Sofya’daki yetkililer, Bulgaristan’ın önümüzdeki 7 sene boyunca 7 milyar avronun üzerinde yardım alabilmek için AB’nin şartlarını yerine getirmek zorunda olduğunu söylüyor.
Uzmanlar ve yetkililer, AB fonları “sadece mümkün olan en iyi etkiyi sağlayacakları reform yapılmış sektörlere gideceği için”, Bulgaristan’ın AB’nin 2020 stratejisinin hedefleriyle uyumlu reformlar başlatması gerektiğini öne sürdü.
Bulgaristan hükümeti, AB ile 2014-2020 program dönemini ilgilendiren ve önümüzdeki yedi yıl boyunca ülkeye tahsis edilen 7,1 milyar avronun üzerindeki toplam yardımın yaklaşık 6,3 milyar avroluk kısmını kullanmak istediği öncelikli alanları ve operasyon programlarını sıralayan bir taslak ortaklık anlaşmasını kabul etti.
Paranın geri kalanı en az 2016 yılına kadar bloke edilmiş olarak kalacak veya Birliğin yapısal ve uyum fonları bünyesinde fonlanan operasyon programlarının dışında yer alıyor. Buna, AB’nin yeni Avrupa’yı Birleştirme Mekanizması (Connecting Europe Facility) kapsamında yer alan para, ülkenin tutmakla yükümlü olduğu ve şu anda toplam miktarın yüzde 5’i seviyesinde olan rezerv ve sınır ötesi işbirliği için ayrılmış yaklaşık 150 milyon avro dahil.
Başbakan Yardımcısı ve Adalet Bakanı Zinaida Zlatanova, etkili operasyon programlarının bazılarına ayrılan kaynaktaki azalmayı, AB’nin 2014-2020 bütçesinde meydana gelen eşi görülmemiş genel daralmaya bağladı.
21 Ağustos’ta Sofya’da düzenlediği basın toplantısında konuşan Zlatanova, “Bir sonraki programlama döneminde Bulgaristan’a ayrılan para, elimizde ne olduğuna bağlı olarak farklı operasyon programlarına ve ulusal öncelikler ve AB şartlarına bağlı olarak tahsis edilmelidir.” dedi.
Önümüzdeki yedi yıl boyunca “Ulaştırma ve Ulaştırma Altyapısı”, “Büyüme Halindeki Bölgeler”, ve “Çevre” operasyon programlarına, aynı alanlara 2007-2013 programlama döneminde ayrılmış 4,4 milyar avronun üzerindeki fondan önemli bir düşüşle, yaklaşık 3,65 milyar avro ayrılıyor. İnsan kaynaklarını geliştirme alanına sağlanan finansman da kesintiye uğrarken, “Yenilik ve Rekabet Gücü”, “Bilim ve Eğitim”, ve “İyi Yönetim” operasyon programlarına ayrılan parar toplam 1,9 milyar avroya çıkartılacak.
Zlatanova’nın ofisindeki yetkililer SETimes‘a yaptıkları açıklamada, operasyon programlarına yönelik kaynakların “belirleyici ve çerçeve sağlayıcı” olduğunu söyleyerek, Bulgaristan’ın önümüzdeki sekiz hafta içinde AK’den almayı beklediği yorumlardan sonra “bunlarda, varsa da, sadece küçük değişiklikler yapılabileceğini” kaydettiler.
Hükümet, bilim ve eğitime odaklı bir programa sahip olmakta kararlı. Eğitim Bakanı Aneliya Klisarova, bilimsel araştırma ve teknolojiler, eğitim-iş dünyası-emek piyasası ilişkisi, eğitimin sosyal entegrasyondaki rolü ve yaşam boyu öğrenmeyi kapsayan dört belirli öncelik sıraladı.
Öğretmenler sendikası başkanı Yanka Takeva SETimes‘a yaptığı açıklamada, “Eğitim başarı ve kişisel gelişimin anahtarı olduğu için … daha fazla yatırıma gerek olduğuna şüphe yok.” dedi. Takeva, çabaların “öğretmenlerin vasıflarını artırma ve [okullardaki] materyal ve didaktik tabanı, yani teknik donanımı iyileştirmede” yoğunlaştırılması gerektiğini belirtti.
Bulgaristan’ın AB fonlarının yönetiminden sorumlu eski bakanı olan ve yeni paketle ilgili müzakerelerde yer alan Tomislav Donchev, SETimes‘a şunları söyledi: “Bu sektörlerin herhangi birine fon sağlanması belli şartlara bağlı -bu şartlar belli bir yasa olabilir, yeni bir yasanın veya stratejinin kabulü olabilir.”
Donchev, AK’nin stratejinin uygulanmasını ve ilgili yasaya uyulmasını sağlamak için dikkatli olacağını söyledi. Eski bakan, “Planlanan şartlılık ilkesini ve özellikle de reform şartlarını yerine getirmek başlıca zorluk olacak.”
2016 yılı sonunda, AK gerekli reformların hayata geçirilmesinde herhangi bir ilerleme görmediği takdirde, reformların uygulanmadığı sektörlere yönelik finansmanı kesme hakkına sahip olacak. Ancak Donchev, Bulgaristan’ın taahhütlerini yerine getirmesi ve 2018 yılında AB fonlarından iyi yararlandığı görülmesi halinde, rezervin üzerindeki blokenin kaldırılacağı ve ülkenin bu fonu kullanma “hak ve yükümlülüğüne” sahip olarak, bunu daha güçlü bir etki yaratacak alanlara tahsis edebileceğini söyledi. Eski bakan, bu yüzden bu kaynaklara da operasyon programlarına yönelik finansmanın bir parçası olarak muamele edilmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.
Southeast European Times – Sofya, Svetla Dimitrova