Bulgaristan’da Beşinci Cumhurbaşkanı kampanyası kızışıyor. Adaylar arasındaki ilk TV yüzleşmesi 10 Ekim’de bTV’de yapıldı. Sağ siyasi kanattan iki aday tartıştı.

Bir inisiyatif komitesince aday gösterilen ve Reformcu Blok (RB) tarafından desteklenen, merkez sağ adayı, Birinci Borisov hükümetinde Enerji Bakanı olan Trayço Traykov ile aşırı sol ve aşırı sağın temsilcisi ırkçı çizgide bir milliyetçi olan Makedonya İç Devrim Hareketi (VMRO) lideri Krasimir Karakaçanov Bulgaristan’ın öncelikleri ve seçilince izlenecek iç ve dış politika üstüne tartıştılar.

 

Başkanlık seçiminden sonra yeni genel seçim olur mu sorusunu yanıtlarken Traykov şöyle dedi: “Erken seçimin ne zaman yapılacağını belirleyen Başbakandır. Yönetimin iyileştirilmesine ihtiyaç vardır. Eğer yönetim erken meclis seçimleriyle iyileştirile bilecekse, tek yol seçimdir.”

Traykov başka konularda da tespitlerde bulundu: “Devlet kurumlarında parti kadroları değil, uzman kişiler çalışmalı ve kendilerini dış devlet hizmetine bırakmamalıdırlar.”

Bu ekran tartışmasında ulusal güvenlik ve diş siyaset ana konuydu.

Traykov, Bulgar tüketicinin kartel tüccarların kasasına her yıl yarım milyar leva ödemesine karşı bakan olarak verdiğim mücadelede VMRO ve diğer güya “yurtseverler” beni desteklemediniz, diye konuştu. Bu, bizim ulusal güvenliğimizden bir parçadır, bunu böyle anlamıyorsanız, değeceğim başka bir şey yok diye konuştu.

Karakaçanov ise, Siz bakan iken, elektriğe % 10 zam yaptınız ve biz sizi desteklemedik, şeklinde cevap verdi.

Dış politika konusuna geçildiğinde tartışma şöyle gelişti:

Karakaçanov şöyle konuştu: “Ulusumuzun birleşmesi için Bulgar ulusunun parçalanması durdurulmalıdır.”

Traykov’un cevabı şu oldu: “Toplumun parçalanması anlamsızdır, bunun hiçbir manası yoktur. Öncelikli olan ulusal güvenlik ve ulusun güvenliğidir.” Dedi.

Karakaçanov, ulusal güvenlik konusunda, “Bulgaristan muhtemel bir göç bunalımına hazırlıklı değildir. Avrupa bu saldırı için açık bir siyaset geliştiremedi.  Merkel şimdi dayanışma halinde olmamızı istiyor, fakat büyük devletlerden birkaçının neden olduğu sığınmacı akınından Güney Doğu Avrupa ülkelerinin haran paran etmesinden ve bu göç dalgasına neden olunmasından, Bulgar halkı sorumlu ve suçlu değildir.” dedi.

Traykov, hedeflerine ulaşabilmek için Bulgaristan müttefiklerini seferber etmeyi öğrenmelidir derken mafya ve örgütlü cinayetlerle savaşım üzerinde durdu. Sınırlarımızdan uyuşturucu ve fahişe sokanlar şimdi de sığınmacılara yol açanlardır, fakat tutuklanan kanalcı yok, kaçakçılık var, fakat tutuklanan kaçakçı yok. RB Cumhurbaşkanı adayı bu sorunların mutlaka çözülmesi gerektiğini belirtti.

 

Karakaçanov, Bulgaristan sınırının herkesin geçebileceği bir ova olmadığını, devletlerarası yasalara göre, hiçbir kimsenin devlet sınırlarını ihlal etmeye hakkı olmadığını söyledi ve ordu birliklerinin de katılacağı, büyük kitlelerin hücum ettiğinde onları geri püskürtebilecek sınır muhafız güçleri oluşturulmasını istedi.

Traykov, illegal göç dalgası büyüdüğünde daha sert davranılması gerektiği konusunda aynı görüşte olduğunu belirtirken, eğitimli kadro yetersizliği gibi başka bir soruna işaret etti.

Karakaçanov, 20 yıldan beri silahlı güçleri yok ettiğimizden dolayı, durumun yürekler acısı olduğuna değindi.

Traykov’a göre, devlet kurumlarında uzman kadrolar görev almalıdır ve diş devletlere hizmet edilmelidir. O, geçen yüzyılın başında Bulgar halkının ruhu olduğunu, halen “ordudaki durumun yürekler acısı olduğunu” ve modernleşme ve ek mali kaynaklar sağlamak gerektiğini vurguladı.

