Türkiye’nin bölgesinin enerji üssü olma hedefi doğrultusunda önemli bir adım daha atıldı. Azerbaycan gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak TANAP’ın Avrupa’ya kadar uzanan kısmı törenle açıldı.
TANAP’ın Avrupa Bağlantısı töreni Başkan Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Bosna Hersek Cumhurbaşkanlığı konseyi üyesi Şefik Caferoviç, Gürcistan Başbakanı Giorgi Gakharia, Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov, Sırbistan Meclis Başkanı Maja Gojkovic, Kuzey Makedonya Başbakan Yardımcısı Koco Angjushev ve Yunanistan Enerji ve Çevre Bakan Yardımcısı Dimitrios Oikonomou’nun katılımıyla Edirne İpsala’da yer alan MS4 Ölçüm İstasyonu’nda gerçekleştirildi.
İşte Erdoğan’ın törende yaptığı konuşmanın satırbaşları;
BARIŞ PROJESİ: Her aşaması sabırla, dirayetle Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan’ın ortak gayretiyle 7.5 senelik uzun ve meşakkatli bir süreç başarıyla taçlandırıldı. TANAP artık Avrupa’ya TAP (Trans Adriyatik Doğal Gaz Boru Hattı) hattına bağlanıyor, devamıyla da Bulgaristan, Yunanistan, Makedonya, Arnavutluk, Sırbistan, Bosna Hersek güzergâhındaki ülkeler de buradan istifade ediyor. Bütün bu adımları atarken, bunun bir bölgesel proje olduğunu, bir barış projesi olduğunu da özellikle vurgulamam lazım. Bu, bir dayanışma ve bu dayanışmanın adı da barış. Bu proje her şeyden önce ülkelerimiz arasındaki köklü dostluğun sembolüdür.
TANAP PLANLANDIĞI ŞEKİLDE İLERLEDİ: İçeride ve dışarıda atlattığımız onca badireye, bölgesel gerilime hatta sıcak çatışmalara varan istikrarsızlıklara rağmen TANAP’ı planlandığı şekilde ilerlettik. ‘Enerjinin İpek Yolu’ olarak görülen bu muhteşem projenin belirlenen takvime uygun şekilde ülkelerimizle ilgili kısmını tamamlamış oluyoruz.
Bu projeyle sahip olduğumuz zenginlikleri kendi vatandaşlarımızın, onlarla birlikte tüm bölge halklarının, tüm insanlığın hizmetine sunma irademizi teyit ettik. Biz TANAP’la ülkemizin enerji ihtiyacını garanti altına almanın yanı sıra Avrupa’nın enerji arz güvenliğine de katkı yapmayı hedefledik.
SORUMLULUK ARTIK KOMŞULARIMIZDA: TANAP’la 16 milyar metreküplük Azerbaycan doğal gazının Türkiye ve Avrupa’nın istifadesine sunulması hayalden çıkıp gerçeğe dönüşmüştür. 16 milyar metreküplük bu gaz miktarının 6 milyarını biz, 10 milyarını ise Avrupa ülkeleri kullanacak. Nitekim 18 Kasım 2019 itibarıyla TANAP üzerinden Türkiye’ye taşınan gaz miktarı 3,23 milyar metreküpe ulaştı.
İlerleyen yıllarda TANAP’ın taşıma kapasitesini önce 24 milyar metreküp ardından 31 milyar metreküpe çıkarmayı planlıyoruz. Bundan sonra asıl sorumluluk sınırın öte tarafındaki komşularımıza düşüyor. Avrupa’ya gaz sevkinin başlaması için TAP’ın bir an önce tamamlanması gerekiyor.
İnşallah TAP’ın da 2020 yılı içinde tamamlanmasını bekliyoruz.
PETROLÜ İNSAN HAYATINDAN DEĞERLİ GÖRDÜLER: Bir damla petrolü insan kanından, insan hayatından daha değerli gören zihniyet, dünyaya barış ve huzur getirememiştir. Yaşanan onca acıya, ölüme, yıkıma rağmen, ne yazık ki, bu anlayışın belli güçler tarafından devam ettirildiğini görüyoruz.
TÜRKİYE ZİLLETE BOYUN EĞMEZ: Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon kaynaklarının paylaşımı konusunda, tehdit diline ve şantaj politikalarına başvuruluyor. Oysa hiç kimse, hiçbir ülke uluslararası hukuktan üstün değildir. Aba altından sopa göstererek, hiçbir ülke bir başkasına haklarından sarf-ı nazar ettiremez.
Bilhassa Türkiye, böyle bir zillete asla boyun eğmez. Ülkemiz, ne kendi hukukunun ne de Kıbrıs Türk’ünün çıkarlarının çiğnenmesine izin verir.
Bağırma çağırma ile sondaj gemilerimizi oradan çekmeyiz.
Ne haklarımızdan vazgeçeceğiz, ne KKTC’nin hakkını yedireceğiz, ne de hakkımız olmayana el uzatacağız.
LİBYA İLE ANLAŞMA TAMAM: Libya ile anlaşmamızı yaptık, Libya’yı tehdit etmeye başladılar. Bu anlaşma yapıldı, anlaşmanın diğer ayakları da uygulamaya girecek.
Sondajlarımızdan çatışma ve kan değil, barış ve refah fışkıracak.
Doğu Akdeniz’deki tüm taraflara samimi bir çağrıda bulunmak istiyorum.
Gelin, enerjiyi çatışma aracı yerine işbirliği zeminine dönüştürelim.
TÜRK AKIM TÖRENİ 8 OCAK’TA: Buradan şunun müjdesini de vereyim. 8 Ocak’ta TürkAkım için töreni İstanbul’da yapacağız.
