Tarih: 18 Kasım 2018

Yazan: Nedim AKIN  BGSAM yorumcusu

Konu:   Bulgaristan’da siyasi sistemin değişmesi oy kullanma usulünün değiştirilmesiyle başlayabilir. İsteğimiz oyumuzu mektupla göndermektir.

Bulgaristan’daki Cumhurbaşkanı seçimi, genel (meclis seçimleri), erken (süresinden önce yapılan seçimler), yerel (belediye ve muhtar seçimleri), Avrupa Birliği parlamentosu seçimleri ve halk oylamasında (refarendum) oy verme usulü çok büyük önem kazanmış bulunuyor. Seçim yapmak devlet işidir. Seçim usulünü belirleyen yasama organı, halk meclisidir, uygulayansa yine devlettir.  Bu konuda her vatandaşın bilmesi ve uyması gereken şu bilgilerdir:

Bulgar seçimlerine katılmak zorunludur. Türkiye’de buna uyma olanakları sağlanmıyor o başka…

Seçim hazırlıkları: yani seçim tarih, gününün ve yerinin belirlenmesini meclis belirler.

Katılacak parti, cephe, birlik, bağımsız vs adayların Yüksek Seçim Kurulunda resmi kayıtlarının özgürce yapar;

Seçimin yapılacağı bölgelerin, belediye ve muhtarlıkların, sandık açılacak ülkeleri, sandık sayısını, adresleri Yüksek Seçim Komisyonu açıklar. Yerel seçim komisyonlarını, sandık başkanı ve üyeleri belirlenir. Bulgaristan’dan gelen bültenleri teslim alma, koruma ve seçim günü akşamı protokollerle birlikte teslim etme, gerektiğinde bültenleri yeniden sayma resmi işler listesindedir.

Devletin görevlerine paralel siyasi partilerin de görevi vardır.

Geçerli uygulamaya göre partiler aday listelerini dizer. Şimdiki geçerli sistemin değiştirilmesi için meclise öneri sunulmuştur. İstenen, aday sıralamasında sıra numaralarının kaldırılmasıdır.  (Biz bu değişiklikten yanayız. Adayını seçmen kendi belirlemelidir. Seçimde aday listesi olmamalıdır. Majoriter sisteme geçilmelidir. Seçimi en fazla oy alan kazanmalıdır.

Sistem değişikliği kapısını açabilmeye zorunlu olan ödevler:

• Hhileye yol vermemek için belediyelere ve muhtarlıklara düşen ana ödevse şudur: Aktüel seçim listeleri hazırlanmalıdır.

• Meclisin ödevlerinin başında gelense, karma ya da majoriter sisteme geçilmesini ve dış ülkelerde bulunan vatandaşların oyunu mektupla göndermeyi yasallaştırmaktır. 

  OY VERME USULÜNÜ DEĞİŞTİRMELİYİZ!

Bulgaristan Türkleri Kültür ve Hizmet Derneği BULTÜRK başta olmak üzere, Türkiye’deki soydaşlarımız bu konuya çok büyük ilgi gösterdikleri gibi, su sorunları BGHABER.ORG “Bulgaristan Türklerinin Sesi” gazetesi 2016-17 ve 2018 yıllarında defalarca yorumlandı. Seminer ve sempozyum yapıldı. Bulgaristan İstanbul Başkonsolosluğu ve Bulgaristan Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliğinde Sayın Büyükelçi N.Mihaylova ile BULTÜRK Başkanımızın defalarca görüşmelerde bu olayı masaya yatırıldı, tartışıldı.

Ancak ne yazık ki, 16 Kasım 2016’da yapılan son Cumhurbaşkanı seçiminde, aynı tarihte “siyasi sistem değişikliği istekleriyle yapılan halk oylamasında” ve 26 Mart 2017’deki erken genel meclis seçimlerinde bu isteğimiz dikkate alınıp uygulanmadı. Son günlerde Bulgar basınında açık olarak tartışmaya açıldı.  Dün olduğu gibi bugün de hala sandık başına gidip, kimliğini gösteren ve listede ismi bulunan kişiler oy veriyor.

Bu böyle devam edemez. Son seçimde, seçim günü dövülenler oldu. Türkiye’de kafamıza komandolar dikildi. Bugünkü Başbakan Yardımcısı K. Karakaçanov, 2 gün önce istifa eden Başbakan Yarmmcısı V. Simyonov, “Ataka” şefi V. Siderov, AB parlamentosu üyesi An. Cambazki ve başka faşistler grup kurmuş oy kullanmaya giden seçmen otobüslerini Bulgar sınır kapısında durdurdular. İnsan hakları ve özgürlükler baştan sona ayakaltına alındı.

