Yer; Edirnekapı Şehitliği
Tarih; 28 Eylül 2016 Saat; 15;00
Enver Paşa’nın kardeşi Nuri Paşa (1890-1949) 1918 yılında Bakü’nün Rus ve Ermenilerden kurtuluşunu gerçekleştiren Kafkas İslam Ordusunun kumandanı olarak görev yapmıştır.
İstiklal Savaşımızda görev almış ,savaştan sonra Kütahya Çini Fabrikasını kurmuş, bir komutan ,girişimci olarak,Sütlüce’de kurduğu silah ve mühimat fabrikası ile Türk Savunma Sanayi ile de adını tarihe yazmıştır.
Arap İsrail savaşında ambargoya rağmen Arap direnişçilere mühimmat satışına devam etmiş ,1949 yılında fabrikada bir yangın ve ardından büyük bir patlama ile Nuri Paşa ile İtfaiyecilerde dahil olmak üzere 28 kişi Şehit olmuştur.
Nuri Paşa’nın vücudunun bir parçası 10 gün sonra denizden çıkarılmış ve cenaze namazı kılınmadan Edirnekapı Şehitliğine defnedilmiştir.
Dönemin İstanbul Müftüsü Ömer Nasuhi Bilmen belki de siyasi şartlarının etkisiyle vücut tam olarak bulunmadığı için cenaze namazı kılınmaz fetvası verdi,mezar yeri meçhul kaldı.
Nuri Killigil Fabrikası Şehitliği ilgisizlik ve bakımsızlıktan bozuldu.
67 yıldır unutulmuş bu konuyu yazdığı kitabı ile gündeme getiren Atilla ORAL Türk Kamu vicdanının tercümanı oldu. Durumu yakından takip eden Azerbaycan Parlementosu Milletvekili Ganire Paşayeva da Azerbaycan’ın kadirşinastlık ve vefa duygularının tercümanı oldu.
Tarihe ve geçmiş büyüklerine değer veren gönüllüler :
Ramazan MİNDER-İBB Kütüphane ve Müzeler Müdürü Arzu Enver EROGAN -Enver Paşa’nın Torunu Ömer EROGAN – Arzu ENVER Hanım’ın eşi Atilla ORAL – Kafkasyada İslam Ordusu Kumandanı, Haliç’te silah ve cephane fabrikatörü, Enver Paşa’nın kardeşi Nuri KİLLİGİL (Demkar Yayınları 2016 Kitabının yazarı) Zeki YILMAZ-Mezarlığın yapımını üstlenen işadamı Ganira PAŞAYEVA-Azerbaycan Milletvekili Mayis ALİZADE-Azerbaycan Türkü Gazeteci Nuri Paşa’nın kabrini onardı, Bakü’nün kurtarıcısı olarak Azerbaycan’da saygıyla anılan Nuri Paşa’yı bir törenle ,mezarını yenilenmiş haliyle ziyarete açmak ve kılınmayan cenaze namazını kılmak, kendisine dua ederek Kur’an okumak ,bu vesile ile tarihimizde önemli bir isim olan Nuri Paşa’yı kamuoyuna layıkıyla tanıtma yönünde çalışma başlattı.
67 yıldır süren vefasızlığa son verileceği, Türkiye ve Azerbaycan Bayraklarının göndere çekileceği, NURİ KİLLİGİL ŞEHİTLİĞİ AÇILIŞ TÖRENİNDE E.Kor. Nuri KİLLİGİL ve ŞEHİT ARKADAŞLARINA SAYGI DURUŞU’na davet ediyoruz.
28 Eylül 2016 günü saat:15.00 de
Edirnekapı Şehitliğine (Mehmet Akif Ersoy’un mezarının arka yönü) bekliyoruz.
Celal ÖCAL
İstanbul
……………………………………………………….
“Dəyərli qardaşım Akif Aşırlı ilə birlikdə bir neçə ay əvvəl İstanbul Ədirnə Qapı Şəhidliyində Nuri Paşanın qəbrini axtarmışdıq. Qəbirstanlıq görəvliləri axtardığımız Nuri Paşanın kim olduğunu bilmirdilər. Yağışlı havada ayaqlarımız tamam palçıq içində təmizlədik Nuri Paşanın kollar içərisində gizlənib qalmış balaca məzar daşını. Üstündə sadəcə kollar içində gizlənmiş “Nuri Killigil” yazılmış balaca bir qəbir daşı vardı. İkimiz də üzüntü içərisində idik. Çünki bu ona layiq bir qəbirüstü deyildi. Bayraq qoyduq üzərinə. Uğrunda böyük əziyyətlər çəkdiyi Türkiyə və Azərbaycan bayrağı”. Teleqraf.com xəbər verir ki, bunu Milli Məclisin deputatı Qənirə Paşayeva bildirib.
Q.Paşayeva qeyd edib ki, o zaman A.Aşırlı ilə birlikdə Türkiyə və Azərbaycana çağırış edən bir yazı ilə çıxış edərək Nuri Paşanın qəbirüstü abidəsinin ona layiq şəkildə düzəldilməsinə çağırış ediblər: “Səsimizə səs verənlər oldu. Türk Silahlı Qüvvələri reaksiya verdi yazıya. Zəng etdilər. İstanbul Böyükşəhər bələdiyyəsində Ramazan Minder bəyə isə çox təşəkkür edirik. Dəyərli qardaşımız Mayis Əlizadə və Nuri Paşa kitabının yazarı Atilla Oralla birlikdə Ramazan bəylə görüşdük. “Qısa zamanda yüsək səviyyədə düzələcək qəbirüstü abidə də, ətrafı da” dedi Ramazan bəy. Sonra qəbirüstü abidənin layihəsinə baxdıq birlikdə, təkliflərimizi soruşdu Ramazan bəy. Biz də bəzi əlavə fikirlərimizi, təkliflərimizi söylədik. “Azərbaycan və Türkiyə bayrağı bərabər dalğalansın” diləyimizə isə “başqa cür ola da bilməz” cavabı verdi Ramazan bəy. Və artıq abidə açılışa hazırdır. Türkiyə və Azərbaycan bayraqları bərabər dalğalanacaq abidədə. Akif bəylə aylar əvvəl qəbir üstünə bayraq qoyanda bu günü arzulamışdıq”.
Deputat bu işdə əməyi keçən hər kəsə təşəkkürlərini çatdırıb: “Ramazan Minder bəyə, Akif Aşırlı bəyə, Mayis bəyə, Nuri Paşa kitabının yazarı Atilla Oral bəyə və bütün əməyi keçənlərə. Nur içində yat Nuri Paşa. Haqqın olan qəbirüstü abidə budur və inşallah inanırıq ki, 28 sentyabrda keçiriləcək açılış da yüksək səviyyədə olacaq və hamımız birlikdə ruhuna dualar oxuyub, sevgi və sayğı ilə anacağıq səni. Nur içində yat qəhrəman Nuri Paşa. Qəbirüstü abidənin yeni fotolarını göndərən dəyərli dost Mayis Əlizadəyə təşəkkürlər”.
Səxavət