120 yıldır sezon ne olursa olsun, Razgrad şehir parkı nesiller boyu insanın favori yürüyüş ve dinlenme yeri olmaya devam ediyor. Park, Razgrad ‘ın kuzey kesiminde yer alıyor. Temelleri 1901 dayanan yeşillik alanın ağaçlandırma projesi zamanında “Les” kurumuna veriliyor. Girişim fikri ise kuruculardan Ivan Sviraçev‘e ait. Daha o yıllarda, günümüzde halen faal olan, oyun alanı (stadyum), hipodrom ve yaz tiyatrosu yerleri planlanıyor.
“Günümüzde çok az kişi, 118 yıllık tarihiyle bu güzel şehir parkının ülkenin en eski halka açık parklardan biri olduğunu biliyor,” diye anlatıyor şehir devlet arşivinde çalışan, uzman Darina Koleva. 20. Yüzyılın başlarında kurulan parkın önceden kurulmuş bir planına göre, 1901 yılı itibariyle kentin kuzey kesiminde yer alan ve eski Türk mezarlıkların bulunduğu bölge ağaçlandırılmaya başlanıyor.
Arşiv belgelerinden anlaşıldığı üzere, birçok Razgradlı topluca bu girişime dahil oluyor. “200’den fazla kişi, ellerinde kürek, tırmık, dillerinde şarkı ve neşeyle bu eşi görülmemiş şenliğe katılıyor, taş çıkarıyor, kazıyor ve etrafı çitle sarıyor,” diye yazıyor yerel basın organları. O dönemde yaklaşık 15 dönümlük alan ağaçlandırılıyor ve böylece şehir parkının temeli atılmış oluyor. 1905 yılında Park alanı 100 dönüme genişletiliyor, 1908’de için 250, ve 30’lu yıllarda ise 450 dönümlük alanı kapsıyor. Kuruluş, fidan yetiştirme alanı kuruyor ve orada 60’ın üzerinde ağaç türü dikiliyor.
“Muhafaza edilen belgelerden ve basın yayınlarından, periyodik olarak yapılan ağaçlandırma yanı sıra, öğrenci programları ve ormanların önemi hakkında dersler eşliğinde etkinlikler düzenlendiği görülüyor,” diyor Darina Koleva.
20. Yüzyılın 40’lı yıllarında parka bekçi tahsis ediliyor, ancak vatandaşların sağduyulu yaklaşımı da parkın iyi bir görünüme sahip olmasına katkıda bulunuyor. Öğrencilerin park bakımı ve temizliğine dahil olduğu günlere ait sayısız fotoğraf bulunuyor arşivlerde. Parkta birçok tabela da yer alıyor. Bunlardan bazıları “Parkı koruyun”, “Bisiklet ve köpeklerin girmesi yasak”, “Les kuruluşuna üye olun”, „Fidanları koruyun – kırılan tek bir yaprağın cezası 5 leva, dalın ise 50 leva”. Ancak uzmanın sözlerine göre, bu cezaların uygulanmasına hiç gerek kalmıyor, çünkü vatandaşlar bu yeşil alanları her zaman gözü gibi koruyor.
Darina Koleva‘nın anlattıklarına göre, 1933 yılında yapılan bir anket sonucu, ormanlık alanların boyutları, sokaklar, tesisler, şehrin merkezi kısmına yakınlığı ve daha birçok gösterge anlamda Razgrad Şehir Parkı dönemi için ik sıralardan birinde yer alıyor.
“Yine yerel basından öğrendiğimiz üzere, kuruluşundan bir kaç yıl sonra parkta büyük bir çiçek bahçesinin içinde bir fıskiye yapılıyor Venelin Ivanov (“Razgradsko slovo” Gazetesi 3 Temmuz 1936) parkın bakımı için bahçıvan ve aynı zamanda çiçekler için bir seraya ihtiyaç olduğunu yazıyor, belediye ve vatandaşlara destek olmaları çağrısında bulunuyor,”diye anlatıyor uzman Koleva. Kendi sözlerine göre, Razgrad parkının şehirdeki favori yerlerden biri olduğu gerçeği yadsınamaz ve 100 yılı aşkın süredir sadece güzel bir alan değil, aynı zamanda şehir hayatının bir parçası olarak var olmaya devam ediyor.
Razgrad’ın kadastro haritasında, Şehir Parkı 261 826 metrekarelik bir alana sahip bir arazi mülkiyetini temsil etmektedir. Aşamalı olarak ve başlangıçta peyzaj projesi olmadan kurulan parkın sınırları güneydoğu kısmında “Angel Kançev” ve “Hadji Dimitar” sokaklarıyla, güneybatısında “Gavril Krastevich” Sokağı ve “Vasil Levski” Bulvarı, kuzeybatısında” Ludogorets Arena Stadı ile ve kuzeydeki özel meyve bahçeleri ve üzüm bağlarına dayanıyor. Parkta büyüyen 80 ağaç ve bitki türleri, bazıları sadece bölge has özelliklere sahip. Parkta yedi anıt bulunmaktadır. Hristo Botev, Ivan Sviračev, Yordan Chobanov, Stefan Rashev, Todor tonev, Stoyan Ivanov ve en büyüğü ise ölümsüzlük anıtı.
Belediye, Razgrad’da yürüyüş ve dinlenme amaçlı, en sevilen yerlerden birini korumak ve geliştirmek için parkın sürekli bakımını yapıyor. Bu yıl belediye fonlarıyla hava aydınlatma sistemi yenileniyor. Yeni LED aydınlatma ile 101 eski lambalar toptan değiştiriliyor. Kablo ağının tamiri ile birlikte, 18 yeni lamba da yerleştiriliyor. Şehir parkında bu ölçekte onarım otuz yıldır gerçekleştirilmemiştir. Bu yıl rehabilite alanlar batı kısmını oluşturan “Severen” Bulvarı “ve” Vasil Levski ” bulvarı, Ludogorets Arena’ya yakın olan kısımlar. Şu anda hayvanat bahçesinde de yenilenme var. Hayvanlara ve kuşlara yeni kafesler yapılıyor.
BNR
