Sanatla Yaşayan Bir Halkız

sevilcan yuce Sevilcan YÜCE

Konu: Beyni, gönlü açık memleket insanlarım.

Türkün aklı gözünde, diyenleri dikkatle dinlerseniz, kalbinin sesini dinlemeden Türkü anlamak imkânsızdır, sözlerinin kendiliğinden geliverdiğine hemen şahit olursunuz.

Mavi Tuna başkenti Rusçuk’tayım. Tuna’dayım: Osmanlının yarattığı, başka bir yerde eşi olmayan şahane anakent merkezinden kıyıya uzandığımda “Dostluk” köprüsüne ve mavi dalgaları aşınca Romanya algınlıklarında kaybolan görünümde:

“Tuna nehri akmam diyor.

Şanı büyük Osman Paşa,

Ben Plevne’den çıkmam diyor.” nameleri sedasında yüzleşiyor gönül. Hüzünlü ama şanlı geçmişle kucaklaşmaya can atıyorum. Yankılanma var dalgalarda. Çarpışan dalgalar “Ben bir Romen kızı gördüm Tuna boyunda” fısıldaşıyor sanki…Tuna Tuna olalı, böyle özlememiş, böyle beklememiş ve böyle sevmemişti. Belki böyle de ağlamamıştı. Hala dirençli. Yıkmıyor kıyılarını, aktıkça taşıyor gamını Karadeniz’in o derin karanlığına, umudu ve aydınlığı bırakarak ardında… Dalgalar pul pul ışık saçıyor şarkılarda…

Deliorman yollarındaydım: Alaca gölgeliklerin serinliğinde sönmeyen bir gençlik. Renklerini korumuş bindallılar. Beyni gönlü açık insanlar. Büyük pehlivanlara doğanın güç verdiği diyar! İnsanların ruhunda sanat sayfaları birer birer kendinden açılıyor. Sazların sapları kırıldığında, rüzgârlar eşlik etmiş “Dağlar, dağlar, Viran dağlar, İçimi dağlama, Güzel dağlar!” türküsünü söyleyenlere. Bu topraklarda “canların ruh rahatlatan” toplaşmalarında yüz sazın birden çaldığı nameler yankılanıyor. Bülbüllerle rüzgâr orkestra kurmuş, “Alişimin kaşları kare” kulaklarda. “Bulamadım derdime çare” diyenler şimdi “gel iç suyumdan, öp gönlümden. İlham al gül yüzümden, bu toprak sana da bana da yeter. Yeter öpmen saçımın telinden!” diyor. İyilikle yaşayan insanlarımızın Deli Ormanı yeni bir baharla açıp coşmaya gönül atıyor.

Rodop Dağlarındayım: Dökülen yapraklar altın sarısı. Şu barajlar var ya! Engel oldular Arda’ya. Taşıtmadılar dağın gamını denizlere. Öfke ve nefret birikti gölet diplerinde. Öfke suda erimez. Nefret rüzgârla savrulmaz. Gönülde kaldı acılar. TRT müzikte, Asker Türkülerimizi” Taşlı’lı göçmen kızı Sabriye Pehlivan’dan dinliyorum. Bizim dere boylarında “Uzun da Kavaklar” hala eğirilip bükülüyor, yaprakları pırıl pırıl oynaşırken yelleri öpüyor.. “Halilim” türküsü nameleri var dağ patikalarında. “Arda ile Kırcali” arası hep öyle derya. Suyun aynası yüzünü tarihe dönmüş. “Geçmişimde sızılar var, unutursam Türkü söyleyemem” diyor. “Durgun su batak olur, batakta koku olur” türküsü yenilerden. Ayrılık acısı var insanımızın gönlünde. Sevilen yaratıcılarımızdan ince ruhlu şair Habibe Ahmetova bir sabah gönlünü şöyle dökmüş. Kırcaali Kasım 2015 Edebiyat Gecesinde okuduklarından:

