Tarih: 02 Ekim 2018
Yazan: Rafet ULUTÜRK
Konu: Erken Seçimime Doğru adım adım Adımlıyoruz.
İlk yaprak dökümüyle birlikte doğalgaza % 16 oranında, kaloriferlere de % 8 ile % 15 arasında zam gelmesi halkın yüreğini büzdü. Zenginler hükumetinin Alış Veriş Merkezlerine (AVM) – “Kaufland”, “Billa”, “Lidl”, “Molla” zincirlerine “aman zam yapmayın” çağrısı “durum bu kadar kötü mü?” sorusunu doğurdu.
Bakanlar, “aman gramı düşürmeyin” feryadıyla fırıncıların ayağına kapandı. Su fiyatı tırmanıyor. İç siyaset deprem yaşıyor. Yeni pahalılık dalgasını nüfusun ancak % 25’i göğüsleyebilir. Nüfusun % 38’i odun kömür alamadı. 250 bin emekli iki ucunu bağlayabilmek, ilaç alabilmek için askeri ücretle çalışmak zorunda. 205 bin ailenin aylık geliri 200 leva (100 Euro) sınırındadır. Etnik azınlıklar en büyük geçim derdi içinde bulunuyor.
Bulgaristan’da geçim endeksinin alt sınırı 346 levadır.
Toplam 1 410 000 emekli ve aileleri bu parayı bulabilecek durumda değildir. Hükumet katında yürütülen görüşmelerde aradaki farkı belirleyen 146 levanın emekli maaşı dışında – sosyal yardım olarak – verilmesi düşünülüyor.
Bu görüşmelerde yurt dışında – Türkiye’de – yaşayan emeklilerimize bu paraların nasıl verileceği, hatta verilip verilmeyeceği görüşülmüyor.
HÖH-DPS partisi soydaşlarımızdan oy istemeyi biliyor, ama can alıcı konuların, onların haklı çıkarlarının tartışılmasından kaçıyor.
Ana politik muhalefet olan Bulgaristan Sosyalist Partisi (BSP) – 79 milletvekili – parlamentodan çıktı. Eylülden Ekim’e geçerken Çalıştay topladı. 3. Gensoruyu “Sağlık politikası” ile ilgili verme kararı aldı. Memleketimizdeki sağlık sistemi en fazla çökmüş, borçlanmış, kadro yetersizliği olan bir sektördür. Parti Başkanı Bayan Kornelya Ninova, aşırı milliyetçi faşistleri de içine alan zengin kodamanlar (oligarşi) hükumetini devirme kararını yeniden açıkladı.
Ninova’ya göre, yeni bir sigorta sistemi uygulanmak isteniyor, halk kontrolsüz soyuluyor, onların daha 1. Borisov hükumetinin Sağlık Kazasından çaldığı milyarlar kamu sağlık sistemine iade edilmemiştir.
Eski komünistlerin maskelendiği BSP partisi, 2016’dan beri oy oranını yüzde yüz, milletvekillerini de 40’tan 79’a yükselten, sözü her gün biraz daha fazla duyulan bir siyasi atılım sergiliyor. Geçen hafta “Medyapol” sosyolojik araştırma ajansı tarafından gerçekleştirilen bir anket, iktidar partisi GERB ile BSP arasındaki oy farkını % 2’ye indirdi. Katılımcıların % 52’sininse, sol siyasetten, BSP-DPS (Türklerin Partisi) destekli seçilen Cumhurbaşkanı General Rumen Radev’in bir siyasi parti kurmasını ve yönetim ve yürütme sisteminde değişiklikler yapılmasını istediğini ortaya koydu.
Bulgaristan devlet sağlık sistemindeki çöküş, bu sektördeki özelleştirmelerle başladı.
Köylerdeki sağlık ocakları, kasabalardaki poliklinik ve hastaneler kapandı. Bir hamilenin doğum için 80 km yol gitmesi gerektiği biliniyor. Yıllar önce Bulgaristan’da 8 milyon kişi yaşarken, hamilelere, 6 yaşın altındaki çocuklara ve 65 yaşın üstündeki yaşlılara verilen bedava ilaçlar için devlet 1 milyar leva harcanırken, halen bu kalem 6 milyar leva oldu, oysa nüfus 5 milyona azaldı. Özel klinik ve hastanelerin, ilaç tekellerinin devletten her yıl 5-6 milyar leva (3 milyar Euro) çaldığı açıklandı. Yıllardan beri 5 kuruş yatırım yapılmayan huzur evleri bakımsızlıktan ahıra dönmüş durumda. Gensoru kamu kuruluşlarından destek buluyor.
