Mayıs Protestolarının 25. Yıldönümü dolayısıyla 460 sayfalık bir antoloji kitabı“İztok-Zapad” tarafından yayımlanmaktadırADIMI ELİMDEN ALDIKLARI GÜNXX. Yüzyılın 70’li – 80’li Yıllarında Gerçekleştirilen “Soya Dönüş Süreci”nin Müslüman Toplulukların Edebiyatına Yansıması“Adımı Elimden Aldıkları Gün. XX. Yüzyılın 70’li – 80’li YıllarındaGerçekleştirilen “Soya Dönüş Süreci”nin Müslüman Toplulukların EdebiyatınaYansıması” adlı antoloji kitabı, Bulgar Bilimler Akademisi Edebiyat Enstitüsü ile AnkaraÜniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi tarafından ortaklaşa yürütülen “Kimlik veAsimilasyon” başlıklı uluslararası projenin bir parçasıdır. Projenin yürütücüleri, BulgarBilimler Akademisi Edebiyat Enstitüsünden Doç. Dr. Vihren Çernokojev ve AnkaraÜniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinden Prof. Dr. Zeynep Zafer’dir.Bu antoloji kitabıyla, bugüne kadar hiç bilinmeyen ve incelenmemiş olan,travmatik deneyimleri yansıtan; sınırlar arası, milletlerarası, totalitarizm karşıtı edebiyatınörnekleri, Bulgar okuyucusunun dikkatine sunulmaktadır. Antolojiye dâhil edilen şiir,öykü, anı, belgesel ve anonim özellikteki edebi metinlerin çok azı daha önce Bulgarcaolarak yayımlanmıştır. Kitaba giren eserler; Bulgaristan Halk Cumhuriyetinde yaşayanMüslüman toplulukların, zorunlu asimilasyonu uygulayan Komünist rejime karşıyürüttükleri mücadeleyi farklı bakış açılarıyla yansıtmaktadır. Alaycı bir şekilde “SoyaDönüş Süreci” olarak adlandırılan zorunlu isim değiştirme uygulamaları, Bulgaristan veBulgar halkı tarafından değil; Jivkov’un Komünist rejimi ve baskıların uygulayıcısı olanDevlet İstihbaratı tarafından gerçekleştirilmiştir.
Bu yayın bir bilim kadını ve tecrübeli çevirmen olarak yeteneklerini ortaya koyanProf. Dr. Zeynep Zafer’in iki yıllık özverili araştırmaları sonucunda mümkün olmuştur.Çevirilerin çoğu ve yazarlarla ilgili kısa bilgiler Prof. Dr. Zeynep Zafer’e aittir. Projefikrini veren Doç. Dr. Vihren Çernokojev de Bulgarca yayımlanan metinlerin seçimindeyer alarak, çevirilerin redaksiyonunu gerçekleştirmiştir. Bu ortak çalışma sonucunda,onlarca yıldır kasıtlı bir şekilde gizlenen ancak Müslüman toplulukların edebi ve belgeselözellikteki metinlerinde muhafaza edilen utanç verici “Soya Dönüş Süreci” ile ilgili toplumsal hafıza ve bilinç örneklerinin gün ışığına çıkması mümkün olmuştur. Antolojikitabında yer alan eserler, yüksek sesle ve açık bir şekilde Bulgaristan HalkCumhuriyeti’ndeki Komünist rejimin işlediği suçlara ilişkin kendi gerçeklerini dilegetirmektedir. XX. Yüzyılın 70’li – 80’li yıllarında Pomaklara, Romanlara ve Türklereyönelik gerçekleştirilen zorunlu asimilasyon, insanın maneviyatına, insanlık değerlerininesaslarına karşı işlenen bir suçtur.En özeli olan ismi olmazsa insan nedir ki?
Prof. Dr. Zeynep Zafer 1 Kasım 2014Doç. Dr. Vihren Çernokojev