Bulgaristan’ın nüfusu şu anda yaklaşık altı buçuk milyon. Ülke genelinde nüfus azalma süreçleri derinleşiyor ve uzmanların hiç te iç açıcı olmayan tahminlerine göre 2040 yılına kadar ülke nüfusu yaklaşık dörtte bir eriyecek. 20 yıl sonra Bulgaristan topraklarında 5 milyon 400 bin kişiden oluşan bir nüfus olması bekleniyor. Bu eğilim 2020’de küresel Covid pandemisi başlamadan önce mevcut veriler analiz edilerek, Bulgaristan’ın demografik sorunlarını ve bölgesel demografik farklılıklarını araştıran uzmanlar tarafından elde edilen verileri sunmalarıyla ortaya çıktı.
Araştırmacıların sunduğu raporda Bulgaristan’da genç ve faal nüfus kontenjanının eksik olduğu ve aynı zamanda AB’de yaşam süresi sıralamasında sondan bir önceki yerde olduğu ileri sürüldü.
Temsili nüfus araştırma uzmanları arasında olan, Sofya Üniversitesi “Sv. Kliment Ohridski” den Doç. Georgi Bırdarov “İkinci büyük sorun, mantıksız bölgesel ekonomik ve sosyal eşitsizlikler sorunudur. Bu yüzden sistem yerinde sayıyor, denge eksikliği var” dedi. Doç. Bırdarov’a göre yaklaşık 200 bin Bulgaristan vatandaşı salgın sırasında ülkeye döndü. Akıllarda oluşan soru ise salgın sona erdikten sonra dönenleriburada tutacak bir şey var mı?
“Pandemiden önce ülkemiz ölüm oranı sıralamasında AB’de değil, tüm Avrupa’da birinci sıradaydı. Dünya genelinde de birinci sıralarda yer alıyordu. Bu utanç, üzüntü ve rahatsızlık verici bir gerçek. AB’de ilçe düzeyinde ölüm oranının binde 20’yi hatta binde 15’i aştığı bir idari birim yok. Ülkemizde ölüm oranının binde 50’yi bile aştığı belediyelerimiz var. Bulgaristan’da yüksek ölüm oranı nedenleri arasında bir taraftan yerel sağlık hizmetlerinin tamamen çökmesi, genç ve faal nüfusun olmaması, diğer taraftan ise tedavi edilebilir hastalıkların önlenmesine izin vermeyen yoksulluğun derinleşmesi yer aldı” dedi analiz uzmanı Bırdarov.Analiz uzmanları ülke genelinde ilçe ve belediye düzeyinde doğal nüfus artışı olan hiçbir bölgenin olmadığını ve 65 yaş üstü insanların nüfusun % 20’sinden az olduğunu bildirdi.
Bulgaristan Bilimler Akademisi BAN uzmanı Doç. Dr. Nadejda İlieva “Endişe verici, nüfus yoğunluğunun azalması değil, 20 yıl içinde kentsel nüfusun % 79’a ulaşacak olmasıdır” dedi.
“Yerleşim yerlerinin ortadan kalkması ve halkın azalması sözde “demografik çöller” yani nüfus yoğunluğunun kilometrekare başına 10 kişiden az olan alanların ortaya çıkmasına neden oluyor. 2040 yılında ise Bulgaristan topraklarının % 69’u böyle alanlar olacak. 2016 yılına kadar bu bölgeler ülke topraklarının % 23’ü oluşturuyordu. Sağlık görevlilerinin bulunmadığı yerleşim yerlerinin olması ve 2040 yılına kadar köylerin yaklaşık % 40’nın bu şekilde olacak olması endişe verici bir eğilim” dedi Nadejda İlieva.
Bilim adamları, açıklanan olumsuz eğilimlerin temel nedenlerini araştırdı. Onlara göre bunun nedeni, var olanın üzerine inşa etmek yerine, her şeyi yeniden başlama eğiliminde olan Bulgar toplumu modeli. Bu eğilim Bulgaristan’ın Kurtuluşu’ndan bugüne kadar, bir asırdan fazla süredir devam ediyor. Doç. Georgi Bırdarov, durumu özetlerken “Ülkemiz sürekli reformlara sıfırdan başlıyor ve bu hayatın her alanını etkileyen çok büyük bir sorun” dedi.
Ülkemizin dünya çapında en uygun yaşam koşullarına sahip ülkelerin % 10’u arasında olması gözardı edilecek bir konu değil. İklim değişiklikleri ve dünya üzerinde çoğalan nüfus, ülkemizi yaşamak için daha çekici bir yer haline getirecek.
Çeviri: Bedriye Haliz
Fotoğraflar: BGNES
