Üç yıldan kısa sürede üst üste 6. kez düzenlenen erken genel seçimlerin öncesinde yönetim ümitsizliğinin Bulgaristan vatandaşlarına verdiği yorgunluk aşikâr olurken son derece cılız seçim kampanyasına bakılırsa yorgunluğun siyaset alanında da kendini gösterdiğini söylemek mümkün.
Seçmenlerin milletvekili adayları ile bir araya geldiği az sayıdaki toplantılar pek yapıcı olmazken vatandaşların yaşadıkları problemlere çözüm getirilmesine ilişkin fikir ve programların çatıştırılacağı hakiki siyasi tartışma yapılmadı.
Bulgaristan Radyosu tarafından düzenlenen kısa anket, vatandaşların oy hakkını kullanmak istemekle birlikte sık sık kendi görüş ve problemlerine yakın yönetim programları öneren parti ve milletvekili adayları bulamadıklarını gösteriyor.
“Masada bulunan siyasi ürünler temel beklentilerimi karşılamıyor” diyen Sofyalı genç mimar Veselin Aleksiev, bundan önce her seçimde sandık başına gitmiş olmakla birlikte bugün yapılan oylamada oy hakkını kullanmasının bir anlamı olmadığını ve bu durumun insan onurunu zedelemekte olduğunu dile getirdi.
„ Sosyal politika, iş hakları ve bunun gibi konular gündeme getirilmiyor. Neredeyse 40 yıldır devam eden geçiş dönemi içinde bulunuyoruz, siyasi aktörlerin bu durum ve söylemin içinden sanki çıkamıyorlar. Çok iddialı olmayan, nispeten ılımlı sosyal bir partinin olmasını, Bulgaristan’da temel düzeyde sosyal hizmetlerin olmasını isterdim. Şu anda böyle bir hedef belirlemiş olan hiç bir parti görmüyorum” dedi Veselin.
Anketimize katılan İvo Anev ise oy hakkını kullanmakla neyi amaçladığına ilişkin net fikri olan seçmenlerin sandık başına gitmelerinin önemine dikkat çekerek şöyle konuştu:
„ Maalesef pazarlamaya, yani daha ideal olan bir vizyona değil, insanların ne istediklerine çok fazla önem veriliyor. Şimdiye kadar seçimleri kazanan partiler hep bunu yaptı. Sonuçta yol gösterici daha büyük bir fikir olursa, seçmenler bu fikri ortaya koyan partiyi desteklemek konusunda esinlenebilir. Tabii, böyle bir fikrin oluşturulması hiç te kolay bir şey değildir.”
Başkentte bir dizi çevre aktivitesi ile ilgili olan genç, bu nevi birleştirici bir fikre doğru atılacak adımlara dair vizyonunu paylaştı:
“ Her şeyden önce bizim ne olduğumuz, dünyadaki simamızın ne olduğuna ilişkin vizyona muhtacız. Avrupa medeniyetinin, dünyanın haysiyet sahibi bir parçasıyız. Gurur duyabileceğimiz insanlarımız var. Devamlı bölünmelerin ve kendimizi olduğumuz gibi kabul etmememizin bir anlamı yoktur”.
IT uzmanı olan Georgi Chipev için ise Pazar günü sandık başına gitmek önemlidir. “Ülkemizde hiç te az olmayan problemlere çözüm getirecek olağan hükümetin kurulması seçmenlerin menfaatinedir. Problemler kendilğinden çözülecek veya yokolacak değildir” diyen Georgi, daha derin bir probleme vurgu yaptı.
„ Bundan önceki seçimlerde seçmenlerin büyük bir bölümünün temsil olunduğunu düşünmedikleri görüldüğü için demokrasi krizinden bahsetmek mümkündür. Daha basit bir deyişle yöneten, halk değildir, oysa demokrasi sözcüğünün anlamı budur. Son seçimlerde vatandaşların yüzde 70’lik bölümü oyunu verecek birini bulamadıysa sorun onlarda değil, insanlara kendilerine yakın görecekleri politika sunamayan partilerde olsa gerek”.
Kamunun siyasi süreçlere iştirakı ile güveninin böylesine düşük olmasının beraberinde getirdiği meşruiyet krizi, seçim sistemi, hatta devlet yönetimi modelinde değişiklik fikirlerini beslemektedir.
Haber : Yoan Kolev
Çeviri : Tanya Blagova