Karakaçanov ise, Bulgar ordusundaki durumun “kritik” olduğunu ve nedenle kendisinin artık defalarca bu konuyu meclise taşıyarak “sıra askerlerinden oluşan ordu sistemine dönülmesini” istediğini hatırlattı.

Traykov, dış siyaset konusunda, AB ile ABD’yi Bulgaristan’ın müttefiki olarak gördüğünü, fakat buna rağmen onların huzurunda da ulusal menfaatlerimizi savunmamızın zorunlu olduğunu vurguladı. O, Rusya ile ilişkilerde eşit konumlu olmasını istediğini belirtti ve Rusya’nın iki hafta önce sunduğu son ihtarın kabul edilemez olduğunu söylerken bu konuda Karakaçanov’un anında tepki göstermesini kutladı.

Karakaçanov, Hiçbir kimsenin Bulgaristan’a son ihtar vermeye hakkı olmadığını, NATO ve AB içinde sesimizin duyulması gerektiğini ve oyun kurucu olmamız gerektiğini, vurguladı. O da, eşit haklılığa dayanan bir dış politikamız olmasını talep etti. Rusya ve komşularımızla iyi ilişkiler geliştirmemiz gerektiğini anımsattı. Rusya’ya yaptırım uygulanmasına karşı olduğunu söyleyen Karakaçanov, çünkü bu işten en fazla zarar gören üreticilerimiz oldu dedi.

****

Cumhurbaşkanı seçim kampanyasının ilk sosyolojik araştırma sonuçları açıklandı.

GERB-Tsaçeva Birinci turda kazanıyor, fakat ikinci turda kaybediyor.

6 Kasım 2016’da GERB cumhurbaşkanı adayı Ts. Tsaçeva’nın seçimi birinci turda kazanma, fakat ikinci turda da kaybetme olasılığı yüksektir. 

4-8 Ekim günleri arasında ulusal çapta temsili sosyolojik araştırma yapan “Mediana” ajansı “sürpriz ihtimali büyük” dedi.

Cumhurbaşkanı seçimleri bugün 10. Ekim 2016’da olsaydı şu sonuçlar elde edilecekti.

1. Tsetska Tsaçeva               % 25.4
2. Rumen Radev                  % 18.0
3. Krasimir Karakaçanov   %  9
4. İvaylo Kalfin                    % 6.1
5. Tatyana Donçeva           % 4.8
6. Trayço Traykov              % 4.2
7. Veselin Mareşki             % 3.2
8. Plamen Oreşarski         % 1.3
9. Jorj Gançev                   % 0,6
10. Diğerleri                        % 2.1
11. Kimseyi                        % 11.0

  Desteklemiyorum

12. Oy kullanmayacağım %13.4

     TOPLAM:                       % 100

Ts. Tsaçeva GERB’in parti adayı olduğu için dışardan oy alamıyor ve adaylığına dış destek toplamak çok zor. Ona oy verenlerin % 93’ü GERB üyesidir. Bu durum değişmezse, ikinci turda Tsaçeva kazanamaz.

“Mediana” ajansı, yaptığı analizde Tsaçeva’ya karşı tüm diğer adayların koalisyonda birleşmesi şansından söz ediyor.

İkinci sırada olan General Rumen Radev, bağımsız ve partisiz olduğundan, BSP oyları dışında, daha geniş bir çevreden de oy almıştır. O, sol cephede en fazla tutulan adaydır. Tatyana Donçeva, İvaylo Kalfin ve Plamen Oreşarski de sol seçmen oylarına taleptir.

Üçüncü sırada olan Kr. Karakaçanov, ikinci tura katılma ihtimalini yitirmemiştir.

Hak ve Özgürlükler Hareketi HÖH-DPS seçmeninin birinci turda kimi destekleyeceği henüz açıklanmadığı için, Birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü yer adayları arasındaki kesin sıralamadan söz edebilmek zordur.

Seçmen aktifliğinin yükselmesi, GERB adayına azınlıklardan oy getirebilir.

Halen seçme hakkı olanlardan % 58’i oy kullanacağını beyan ederken, ankete katılanlardan % 24’ü “belki katılırım” cevabı vermiştir. Seçime kesin katılmama kararı vermiş olanlar % 9.4’tür.

Bu seçimlere ve halk oylamasına geçen seçimlere kıyasla 550-700 bin kişi daha fazla katılması bekleniyor. Bunun sebebi ise halk oylamasına ilginin büyük olması ve seçimlerde oy kullanmanın zorunlu olmasıdır.

Halen T.C. deki seçmene ilgi  çok büyüktür. Onların gönlünü alan seçimi kazanacaktır.