Bugün sizlere arkeolog ve koleiksyoncu Konstantin Penkov’un ilginç hikayesini anlatacağız. Kendisi dünyanın en eski, en pahalı ve en değerli pulların izini sürüyor. Konstantin, birçok insanın hayalini gerçek kılmış ve bugün hobisi bir meslek haline gelmiştir. Daha dört yaşındayken pul toplamaya başlayan Konstantin bugün “Petko V. Karaivanov” Sofya Filateli Derneği başkanıdır. Dernek, Bulgaristan genelinden koleksiyoncuları çatısı altında topluyor.
En sevdiğim pul Kanada’dan. 90’lı yıllarda ilk defa gördüm böyle bir pulu. Orada yaşayan bir kuzenim tarafından bana gönderildi. Üç boyutlu pulda bir uzay istasyonu vardı. Bir pulun en sevdiğin pul olması her zaman en pahalı olması anlamına gelmiyor. Tersi de geçerli değil. Genelde insanlar bir pulun geçen asıra ait olunca çok pahalı olduğunu düşünüyor. Bu doğru değil.
Prens Aleksandır Batenberg, yazar Elin Pelin, tiyatro sanatçısı Matyo Makedonski, spor adamı İvan Slavkov, Simeon Sakskoburggotski – bunlar ülkemizin en ünlü filatelistleridir. Enzo Ferrari ise sadece otomobil şirketiyle değil, aynı zamanda da pahalı posta pulları ile de ünlüdür. İşte “Siyah peni” adlı dünyanın 1840 yılında tedavüle sunulan ilk posta pulunun hikayesi:
İlk posta pulunun babası Rowland Hill’dir. Tabii ki posta hizmetlerinin tarihi bu yıla dayanmıyor. Hill, postacının getirdiği paketi alıcı olan kıza teslim ederken bir posta kartını da verdiğini görmüş. Kız, paketi eline almış, kısa bir zaman için elinde tutmuş ve postacıya, ödemek için parasının olmadığı gerekçesiyle geri iade etmiş. O dönemlerde ücret paketi aldıktan sonra ödeniyormuş. Hiil, kıza, neden öyle davrandığını sormuş. Kız da, sevgilisiyle biribirilerine mektup gönderdiklerini, kabul ettikleri zaman anında mektupları okuduklarını ve böylece posta ücretinden kaçındıklarını söylüyor. Rowland Hill bu haksızlığa bir çözüm bulmaya karar verimiş ve böylece pulu yaratmış. Öyle ki, mektubu gönderirken zarfın üzerine pul yapıştırılıyor.
Pul fiyatlarını belirleyen birçok faktör var ve bir tanesi de, o puldan çok fazla sayısnın basılıp basılmaması. Örmeğin Kültür Devrimi sıarsında imha edilen Çin pulları gibi.Belirli olay ve etkinlikler nedeniyle basılan pulların fiyatı her zaman yüksektir. Mesela kraliyet düğünü gibi.
Filatelistlerin koleksiyonları büyük hayranlık uyandırabilir, ancak bugün gençler filateliye ilgi gösteriyor mu?
Filateliye ilgi gösteren gençler var. Ancak daha yaşlı ve genç filatelistler arasındaki o bağ canlandırılmalı, çünkü bugün neredeyse yok denebilecek kadar zayıftır.
Günümüzde gençler mektuplarını on- line göndermeyi tercih etseler de hala postadan mektup gönderip cevap bekleyenler de var. Filateli Bulgaristan’da olduğu kadar yurtdışında da popülaritesini korumuştur. Bu hobi sevdalılarının “filateli herkese göre değildir” sözlerine rağmen pul tutkusu için henüz geç değildir.
Çeviri: Şevkiye Çakır, BNR