AKTÜEL SEÇMEN –  ÖLÜ SEÇMEN

Son seçimde (26 Mart 2017) aktüel seçmenler ancak ve yalnız dış ülkelerde bulunan ve orada açılan seçim sandıklarında oy veren Bulgaristan vatandaşlarıydı, şeklinde yorumlar çıktı. Bulgaristan’da muhtarlıklarda ve belediyelerde seçim listeleri hazırlanırken oy kullanacak vatandaşın yaşayıp yaşamadığı, evde olup olmadığı, seçime katılmak isteyip istemediği soruşturulmuyor. Sofya’daki Merkez Seçim Komisyonu (MSK) bülteninde 26 Mart 2017 erken genel seçimine 7 004 358 seçmen katılmıştır yazıyor.
(Not: Bunların oy kullananlar ve kullanmayanların toplamı mı, yoksa yalnız reşit yaşta olan vatandaşlar mı, daha da önemli olan “ölü canlılar da bu rakamın içinde mi” gibi konusunda bilgi sunulmuyor.) Bu rakam cebinde Bulgar kimliği ve pasaportu olanların toplam sayısıdır. Bunların bebesi, çocuğu, reşit olmayanı nerededir?

Dış ülkelerdeki (Türkiye’de bu arada) Bulgaristan vatandaşları ile ilgili yayınlanan rakamların gerçek ve sabit olduğuna inanıyorum. Çünkü son seçimden önce bulundukları ülkelerdeki Konsolosluklara seçime katılacaklarına dair isim, soyadı ve adres bilgisi verdiler 40 854 kişiydi. Onlar AKTÜEL (güncelleşmiş) SEÇMENLERİMİZDİR.
Bununla birlikte seçim günü seçim merkezine gidip Bulgaristan vatandaşı kimliği ve pasaportuyla kayıt yaptıran ve oy kullanan 93 828 vatandaşımız daha var. Onlar da gerçek adı, soyadı, adresi belli AKTÜEL SEÇMENDİR. Toplam, dış ülkelerde ikamet eden (bulunan) 117 667 seçmenden söz ediyoruz. Yukarıda da belirttiğim gibi bu rakamlar MSK’dan alınmıştır.
Şuna da işaret etmek istiyorum: Doğru dürüst oy veren bu kardeşlerimiz oy verme hakkı olan ve dış ülkelerde bulunan 3 milyon Bulgaristan vatandaşından ancak 0,5’i bile değildir.

Bulgaristan seçimlerinde oy vermeye hazır durumda olan Türkiye’de potansiyel 620 000 seçmen kardeşimiz var. Yeni seçimde biz oyumuzu sandık başına gitmeden Türkiye’den Sofya’ya mektupla gönderebiliriz. Yalnız biz değil İngiltere, Almanya, Amerika ve Kanada’daki kısaca dünyadaki tüm soydaşlarımız da oyunu mektupla göndererek Sofya meclisi bileşimini istedikleri yönde değiştirebilirler.
Ayrıca sıra numarasız seçim listelerinde istedikleri kişiyi işaretleyebilir ve meclise delege edebilirler. Tek ışık var o da budur. “Kime olursa olsun” sistemine göre oy kullanılmaya son verilmelidir. Şimdiki sistem seçmenin kafasını karıştırıyor. Siyasal yapıyı değiştirecek olan seçim sistemi ve oy kullanma usulü değişikliği olacaktır…

Bütün Batı Avrupa ve diğer normal ülkelerde seçim öncesinde nüfus kaydı yoklaması (güncelleme) yapılır Böylece seçim günü bir “büyü sonucu” sandıktan çıkan “ölü canlıların” ülke siyasetini 4 yıl altüst etmesi yolu kapanır. Bizde, ne yazık ki,  bu işlerin tersi oluyor.

Yine 26 Mart 2017 günü oyunu kullanıp çıkan seçmen arasında yapılan bir anketten çıkan sonuçta, oy verenlerden % 83,62’sinin Borisov’u Başbakan olarak istemedikleri saptandı. Halk iradesi bu iken  Borisov seçim “kazandı.” 3. Kez Başbakan oldu. Aynı ankete göre, bugünkü hükümet meşru değildir.

Bulgaristan’da SEÇMEN GÜNCELLEMESİ yapılmıyor.
Ben yazımı kaleme alırken (18 Kasım 2018, Pazar, saat 10-12) bütün Bulgaristan’da yol kavşaklarının kesildi. Protesto eylemi milli karakter ve boyut aldı. Hiçbir yerleşim yeri, köy ve kent eylem dışı kalmak istemiyor. Kırca Ali belediyesi muhtarları Mestanlı’ya (Momçilgrad) toplandı. Kış bastı “ailelerin odunu yok” konusunu açtı.  Nüfusun % 80’lik kesiminin siyasi sistem değişikliği isteğinde birleştiğini görmeyen kalmadı. Kullanılan silah halkın birliği, taşıt araçları, siyah bayraklar, “sistem öldürüyor” sloganı, pahalılığı ve işsizliği protesto şiarlarıdır. Bu kavgada, havanın soğuk ve karlı olmasına karşın,  yerli kardeşlerimiz aktif katılımcıdır.

