BGSAM
Aleksandır Yordanov – eski meclis başkanı ve diplomat.
Cumhurbaşkanı adayları şamatasında kimin kim olduğunu nasıl anlayalım?
Anayasamıza göre Cumhurbaşkanımızın işlevleri temsilidir. Her milletvekilinin hakkı olan kanun önerisi sunma hakkı bile Cumhurbaşkanına tanınmamıştır.
1990’dan beri karşımıza 3 Bulgar Cumhurbaşkanı siması dikilir:
- Cumhurbaşkanı seçildikten sonra partisinden
uzaklaşan Başkan. Bu tipin örneği Dr Jelü Jelevtir. O, seçildikten sonra Demokratik Güçler Birliği (CDC)’den ayrıldı. Yürütme erkinin ipleri kulis ardından çekmeyi seçti. Lüben Bereov hükümeti zamanıydı.
- Petır Stoyanov “yeni bir çehre” olarak belirdi. Yürütmeyle ayrılan ve Başbakan İvn Kostovla birbirine düşmezden önce Cumhurbaşkanı Stoyanov böyle biriydi. Aynı sözleri son Cumhurbaşkanı Rosen Pevneliev için de söyleyebiliriz. Parti lideri tarafından pohpohlanırken ilişkilerin ansızın bozulması karakteristik olandır.
- Eski BSP başkanı Georgi Parvanov, iki dönem başkan oldu, parti lideri cumhurbaşkanıydı ve rahat etti.
6 Kasım 2016 seçimleri bu durumu değiştirecek mi? Olabilir. Fakat seçilecek Cumhurbaşkanı prti liderine sımsıkı bağlı biri olmalıdır.
22 Cumhurbaşkanı dayı olmasına rağmen tablo trajiktir.
Acayip adaylar var. Devlet yönetiminden haberdar olmayan ve kendilerini ile tanımayan tipler aday olmuş. Artık TV programlarına çıkıp gürültü yapmaya ve ötmeye bilmeyen piliçler gibi kendilerini denemeye başladılar. Seyircilere eğlenceli olaylar yaşatıyorlar.
Şu adaylar ayrı ayrı ve topluca % 1 etrafında dönüyor: Veselin Mareşki; Velizar Ençev; Jorj Gançev; Diyana Dimitrova; Biser Milanov; Aleksndır Tomov; Yordanka Koleva; Ttyana Donçeva; Kamen Popov; Rumen Gııbinov; Kemil Ahmet Ramadan; Plamen Paskov; Gospodin Tonev; Dimitır Marinov ve Nikolay Banev.
Bu listede yabancı ışıkta şakıyan 2 kişi de var: Muhtemelen Ahmet Doğan’a hademelik etmeye hazırlanan ve her görev için göbek atmaya hazır olan, eski başbakan Plmen Oreşarsi ve bu defa da Georgi Parvnov’un yerine kuyruğa giren İvaylo Kalfin.
Meraklılar listesinden BU ŞAHISLARDAN HİÇ BİRİNİN şimdiki Cumhurbaşkanı seçimlerinde hiçbir şansı yoktur.
6 Kasım’da Bulgar seçmen oylarının % 90’nı aşağıdaki 4 aday arasında paylaşılacaktır. Kimdir bunlar?
- Reformcu Blok (RB) adayları Trayço Traykov ile Sıb Sıbev. Bu ikili 1990’lı yılların “mavi dalgasının” (demokratik güçlerin) ve Bulgaristan’ın Avrupa-Atlantik yönelimine ve Rusya’nın Bulgaristan üzerindeki mahvedici etkisine kesinlikle son verilmesi gerektiğine inanan ve bu konularda asla ikircimli olmayan seçmenin oyunu alacaktır.
- Sol parti üyelerinin ve öğrenimsiz Bulgar vatandaşlarının oylarını almak isteyen, Bulgaristan Sosyalist Partisi (BSP) adayları General Rumen Radev ile İlyana Yotova. Onlar anavatanlarının Bulgaristan değil, Rusya olduğuna inananların da oyunu alacaktır.
