11 Temmuz’da düzenlenecek erken parlamento seçimlerinde, yurt dışında ilk kez, 750 olmak üzere rekor sayıda sandık açılması bekleniyor. Diaspora 30 yıldan beri ülke dışında oy kullanıyor, ancak bu oy hakkı tartışmalara neden olmaya devam ediyor. Londra’da yaşayan siyasi analiz uzmanı Petır Yakimov’a göre bu karşıtlık her zaman tuhaf karşılanmıştır, çünkü Bulgar halkının ayırıcı değil, daima birleştirici özellikleri olmuştur.

“Bu durumun, ülkeyi terk eden insanların, halk düşmanı ilan edildiği komünist yönetimden kaynaklandığı yönünde şüphelеrim var. Bu benim için çok tuhaf bir durum, çünkü yurt dışında olan Bulgaristan vatandaşlarının büyük bir kısmı Bulgaristan’da da vergi ödüyor. Ayrıca, Bulgaristan’daki en büyük yabancı yatırımcının yurt dışındaki diaspora olduğunu gösteren Merkez Bankası’nın istatistiklerini de göz önünde bulundurduğumuzda, Bulgaristan’da yaşamayan ve vergi ödemeyenlerin oy kullanma haklarının olmadığı tezinin asılsız olduğunu anlarız” dedi Petır Yakimov.

Siyasi analiz uzmanı, yurt dışında oy kullanan Bulgaristan vatandaşlarının ülkedeki seçim sonuçlarını önemli ölçüde değiştirdikleri iddiasını efsane olarak değerlendirdi.

“Seçim sonuçlarını geçmişe dönük araştırdım ve yurt dışında standart oy sayısı 120-130 bin civarında. Sadece Türkiye veya İngiltere’den değil, tüm dünyadan gelen oylardan bahsediyorum. Bu 120-130 bin oy, toplam oyların %3-4’üne tekabül eder, yani Bulgaristan’da yaşayan vatandaşların kararını hiçbir şekilde etkileyemez. Benim tezim, seçim sonuçlarının Bulgaristan’da yaşayan vatandaşlar tarafından belirlendiği ve yurt dışındaki Bulgaristan vatandaşlarının oyları, bu sonuca sadece değer kattığı yönünde” dedi Yakimov.

Nisan ayında yurt dışında 170 000 kişi oy verme hakkını kullanırken, 11 Temmuz’da yaklaşık 200 000 Bulgaristan vatandaşının oy kullanmasını bekliyor. Son seçimlerde, partilerin diasporadan aldıkları oyların dağılımı ile ülke içindeki oyların dağılımının karşılaştırılabilir olduğu istatistiği de yalanlandı.

Bu konuda uzmanın yorumu şu şekilde:

“Son seçimler çok ilginç oldu, çünkü yurt dışındaki Bulgaristan vatandaşları ilk kez bu seçimlerin galibine oy vermedi. Daha önceki seçimlerde yurt dışındaki Bulgaristan vatandaşlarının oyları, çoğunlukla Bulgaristan’daki eğilimi takip ediyordu. Bulgaristan’daki partilerin oylarına eklenen bu oranlar yaklaşık % 1 oranında, yani şu ana kadar yurt dışındaki Bulgaristan vatandaşlarının oyları, Bulgaristan’daki seçim sonuçlarını değiştirebilecek durumda değil, çünkü yurt dışındaki oylar tek partide yoğunlaşmıyor, dağıtılıyor.Temmuz ayında düzenlenecek seçimlerde, İngiltere’de ilk kez Türkiye’deki sandık sayısından daha fazla sandık açılacak. Yakimov’a göre bu durum seçmen sayısını belki biraz arttırabilir ama asıl önemli konu bazı yerlerde sandık üyelerinin işinin kolaylaşacak olması.

“Yurt dışında oy kullanmanın bir özelliği var. Bu sefer bir sandığın açılabilmesi için 40 başvuru gerekli. Ancak seçim günü Bulgaristan pasaportu olan her kişi seçim günü sandık başına gidip oy verebilir. Her yerde sandık açabilme ihtimali olduğundan başvurulara ilgi düşük. Bu insanların oy kullanmayacakları anlamına gelmez. Ben şahsen bu seçim sonuçlarının Nisan ayındakilere benzer olacağına inanıyorum. Ciddi bir artış olmasını beklemiyorum ama yine de toplamda en fazla 50 bin oy daha olur diye düşünüyorum“ dedi Yakimov.Yurt dışındaki seçim organizasyonu büyük ölçüde gönüllüler, ilgili ülkede yaşayan kişiler tarafından gerçekleştiriliyor, ancak büyükelçiliklerle iyi iletişimde olunması son derece önemli bir husus.

Yakimov’a göre yurt dışında yaşayan Bulgaristan vatandaşları için makineyle mi, yoksa oy pusulasıyla mı oy kullanacakları önemli değil. “Yurt dışında sadece partilere oy verilir. Belli bir aday için tercih hakkı kullanılmaz. Bu durum oy verirken ve oylar sayılırken işi kolaylaştırıyor. Bu nedenle makine yada oy pusulasıyla oy verilmesi, süreci zorlaştıracağına inanmıyorum. İngiltere’de bildiğim kadarıyla Nisan ayında 300’den fazla kişi için açılan 35 seçim sandığında makineyle oy verilmesi planlanıyor. Diğer tüm seçim sandıklarında seçmenler oy verme pusulasıyla oy verebilecek. 130 seçim sandığı olacağı için bu durumun sorun teşkil edeceğini düşünmüyorum“ dedi siyasi analiz uzmanı Petır Yakimov.

Çeviri: Bedriye Haliz