Demokrasi ve anayasal düzen koşullarında SİSTEM DEĞİŞİKLİĞİ YOLU ANCAK SEÇİM SONUÇLARIYLA AÇILABİLİR. Değişikliğe açılan barışçı yol seçim zaferiyle başlar. 28 yıldan beri (iyi kötü) Bulgaristan koşullarında değişikliğe götürecek en kısa zafer yolunu en doğru, hilesiz, açık ve yasal olarak gösterebilen İstanbul Bayrampaşa Yıldız semti merkezli BULTÜRK yönetimi ve yayınları oldu. Konumuzun özüne giriyoruz:

Yukardaki verileri “Faktor.bg”, “Fakti.bg” vb. yorumladı.

SEÇİME KATILMA yani OY VERME USULÜ değişmelidir.

1991’de Bulgar Anayasası değişti, çok partili parlamenter sisteme de geçildi ama parti listelerine göre seçim yapılmaya devam edilmesi totaliter komünist zihniyeti ayakta tuttu. Yok edilecek olan seçim listesi usulüdür ve biz bunu mektupla oy kullanarak yapabiliriz.

Bu sorun giderek daha da büyük önem kazanıyor. Şimdi ancak sandık başına gidilerek oy verilebiliyor. Sandıklardan çuvallara kaç oy girdiğini ve bu oyların kime gittiğini belirleyenler halkı değil, partileri ve devleti teslim ediyorlar. 26 Mart 2017’de “makine ile oy kullanma” usulü uygulanacaktı, olmadı, ertelendi. Kontrol edilemeyen kanal ve usuller onaylanmıyor, kabul edilmiyor. Siyasi sistem değişikliği seçim yayasında değişiklik yapılarak ve dış ülkelerdeki 3 milyon kardeşimize POSTA İLE OY GÖNDERME usulünü yasallaştırarak başlamalıdır. Bu, Almanya, İngiltere ve Avusturya’da başarılı uygulanıyor. AB seçim sisteminin itirazı yok. Diğer demokratik ülkelerde de uygulanıyor. Singapur’da oyunu 30 gün önceden, Almanya’da 15 gün önceden vs gönderebiliyorlar. Bu, Almanya, İngiltere ve Avusturya’da böyledir.

Amerikan seçmeni oyunu postadan gönderiyor.

İnterneti bulan Birleşik Amerika’da öncelikli olarak internet üzerinden oy kullanılırken, ABD’de POSTA İLE OY KULLANMA USULÜ kaldırılmamıştır. İnternetle oy kullanmada ısrar edenlere hatırlatalım. Bulgaristan vatandaşlarından ancak % 12’sinin elektronik imzası var. İmzasız bültenler geçersiz sayıldığında, kargaşa yeniden başlayacaktır. Her vatandaşın oy kullanması bir anayasal haktır. Türkiye’deki soydaşlarımızın oy kullanmasını engelleyen, Batı ülkelerinde bulunanlara ise olanak sağlayamayan Sofya hükumeti meşru sayılamaz. Oy kullanma temel insan haklarından biridir. Normal ülkelerde bu böyledir. Bizdeki durum meşru değildir.

Kimin seçileceğini parti merkezlerinde hazırlanan aday liste sıralamasıyla belirlemek demokratik bir usul değildir.

Şu iyi bilinmelidir. Seçimler her devletin başı ve sonudur. Bulgaristan’da şimdi uygulanan usul eski komünist usuldür. 1990’dan önce Batıyı Doğu’dan ayıran seçimlerdi. Doğu ve Batı Almanya’yı, Kuzey ve Güney Kore’yi birbirinden ayırt eden, yapılan seçimlerdi. Bizi Rusya’dan koparacak olan da hilesiz seçimler olacaktır. Her vatandaşın oyu kutsaldır. Bulgaristan’da durumun kökten değişmesi, siyasi sistemin yenilenmesi için Valeri Simyonov veya hükümetin istifa etmesi yeterli değildir. Seçim yasası değişmeli ve devlet her vatandaşın oy kullanmasını ve seçimde hileye yol verilmeyeceğini ( 28 yıldan beri tekrar eden pratiğin son bulmasını) güvence altına almalıdır. Bu yapılmadan, komünist reçetelerle yapılan seçimlere katılmanın hiçbir anlamı yoktur. Bundan dolayı seçim boykotu bir zaferdir. Biz artık 3 milyonuz. Bulgaristan siyasi dengesi dışa kaymıştır ve oyumuzu posta ile göndererek durumu kökten değiştirebiliriz.

Meclise posta ile oy kullanmayı yasalaştıracak kanun teklifi sunulmasını bekliyoruz. Yeni seçimlere az kaldı. Zaman daralıyor…

Devam edecek.

Okuyanlara teşekkürler.

Paylaşanlar sağ olsunlar!