Yaşlı yurttaşlar, hayatın kalitesini yükseltecek uzun vadeli bir devlet politikası istiyorlar. 25 yıldan beri Avrupa’nın en yoksul ülkesi, sefiller diyarı, yetersizlikler ülkesi, yurttaşları hayattan en fazla kopmuş olan Bulgaristan’da emeklilerin aktif yaşama yeniden kazanılması için yeni sosyal ve sağlık siyasetine ve reforma gerek var.
Bu iç siyaset gelişmeleriyle birlikte, dış siyasette de konum yitirildi. Birleşik Amerika’ya askeri amaçlara uygun 2 uçak alanı – “Krumovo” ve “Bezmer” – beş adet askeri hangar, yerleşke, talim alanı ve benzer tesis ile Karadeniz kıyısındaki “Kavarna”da US Askeri üssü kurulmasına izin verildi. Bu uçak alanlarına inip kalmak US uçakları kontrol edilmiyor. Uçakların ne taşıdıkları belli değil. Sofya’da yeni ABD Büyükelçiliği, önüne de 1943/44 yıllarında Bulgaristan şehirlerini bombalayan US Pilotları Anıtı dikildi. Tüm bu ödünlere rağmen, New York’ta Birleşmiş Milletler Örgütü (BMÖ) 73. Genel Kurulunda, Başkan D. Trump tarafından kabul edileceği önceden açıklanmış olsa da, Başbakan B. Borisov kabul edilmedi. Görüşme olmadı. Yani izlenen devlet siyasetimizde Başkan Trump’u rahatsız eden çizgiler var…
İkinci olarak da, Başbakan Borisov, 2018 yılının ilk altı ayında Avrupa Konseyi (AK) Sofya genel kurulunun, öncelikle Makedonya’yı olmak üzere, Batı Balkanların NATO ve AB’ye kazanma çabaları komşuda 30 Eylül tarihinde yapılan halk oylamasıyla suya düştü.
Son aylarda Üsküp bir yüzleşme alanı olmuştu. Seçmen, 143 devlet tarafından tanınmış olan ve Makedonya Cumhuriyeti olan devlet ismini Yunanistan’ın ısrarı üzere “Kuzey Makedonya” olarak değiştirmeyi kabul etmedi. “Egemen olan benim” dedi. Böylelikle, “tarihimiz ortaktır, Makedon dili Bulgarcanın bir lehçesidir” uydurmaları ve Bulgar TV ve radyo programlarında Makedonca konuşmaları Bulgarcaya tercüme etmeyen zihniyet sanki bir daha tosladı.
BSP partisi bu hafta 24 saatlik “Özgür Bulgaristan” TV programı başlattı. “Bulgaristan Vizyonu” parti programı anlatılıyor. 28 yıldan beri BSP hükumetlerine ve Georgi Pırvanov (2002 – 2012) ve Rumen Radev (2016) gibi BSP ruhlu Cumhurbaşkanlarına oy vermiş olsak da şu 24 saat yayının 2 saatini alın da siz de Türkçe yayın yapın ve halkınızı aydınların demedi.
Son 28 yıl içinde, Bulgaristan’da Müslümanları ötekileştirme, Türklere gitmek isteyen gitsin siyaseti uygulansa da, Bulgarca tercümeli Türk dizilerinin komşuyu şehirlerde % 90’a ve köylerde % 70’e kadar küçük ekrana kilitlediği dikkati çekiyor.
Son anketler son yıllarda tercüme edilen Türk araştırma eserlerinin, tarih romanlarının ve modern şiirinin de Bulgar okuyucuda büyük ilgi uyandırdığı gözleniyor. Bulgar orta kesimin kış yedeklerini 2018’de Edirne Pazarından aldığı yeni bir gelişme oldu.