YÜZYILIN ENERJİ PROJESİ 20 İLDEN GEÇİYOR
‘ENERJİNİN İpek Yolu’ olarak nitelenen, 21’inci yüzyılın en büyük enerji projeleri arasında yer alan Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi, (TANAP) bin 850 kilometre uzunluğuyla Ortadoğu ve Avrupa’nın en uzun ve en büyük çaplı doğalgaz boru hattı projesi.
HAZAR DENİZİ’NDEN AVRUPA’YA
TANAP projesiyle, Azerbaycan’ın Hazar Denizi’ndeki Şah Deniz 2 Gaz Sahası ve Hazar Denizi’nin güneyindeki diğer sahalarda üretilen doğal gaz öncelikle Türkiye’ye, ardından Avrupa’ya taşınacak. TANAP, Türkiye Gürcistan sınırında Ardahan ili Posof ilçesi Türkgözü köyünden başlayarak Ardahan, Kars, Erzurum, Erzincan, Bayburt, Gümüşhane, Giresun, Sivas, Yozgat, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Eskişehir, Bilecik, Kütahya, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Tekirdağ ve Edirne olmak üzere 20 il, 67 ilçe, 600 köyden geçiyor ve Yunanistan sınırında Edirne’nin İpsala ilçesinde son buluyor.
15 BİN İSTİHDAM
Boru hattı, 20 ilde 15 bin kişiye doğrudan istihdam imkânı sağladı. Geçtiği en yüksek nokta, 2 bin 760 metre ile Erzincan Kızıldağ mevkii oldu. En derin noktası ise 65 metre ile Çanakkale Boğazı.
Yönlendirilebilir Yatay Sondaj Metodu kullanılarak geçilen bin 103 metrelik Sakarya Nehir geçişi şimdiye kadar yapılan Avrupa’nın en uzun nehir geçişi oldu. 135 bin 332 adet ana hat borusu kaynağı yapıldı.
Boru hattında, 7 adet kompresör istasyonu, 4 adet ölçüm istasyonu, 11 adet pig istasyonu, 49 adet blok vana istasyonu ve Türkiye’deki ulusal doğal gaz şebekesini beslemek üzere 2 adet gaz çıkış istasyonu yer alıyor.
Çalışmalar sırasında 106 arkeolojik alan keşfedildi. Keşfedilen 48 rastlantısal buluntu ile bu sayı 154’e çıktı. Kurtarma kazılarında 1000’den fazla arkeolojik eser gün ışığına çıkarıldı.
ALİYEV: TÜRKİYE’NİN GÜCÜ BİZİM GÜCÜMÜZDÜR
AZERBAYCAN Cumhurbaşkanı İlham Aliyev törende yaptığı konuşmada tarihi bir gün yaşandığını belirterek, “Umarım TANAP’ın ömrü uzun olacak. Türkiye-Azerbaycan ve diğer komşu halklara fayda verecek. Bu proje ülkeler arasında köprüler kuracak, iş birliği, istihdam, uzun müddetli anlaşmalar getirecektir. Türkiye bugün yabancı yatırımlar için açık ülkedir ve çok makbul yerdir. Türkiye bugün uluslararası güç odağı olmuştur. TANAP, Güney Gaz Koridoru’nun bir parçasıdır. Güney Gaz Koridoru 7 ülkenin işbirliği içerisinde gerçekleşecek ve tamamlandığında bölgenin en büyük projelerinden birisi olacak. Türkiye bugün dünya çapında güç merkezidir. Biz buna seviniyoruz, Türkiye’nin gücü bizim gücümüzdür, Türkiye’nin uğuru bizim uğurumuzdur. Hayata geçirdiğimiz bu dev projeler bizim gücümüzü gösterir ve gücümüzü arttırır. Ben inanıyorum ki bundan sonra da birlikte hayata geçireceğimiz projeler, uğurlu olacak. Türkiye’nin ve Azerbaycan karşılıklı yatırımlarla birbirlerinin ekonomisine yardım etmektedir” dedi.
AKDENİZ’İN BELİNE KUŞAK GİBİ DOLANACAK
ENERJI ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez: TANAP hem Türkiye’nin hem de Avrupa’nın enerji geleceğine büyük katkı sağlayacak. Hazar’ın derinliklerinden gelen zenginlik Anadolu ve Avrupa’nın dört bir köşesinde milyonların hayatına dokunacak. TANAP, Avrupa’da TAP ile birleşerek Akdeniz’in beline bir kuşak gibi dolanacak. Bundan sonraki süreci Avrupalı dostlarımıza emanet ediyoruz” diye konuştu.
9 BÜYÜK ALICISI VAR
TANAP Genel Müdürü Saltuk Düzyol: TAP’ın Ekim 2020’de tamamlanmasını umuyoruz. Bu gazın Avrupa tarafından 9 büyük alıcısı var. Alıcılar arasında Fransız, İtalyan, Alman ve İspanyol şirketleri bulunuyor. Sadece Yunanistan, İtalya ve Arnavutluk’ta tüketilmeyecek. Bosna Hersek, Karadağ ve Hırvatistan’da önümüzdeki yıllarda tüketicileri eklenebilir.
AVRUPA’YA GAZ VERMEYE HAZIRIZ
SOCAR Başkanı Rövnag Abdullayev: TANAP, TAP üzerinden Avrupa’ya gaz vermeye hazır. TAP’ın inşaatı da sona erdikten sonra tarihte ilk defa Azerbaycan gazı Hazar Havzası’ndan Avrupa pazarlarına doğrudan iletilmiş olacak.Türkiye’nin de en büyük ikinci doğal gaz tedarikçisine dönüşmeyi hedefliyoruz.
Zeynel YAMAN-Barış ŞİMŞEK-Murat SAVAŞ/ SABAH