Televizyon ekranlarında sık sık izlediğimiz ve ‘Genç, bunu nasıl bağlayacağım?’ sorusunu soran yaşlının ekranda aynı soruyu ‘uzman’ kişiye yöneltmeye devam edecek gibi gözüküyor. Ülkede 1 Mart’da başlatılan dijitalleşme (sayısallaşma) sürecinin sonuna yaklaşıldığında analog yayının  durdurulma tarihi ertelendi.

Ulaştıma Bakanlığı, daha önce 1 Eylül olarak duyurduğu son analog TV yayınını iki ay daha uzattı. Buna sebep olarak sosyal yönden muhtaçlar için öngörülen kefil senedi (vauçer) sistemiyle ücretsiz TV dekoderlerin  dağıtımında  problem yaşanması gösteriliyor. Şu anda Bakanlık, Bulgaristan’ın yarısında söz konusu dekoderleri muhtaçlara dağıtma işlemini başlattı, fakat diğer yarısı için ihale prosedürleri devam ediyor.  Karasal yayıncılıktaki  nitelik ve niceliğin artması, kablo TV ve uydudan abonesi olan şirketlere de rakip olması bekleniyor.

70 milyon levaya mal oldu

Dijitalleşme süreci şu ana kadar devlete 70 milyon levaya mal oldu.  17,5 milyon leva fakirler için öngörülen dekoderlerin alımı için ayrıldı, bir o kadar da televizyonlarda geçen reklamlara verildi. Avrupa Birliği’nin stratejisinde tüm üye ülkeler karasal yayınlarını dijitalleştirmek zorunda.

Kimler ücretsiz yararlanabilecek?

Odun, kömür gibi yakıt malzemesine vauçer  hakkı olan kişiler, ücretsiz olarak öngörülen dekoderlerden yararlanabilecek. Dekoderler sayesinde eski tüplü televizyonlar da yeni dijital karasal yayınını takip edebilecek. Ulaştırma Bakanlığı, köylerde ve uzak yerleşim yerlerinde yaşayan kişilerin dekoder  tedariği için para ödemeyeceğini açıkladı. İnternet üzerinden  tedarik şirketlerinden yapılan siparişler de ücretsiz olacak. Dekoder vauçeri 60 leva olması ile birlikte dekoder fiyatları 35 ila 60 leva arasında değişiyor. Dijital karasal yayıncılık (DVB-T) birçok avantaj sağlıyor. Analog yayının dezavantajı bir frekansta sadece bir televizyon kanalı yayın yapıyor ve bu  yüzden görüntü  kalitesi düşüktür.  DVB-T yayında ise görüntü ve ses kalitesi analog yayına göre oldukça yüksek olup,  tek frekans üzerinden birkaç kanalın yayın yapması mümkün oluyor. Dijital yayıncılık ayrıca  beraberinde interaktif hizmetleri kullanma imkânı da sunuyor.  Yeni sistemle araçta yol alırken dahi kolaylıkla TV izlenebiliyor. MPEG-4 dekoder ya da ‘set ut to box’ olarak bilinen cihaz, anten ile televizyon arasına bağlanırken, karasal dijital sinyali video ve ses sinyaline dönştürerek eski nesil tüplü televizyonlar tarafından da görüntülenebilmesi sağlanıyor.

Kaç kanal izlenecek?

1 Mart’tan bu yana analog ve dijital yayınlar aynı anda yapılmaktadır. Analog yayının sona erdirilmesiyle birlikte tüplü televiyzonu olup da çatı antenle Bulgar televizyonu izlemek isteyenler bundan yararlanamayacak. Başlangıç olarak karasal dijital yayında  10  TV kanalı var, fakat ileriye yönelik bunların ciddi olarak artması söz konusu. Şu an itibarıyla izleyiciler dijital olarak BNT, BNT2, BNT HD, BTV, NOVA, ON AİR,  TV7, NEWS7, TV EUROPA, The Voice  kanallarını izleyebiliyor. Bulgaristan’da  7 multipleks ruhsatı verildiği göz önünde bulundurulursa ve bir multipleksin maksimum kapasitesi kullanılırsa izleyiciler belirli zaman sonra yaklaşık 50 TV kanalını izleyebilecek.  Mevcut planlamaya bakıldığında 2013 yılı sonuna kadar 21, dijitalleşmenin sonuçlanması beklendiği 2015 yılı sonuna kadar da 50 kanalın vericilere yüklenmesi gerekiyor.

BNT’de kültür ve haber kanalı

Bulgar Milli Televizyonu (BNT) digitalleşme sürecinde toplumsal bir yayın organı olarak farklı projelere imza atmayı amaçlıyor. Bun agöre BNT1 ile yüksek reyting kovalayacak olan milli televizyon, etap etap açmayı düşündüğü diğer hususi kanallarla farklı ilgiyi takip edecek. BNT Müdürü Vyara Ankova, BNT1 dışında haber ve kültür kanalı açma hedeflerinin bulunduğunu belirtiyor. İmkan bulunduğu takdirde spor kanalı da gündemde.

Uydu cihazıyla karasal yayın izlenebilecek mi?

Birçok kişinin Türksat uydu kanallarını izlediği cihazla karasal kanalları izleyip izleyemeyeceğini soruyor. Uydu cihazlarında MPEG-2 standardı bulunuyor. Oysa Bulgaristan’daki DVB-T, MPEG-4 standardına göre çalışıyor. Bu yüzden ancak MPEG-4 standardı kapsayan cihazlarla yeni dijital kanallar izlenebilecek. Ayrıca yeni televizyonlarda  DVB-T ve MPEG-4 yazılarının olmasına dikkat edilmesi gerekiyor. DVB-T izlenebilnesi için anten  gerekiyor. Sinyalin çok iyi olduğu yerlerde basit bir ev anteniyle bu mümkün olurken, bazı yerlerde dış anten gerekebiliyor. Dış antenlerin konuşlandırılmasında ufak bir nüans farkı bulunuyor. Eskiden yatay olarak  yerleştirilen antenlerin, şimdi dikey olarak monte edilmesi gerekiyor. Bir multiplekste normal boyutta (SD) birçok kanal izlenebilriken, HD format yayınında en fazla 4 kanal izlenebiliyor. Dijital karasal yayın için herhengi bir ücret ödenmesi öngörülmüyor. Dijital yayınla birlikte tüketicileri pasiv durumdan olayları yönlendiren aktif bir kişi haline dönüştürecek. Bu vesileyle izlenen bir filmde alt yazının iptali sağlanabilecek, farklı diler tercih edilebilecek, hatta sipariş üzeri program imkanı doğacak.
Zaman Bulgaristan