Sağlık dalında çöküşü durduracak gelişme de “Medikalpol” ve “Acı Badem” gibi Türk sağlık öncülerinin Büyük şehirlerimize sağlık sarayları kurulmasıyla başladı ve sağlanıyor.
2018 yılında trafik alanında yaşanan kazalı gelişmeler, 458 kilinin yollarda kalması 6576 kişinin kliniklere, hasta hanelere düşmesi ve kazaların öncelikle Bulgarların kendilerinin inşa ettiği bölünmüş ana yollarda meydana gelmesi, T.C. yol yapım tekniğinin Bulgaristan’da yeni bir hamle daha yapması gerekeceğine işaret veriyor. 2000 ‘li yılarının başında “Doğuş İnşaat Holding”, “Mapa-Cengiz Korporasyon” vb olumlu izler bıraktı. Türk sermayesiyle çalışan sanayi tesislerinde işçilerin daha kolay uzmanlaştığı, kolaylıklar sağlandığı, maaşların % 12 daha yüksek olduğu gurur verici oluyor.
Bu gelişmeler içinde Türkiye Bulgaristan ilişkileri daha büyük önem kazanıyor. Bu ilişkilerin kırmızıçizgisinin son 5 yılda olduğu gibi, artık tel örgülü sınır, Yakın Doğulu sığınmacılar tarafından Bulgaristan’ın istila edileceği korkusu, 2015’ten beri kaynatılan “yeni Osmanlıcılık” kazanı ve “Türkün düşmanı bizim dostumuzdur” anlayışı olmadığı anlaşılmaya başlandı. Kültürel etkileşimin iki ülke halklarının yakınlaşmasında sonuç belirleyici olduğuna inananlar artıyor.
Bu arada Bulgaristan’daki Müslüman Türklerin Vatan ve devlete olan saygı ve güven veren yaklaşımı da güç topluyor.
2015’te Şumnu ilinde, Şeytancık (Hitrino) belediyesinde meydana gelen tren kazasından sonra, bu Türk köyünde kaza harabesinin kaldırılması ve bu kışı insanlarımızın kendi evlerinde geçirmeye hazırlık görmesi güveni arttırdı. Umut veren başka bir gelişme de, Batı ülkelerindeki gurbetçilerimizin, yakınlarına her ay yardım göstermesi ve bazı sosyal ve kültürel ortak ihtiyaçlara el uzatması oluyor. Bu yıl Bulgaristan’da yüksek öğrenin kurumlarına geçen yıla göre daha fazla 17 Türk çocuğunun kayıt yaptırması da iyi oldu. Ahalimizin öğretmene, doktora, veterinere, mühendislere ihtiyacı var.
Yeni ders yılının ilk gününde Türkiye Cumhuriyeti Sofya Büyükelçisi Sayın Dr. Hasan Ulusoy başta olmak üzere bir diplomatik heyetin Razgrad’ın (Hazergtad) belediyesi okullarını ziyareti, halkın güvenini arttırırken umut ufkunu genişletti.
TİKA Balkanlar ve Doğu Avrupa Daire Başkanı Dr. Mahmut ÇEVIK ile birlikte öğrencilere Türkiye’deki arkadaşların hediyesi olarak okul ve spor malzemeleri dağıtıldı. Razgrad Valiliğinin işbirliğiyle yapılan etkinlik komşu ve müttefik Bulgaristan’da bu gibi dostluğu pekiştiren çalışmalara daha geniş yol açtı.
Dikkati çeken bir başka nokta ise, Razgrad Valisi Hüsmen Güney, il okullarına yapılan ziyaretlere aktif katıldıkça halka umut verirken, Hak ve Özgürlük Hareket (HÖH) yönetim kadroları ve milletvekilleri belediyelere ve muhtarlıklara inip okul açılış törenlerine katılmadılar.
Türklerin yaşadığı belediyelerde Türkçe derslerinin zorunlu olmasına katkıda bulunmak için girişim göstermediler.
Memleketimiz gensoruya, erken genel seçime gidiyor.
Geleceğimize ışık tutan kıvılcımları halkımıza taşımak ve nefes aldığımız her yerde artık Türk Ocaklarını açma zamanı gelmiştir.
Okuduğunuz için teşekkür ederim.
Paylaşalım ve hepimiz birlikte aydınlanalım.
