten sonra, sonuçlar Eğitim Bakanlığı sitesinde yayınlanıyor. Test sonucu, lise final sınavı notları ve adayın okumak istediği bölümlerden lise notları kıstas alınarak ortalama puan durumu belirleniyor ve aday buna göre okula giriş hakkı kazanıyor”.
Yurtdışı Bulgarlarının özellikle rağbet ettiği bazı bölümler var. Bazen onlar için yerler yetersiz kalıyor. Batı kenar bölgeleri olarak bilinen ve Sırbistan topraklarında yaşayan Bulgar gençlerinin ve Makedonya’daki Bulgar camiasının adayları tıp bölümünü tercih ediyor. Moldova ve Ukrayna’dan gençler genelde psikoloji, kamu idaresi, siyasi bilimler, uluslararası ilişkiler ve turizm bölümlerini seçiyor.
Bulgaristan’a okumaya gelmek isteyen yurtdışı Bulgarları genelde hangi ülkelerden geliyor?
“Son on yılda en çok öğrenci Ukrayna ve Moldova’dan geliyor. Sırbistan’ın Dimitrovgrad ve Bosilegrad bölgelerinden da daimi bir başvuru sayısı gözleniyor. Burada liselerden neredeyse bütün sınıftan öğrencilerin gelip, Bulgar üniversitelerine başvurduğu durumlar oluyor”.
Bu yıl öğrenci kayıt ve kabul işlemleri hala tamamlanmadı. Şimdilik Ukrayna’dan 343, Moldova’dan 125 aday var. Geçen yıla kıyasla artış var. Sırbistan, Dimitrovgrad bölgesinde de Bulgaristan Eğitim Bakanlığı başvuru murkezine 100 genç aday evraklarını verdi.
Yurtdışı Bulgar kotasıyla üniversitelere giren öğrencilere devlet tarafından aylık 240 leva burs sağlanıyor. Öğrencilere konaklamak için yurt imkanları da sağlanmış bulunuyor. Öğrencilere bu burs sadece birinci yıl şartsız, kayıtsız veriliyor. Sonraki sınıflarda öğrencilerden en düşük 4 notu almış olması şartı koşuluyor. Doktora ve uzmanlık yapanlar bütün eğitimleri boyunca burs hakkından yararlanıyor.
Sevda Dükkancı, BNR