“Mayıs 1989 büyük göçten sonra yapayalnız kaldığım bu topraklardayım— yakınlarımı kaybetmenin/bu dünyadan göçenlerim dahi/ hasretiyle ve sevgisiyle hala yaşayabiliyorum…sessiz-sedasız…Ara-sıra köyüme gidiyorum, baba evime varıyorum –camsız kalmış pencerelerin karşısında kendimi arıyorum ve hatıralarımla beraber yoluma devam ediyorum… Sessizliği dinlerken gözlerim önüne küçüklü büyüklü ,artık tamamen grileşmiş, yosunlu mezar taşları görüyorum…. sadece mezar taşları…..hatta bir an için, mezar taşlarında varız düşüncesiyle kendimi mutlu bile hissediyorum..

…Atalarım burada yatıyor…

ANNEMLE YOLCULUKLARIMIZ

İşte o yol

Elim annemin elinde

beraber yürüdüğümüz

Yıllar sonra

Bugün yine bu yoldayım,

Ayni yol, ayni patika

Taşları yosun sarmış,

Toprağı çoktan çim bürümüş…

Simdi,

Sen yoksun anacığım

İstanbul’un bir mezarlığında

Soğuk mermer taşında yazılı adın…

Bıraktığımız izler silinmiş.

Yalnızlığımla beraber

yürüyor çocukluğum…

Anamın eline sıkıca tutunmuş

yeni beklentiler içinde…

Güneş güne teslim-aşıyor

Sararmış ağaç yapraklarına

Elveda dansı oynatıyor

Esen akşam rüzgarı…

O eski çeşmenin kurnasına

bir kuş konmuş

Yudum yudum su içerken

Akan suyun şarkısına

eşlik etmekte.

Bugün,

Ayni yolda yine yolcuyum

Yıllar sonra annemsiz

Mutlaka değişecek dediğim dünya-

daha renksiz…

Mutluluk sesleri duyulmuyor

Seveni-sevileni yok

Gerisin geriye dönüyorum

kalbim hüzün yüklü

içim boşalmış.

Dağlarımın yeni Türklük baharını bekliyorum.

***

Bulgaristan Türk köylerinde söylenen 3 halk türküsü:

Çoban ile Kız

Ben bir köylü kızıyım Burda mısın köylü kızı

Davar inek sağarım Ben de seni ararım

Çıktım yolun üstüne Arayıp da bulamazsam

Çobanımı ararım Gözyaşıyla ağlarım

Yüzüme bak güzel çoban Hep böyle midir acap

Ben bir karagöz kızım Köylülerin dilberi

Bilmem alacak mısın Topraklarla oynamış

Çünkü köylü kızıyım Pamuk gibi elleri

Gel yanıma, gir koluma

Biz gidelim odaya

Efendiler gücenmesin

Oynaşalım orada…

Kızım Kızım

Kızım kızım, kınalı kuzum Baba, baba, ben gidemem ona

Versem seni bir cambaza Onun paraları çoktur

Gider misin ona Saydırır bana…

Aman Zümbülüm, gider misin ona?

3 4

Kızım kızım, kınalı kuzum Baba, baba, ben gidemem ona

Versem seni bir mollaya Onun kitabı çoktur

Gider misin ona Okutur bana…

Aman Zümbülüm, gider misin ona?

5 6

Kızım kızım, kınalı kuzum Baba, baba, ben gidemem ona

Versem seni bir serhoşa Gece serhoş, gece meyhoş

Gider misin ona Ne kalır bana?…

Aman Zümbülüm, gider misin ona?

7 8

Kızım kızım, kınalı kuzum Baba, baba, ben giderim ona

Versem seni bir işçiye İşten döner, güçten döner

Gider misin ona Sarılı bana…

Aman Zümbülüm, gider misin ona?

***

Entarisi

Entarisi ala benziyor.

Benim yârim, anneciğim, bana benziyor

Aman dostlar, yanıyorum, bakın halime