- BİRLEŞİK YURTSEVERLERİN adayları Krasemir Karakaçanov ile Yavor Notev. Bu ikili milliyetçilerin oylarını ve son zamanda çok kışkırtılan sığınmacı dalgasının getireceği oyları ve Bulgaristan’da Rus çıkarlarının sıvazlanmasından gelecek oyları toplayacaktır.
- GERB adayları: Tsetska Tsaçeva ile Plamen Manuşev. Bu ikili yarışa bir göğüs önde girdiler. Favori olmaları, devlet yönetiminde deneyimli olan Tsçeva’nın meclis başkanı olmasından ileri gelmektedir. Tsaçeva seçildiğinde, başbakan ve parti liderine kayıtsız koşulsuz bağlı kalma, boyun eğme ve her şeyi ona göre ayarlama gibi bir pratik uygulayacaktır.
ŞU SONUÇLAR ÇIKARILABİLİNİR:
Tsaçeva seçildiğinde, Borisov’un sözleri ve siyaseti büyük bir titizlikle tekrarlanacaktır. Her tek kişilik iktidarda olduğu gibi devlette huzur olacaktır.
Generl Radev seçildiğinde, devlet istikrarı elden gidecek, erken seçim olacak, ekonomik ve mali bunalım dalgalanacaktır. Bulgaristan Rusya yörüngesine geri çekilecektir.
Karakçanov seçildiğinde, Bulgaristan’da kargaşa başlayacak, her zaman cumhurbaşkanının sesinin işitileceği siyasetin yerini lafazanlık alacaktır. “Yurtseverliğin” bu çeşidinde Bulgaristan ikinci plana geçerken, ön plana Rusya geçecektir.
Bu işin en iyi tarafı şudur ki, General Radev ile Karakaçanov’un bu işte şansı yoktur.
Bu seçimde normal vatandaşlar için ikilem: TRAYKOV İLE TSAÇEVA arasında olacaktır.
TRAYKOV’ta kimi görüyoruz?
Sivil toplum örgütü adayıdır. Birkaç parti ona destek vermiştir. Gençtir. Bulgaristan ve Avrupa-Atlantik konumu açıktır. Ulusal güvenlik ve enerji konularında iyi uzmandır. Uluslararası alanda bağımsız bir siyasetten yanadır.
TSAÇEVA’da kimi görüyoruz?
Parti liderine tamamen bağlı bir aday! Bu lider iktidarda kaldıkça sürpriz yaşanmaz. Cumhurbaşkanı süresinde “şef” görevinden düşerse sorun yaşanabilir. GERB üyelerinin desteği, uzlaşmazlıkların bastırılmasında mecliste birikmiş deneyimi be diyalog ustası olması Tsçeva’nın lehinde çalışıyor.
Tsaçeva’nın zayıf yanları: Rusya’nın Bulgaristan üzerindeki etkisi ve Rusya’nın Avrupa’ya olan iştahları konusunda ayan olmayan bir siyasi tutum. Tsaçeva demeçlerinde, sıkça “denge” diyor. Fakat ikili ilişkilerde “denge” sağlanması için onların önce eşit oması gerekir. Önce ilişki terazi dengelenmeli ve ondan sonra “dengeden” söz etmeliyiz. Rusya ile ilişkilerimiz henüz dengeli değildir, çünkü terazide Rusya kefesi ağır basmaktadır ve bu durum Cumhurbaşkanı adaylarının konuşmalarına dahi yansımıştır. Başbakan Borisov tarafından “şahin” olarak nitelenme riski olsa da yeni Cumhurbaşkanı önce Rusya ile ilişkileri bir dengelemelidir. Tsaçeva “şahin” değildir ve olmak da istemez. “Şahin” kavramını son zamanda Borisov Plevneliev için kullanmıştı. O zaman gemi alabora olmaz.
Bu yüzden bu seçimlerin ikinci turunda Tsaçeva ile Traykov’un yarışması en iyi olur. Konuyu yakından izliyoruz.
