Sredna Gora(Orta dağ) ve Stara Planina (Koca Balkan) dağları arasında yer alan Kazanlık şehri ve yöresinde iklim yumuşak, toprak ise bereketlidir. Tarihöncesi dönemlerden günümüze kadar bu topraklarda insan varlığının aralıksız olması rastalntı sonucu değil. Bu yörede bulunan 1500’den çok höyük, nekropol ve kale, taşınmaz kültür anıtları siciline dahil edilmiş bulunuyor.
Kazanlık Tarih Müzesinin görevlisi olan Krasimira Stefanova şunları anlattı:
“Kazanlık yöresinde Trak kavmi olan Odrisler’in yaşadığı dönem özellikle çok ilginç. Kavim, III. Sevt sayesinde Odris Krallığında birleşti. Krallığın başkenti Sevtopolis, maalesef “Koprinka” barajının suları altında yatıyor. Sevt Krallığının varlığı kısa sürdü. Daha sonra bu topraklarda yaşamış olan Trak kavimleri birbirleri ile savaşmaya başladılar. Fakat Odrisler, devlet kuran tek kavim oldu” diyor Krasimira Stefanova.
Odris Krallığının başkenti Sevtopolis, 1948-1954 yılları arasındaki dönemde yapılan arkeolojik kazılarda gün yüzüne çıkarıldı, ancak o dönemde elektrik, su ve sulama birinci derecede önem taşıdığı, kültür anıtları ise ikinci planda kaldığı için Sevtopolis’in bulunduğu yerde barajın kurulması kararı alındı.
Krasimira Stefanova, barajın dibinde kalan Odris Krallığının başkentine, ancak 1984 yılında baraj, bakım amacı ile boşaltıldığında ayak basma fırsatını bulduğunu paylaştı:
“Sevtopolis’e ayak basmak inanılmaz, unutulmaz bir yaşantı oldu. Su, mükemmel konservasyon sağlıyor. Duvarlar, sokaklar, konutlar, her şey tamamen korunmuştu.”
Traklar’ın mirası, “Ostruşa”, “Şuşmanets”, “Golyama Arsenalka”, “Helvetsiya”, “Svetitsata” ve “Grifonite” olmak üzere etkileyici mezar höyüklerinde ve III. Sevt’in tapınağı olan “Golyamata Kosmatka” höyüğünde de görülebilir. Kralın bronz başına geçen yılda Paris, Louvre Müzesinde “Trak Kralları Destanı” adı ile tertiplenen ve Bulgaristan’dan arkeolojik bulgular sergilenen teşhirde özel yer ayrıldığını hatırlatalım. Kazanlık’taki Trak Türbesi de Trak Kültürü tacının muhteşem incisidir. 1944 yılında bulunan türbe 1979 yılında UNESCO’nun dünya kültür mirası listesine dahil edildi.
Türklere ait olan Türbede hemen yanında solda olan.
“Türbenin duvar yazıları, Millat’tan IV. – III. yüzyıldan kalma resimler arasında eşsiz olduğu için Kazanlık Türbesi UNESCO listesine dahil edildi. Duvar yazıları bakanı gerçekten hayretler içinde bırakıyor.
Türbenin orijinal hali ile korunması için 1974 yılında turistler için bire bir kopyası yapıldı.
Orijinal türbenin muhafaza edilmesi için ise gereken herşey yapılıyor.
Bu konuda Krasimira Stefanova şunları paylaştı:
“Kazanlık türbesine daha çocukken, 1966 yılında mikrobiyolog olan ve türbenin duvarlarında mikroorganizma incelemesi yapan merhum annemle birlikte girdim.
O sırada bir gün kendimi kültür anıtlarını nesiller için koruma ve tanıtma işine vereceğimi bilmiyorum”.
