Dorkovo, Rodop dağlarının kucağında bulunan küçük bir köy. Köy, Çepintsi Ovasının Mıtnitsa deresinin iki yakasında “Tsigov Çark” turistik kopleksinden 15 kilometre mesafede bulunuyor. Dorkovo, sabah erken saatlerde temiz sokakları ve şirin evleri ile turistleri ağırlıyor. Köy meydanı ise, Balkanlar’ın Spa başkenti olarak kabul edilen ve 15 kilometre uzakta bulunan Velingrad’a gitmek için otobüs bekleyen insanlarla dolup taştığını görünce çok şaşırıyoruz. Bazıları bankalara oturmuş aralarında sohbet ederken diğerleri hiç acele etmeden otobüsü bekliyor.
Geniş köy meydanında sanki bekleyen insanlar değil de, görkemli “Sveti Prorok İliya” (İlyas Peygamber) Kilisesi göze çarpıyor. Kilisenin kubbesi görkemli bir şekilde karşımıza çıkıyor, sabah ışınları ise kubbelerde oynarken yansımaları yakınındaki okulu aydınlatıyor. Kilise, ulusal anıt olmasa da yerliler Sofya “Aziz Aelaksandır Nevski” kilisesi ile boy ölçtüğünü söylüyor.
Dorkovo köyü hakkında bilgiler Ortacağ’a dayanıyor. Mevcut en erken belge 1515 yılına ait. O gün bugün ismi değişmemiş. Dorkovo köyü, folkloru ile ünlüdür. 20 yıldan bu yana burada Kültür Bakanlığı’nın himayesinde Uluslararası Otantik Folklor Festivali düzenlenmektedir. 2013 yılında burada “Diorama Pliosen Parkı” isimli Doğa Tarih Müzesi kapılarını açınca köy alternatif turizm merkezi olarak ünlü oldu. Müze, bölgede kazılar sırasında dünya yüzüne çıkarılan 30 farklı hayvan türünden 600 kemik kalıntıları sayesinde açıldı. Sofya Üniversitesi jeologları burada fosil yatakları bulunca BAN Ulusal Doğa Tarih Müzesi’nden Profesör Nükolay Spasov’un girişimi üzere Paris Ulusal Doğa Tarih Müzesi işbirliği ile bölgede kazılar yürütülüyor. 1990 yılında kazılar, doğa harikası olarak ilan ediliyor. Bölgesel kalkınma Operatif Programı kaynakları ile müze binası kuruluyor. Müze, cam kubbesi ve ahşap kaplamasıyla dikkatleri üzerine çekiyor. Yaratıcaların ana fikrine göre, müze bir arı kovanını andırmalıdır. Müzenin tam ortasında yüksekliği 3.90 metre, dişlerinin 3.50 metreyi bulduğu mastodont maketi bulunuyor.
Aslında bu mastodont Pliyosen Müzesinin engörkemli eseri. Ağırlığı 10 tonu bulduğunu söylüyor bilim adamları.
Dolichopithecus ruscinensis türünden maymun maketi de bulunuyor.
Vitrinlerde çeşitli tarih öncesi hayvanların diş ve kemik taşlanmış örnekleri görülebilir.
Dev bir diyorama görsel ve sesli olarak Dorkovo köyü bölgesinin 5 milyon yıl önceki flora ve faunasını gösteriyor.
Fotoğraflar: Svetlana Dimitrova ve bg.wikipedia.org
Çeviri: Şevkiye Çakır, BNR
