Rafet ULUTÜRK
2024 Bulgaristan seçimlerine yaklaşırken, konuyu yalnızca politik sonuçlar ve partiler üzerinden değerlendirmek, geniş bir perspektifi göz ardı etmek olur. Siyaset, sadece oy pusulalarına basılan mühürlerden ibaret değildir. Aslında, bir toplumun derin yapılarında köklenen sosyal, ekonomik ve kültürel dinamiklerin bir yansımasıdır. Bu bağlamda Bulgaristan seçimlerini, seçmenlerin kimlikleri, tarihsel bağları, sosyo-kültürel dinamikleri ve yurt dışı Bulgar topluluklarının etkisi üzerinden incelemek, bize daha derin bir analiz sunabilir.
1. Kimlik ve Aidiyet Meselesi
Bulgaristan seçimlerine dışarıdan bakıldığında, göze çarpan ilk unsur kimlik ve aidiyet sorunudur. Özellikle Kırcaali ve Razgrad gibi Türklerin yoğun yaşadığı bölgelerde kimlik, sadece bireysel bir mesele değil, siyasi ve toplumsal bir araçtır. Bu bölgelerdeki seçmenler, siyasi tercihlerini yaparken yalnızca ekonomik vaatleri değil, aynı zamanda kültürel ve etnik kimliklerinin de göz önünde bulundurulmasını bekliyorlar. Türkiye’de yaşayan Bulgaristan göçmenleri de benzer bir aidiyet duygusuyla hareket ediyor; iki ülke arasında sıkışan bu kimlik, seçim dönemlerinde daha da görünür hale geliyor. Seçmenler sadece Bulgaristan vatandaşı değil, aynı zamanda bir göç hikâyesinin yaşayan temsilcileri.
Türkiye’deki Bulgaristan göçmenleri, tarihsel olarak Bulgar siyasetinde her zaman önemli bir güç olmuşlardır. Ancak bu güç, çoğu zaman yalnızca seçim dönemlerinde hatırlanan bir unsura indirgeniyor. Aidiyet ve kimlik meselesi burada belirleyici bir rol oynuyor: Türkiye’de yaşayan Bulgaristan vatandaşları, kendi köklerine sadık kalma ve aynı zamanda iki ülke arasında bir köprü kurma misyonunu üstleniyor. Fakat bu misyonun siyasette tam olarak karşılık bulmadığı bir gerçek.
2. Diasporanın Siyasetteki Rolü: Fırsat mı, Yoksa Yük mü?
Diasporaların, bir ülkenin siyasetine katkı sağlaması aslında iki taraf için de bir fırsat olabilir. Yurt dışındaki Bulgaristan vatandaşları, bulundukları ülkelerde edindikleri deneyimleri ve perspektifleri ana-vatanlarına taşıyarak siyaseti zenginleştirebilir. Ancak Bulgaristan siyasetinde bu durum tersine işliyor gibi görünüyor. Yurt dışında yaşayan seçmenler, sadece birer oy deposu olarak görülüyor ve talepleri çoğunlukla göz ardı ediliyor. Bu noktada, Türkiye’de yaşayan Bulgaristan göçmenleri, potansiyel olarak Bulgaristan’ın siyasi geleceğine katkı sağlayabilecek bir diaspora olarak değerlendirilmek yerine, sadece seçim dönemlerinde aktif hale getirilen bir araç olarak kullanılıyor. Halbuki, bu diaspora grubu sadece oy kullanma hakkı değil, aynı zamanda siyaset yapma ve temsil edilme hakkı da talep ediyor. Diaspora, siyaset için bir yük değil, doğru değerlendirildiğinde bir fırsattır. Ancak bu fırsatın farkına varılmadığında, diaspora ile ülke arasındaki bağlar zayıflıyor.
3. Seçmen Davranışları ve Toplumsal Beklentiler
Seçimlere sosyolojik bir açıdan bakarken, seçmenlerin oy verme davranışlarının, toplumsal beklentiler ve tarihi travmalarla şekillendiğini unutmamak gerekir. Bulgaristan’da, özellikle azınlıkların yer aldığı bölgelerde, seçimler sadece politik tercihler değil, aynı zamanda bir hayatta kalma mücadelesidir. Bu mücadele, hem kimliğin korunması hem de ekonomik refahın sağlanmasıyla ilgilidir.
Türkiye’deki Bulgaristan göçmenleri için de durum farklı değildir. Kendi köklerine bağlı kalma ve kültürel kimliklerini yaşatma arzusu, bu seçmen kitlesinin siyasi tercihlerini etkileyen en önemli unsurlardan biridir. Ancak, Bulgaristan’da bu kimlik mücadelesi zaman zaman politik ajandalar tarafından görmezden geliniyor. Türkiye’de yaşayan Bulgaristan vatandaşları, sadece oy kullanarak değil, temsil edilerek ve siyaset yaparak kimliklerini koruma ve yaşatma fırsatına sahip olmalıdır.
4. Geçmişten Dersler: Ahmet Doğan ve Türk Seçmenlerin Geçmişi
Bulgaristan seçimlerinin analizini yaparken, geçmişteki siyasi figürlerin ve hareketlerin etkisini göz ardı etmek imkânsızdır. Özellikle Ahmet Doğan’ın kurduğu Hak ve Özgürlükler Hareketi (DPS), Bulgaristan’daki Türk seçmenlerin siyasi tarihinde derin bir iz bırakmıştır. Ancak Doğan’ın siyaseti, yerel kimlikler üzerinde bir etkisi olmasına rağmen, zamanla merkeziyetçi bir yaklaşımla eleştirilmeye başlandı. Bu durum, yerel köklerden kopuk siyasetçilerin ne denli zayıf bir bağ kurduğunu gösterdi.
Bugün gelinen noktada, yerel kimlik ve aidiyetlere dayanmayan siyasi yaklaşımların sürdürülebilir olmadığını görüyoruz. Seçmenler, artık kendi bölgelerinde kökleşmiş, onları temsil edebilecek adaylar istiyor. Bulgaristan’daki Türk seçmenler de artık yalnızca bir partinin dayattığı adayları değil, kendi içlerinden gelen, kimliklerine sadık kalan adaylarla temsil edilmek istiyor.
5. Sonuç: Kimlik ve Siyasetin Kesiştiği Noktada Yeni Bir Yol
2024 Bulgaristan seçimlerine, toplumsal dinamikleri ve sosyolojik bağlamı göz önünde bulundurarak yaklaşmak, yalnızca seçim sonuçlarına odaklanmanın ötesinde bir anlayış getiriyor. Kimlik, aidiyet ve diaspora siyasetinin kesiştiği bu noktada, Türkiye’de yaşayan Bulgaristan vatandaşlarının talepleri göz ardı edilmemelidir.
Siyaset sadece oy kullanmak değil, temsil edilme ve sesini duyurma hakkıdır. Eğer bu haklar tanınmazsa, seçimler yalnızca politik bir etkinlik olmaktan çıkacak ve toplumsal bir tepkiye dönüşecektir.
Sonuç olarak, Bulgaristan seçimleri kimliklerin, aidiyetlerin ve sosyal bağların sınandığı bir süreçtir. Bu seçimlerin kaderi, sadece partilerin politikalarına değil, seçmenlerin kimliklerine ve aidiyetlerine verdikleri öneme bağlı olacaktır.
Saygılarımızla,
