Tekirdağ’lı yazar Dr. Süleyman Özmen, İş Bankası Kültür Yayınları’ndan çıkan son kitabı “Afgan Aydınlanmasının Mimarı Serdar Mahmud Tarzi Han ve Anıları” ile ilgili BULTÜRK Derneğinde Konferans verdi.Araştırmacı yazar Dr Süleyman Özmen; Mensubu olduğu Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde görev gereği Afganistan’da bulunduğu sırada, Afgan aydınlanmasının babası sayılan Mahmud Tarzi hakkında yaptığı araştırmaları kitaplaştıran Özmen, bu çalışmanın tarihin fazla aydınlık olmayan bir noktasına tutulmuş bir fener olmasını düşleyerek kitabı yazdığını söyledi.
Aynı zamanda bir Ortadoğu uzmanı olan Özmen, 2012’de yayınlanan kitabı son haline getirebilmek için yedi yıl boyunca çalıştığını söyleyerek konferansa başladı.
Ortadoğu, İsrail ve Kıbrıs konularında araştırmaları bulunan ve Milli Güvenlik Stratejileri uzmanı olan Özmen, neden Mahmud Tarzi’nin hayatını yazma gereği duyduğunu şöyle açıkladı:
“Mahmud Tarzi ve onun döneminin Afganistan’ı, Mustafa Kemal Atatürk ve ülkemizle ciddi paralellikler içeriyor. Tarzi, ülkesinden Şam’a sürgüne gönderildiğinde orada Jön Türklerle tanışıp Türk bağımsızlık hareketinden çok etkileniyor. Fikir olarak Afgan Devrimi’nin temellerini burada oluşturuyor. Daha sonra kendi ülkesine dönerek bu fikirleri hayata geçirmeye çalışıyor. 1919’da yani bizim Kurtuluş Savaşı’mızın başladığı yıl o da Amanullah Han’ın tahta çıkışıyla devrimlerini gerçekleştirmeye başlıyor. Bizim hikâyemizle çok büyük paralellikler bulduğum için Mahmud Tarzi Han’ın hayatını kaleme alma ihtiyacı hissettim. Afganistan’la hâlihazırdaki sıcak ilişkilerimizin temeli de yine o zamanlar atılmıştır. Daha sonra tutucu rejim onu yeniden sürgün ettiğinde bu kez Türkiye’ye gelerek İstanbul’a yerleşen Mahmud Tarzi gerçekten dünya tarihinde adı unutulmaması gereken bir değer. Ayrıca Tarzi’nin çok yönlü kişiliği de beni etkileyen bir diğer unsur oldu. Afganistan’ın ilk gazetesini yayınlamış bir gazeteci, bir gezgin, başarılı bir devrimci ve devlet adamı. Üstelik ülkesinin eğitim devrimini de gerçekleştiren bir eğitimci. Beni çok derinden etkileyen bu tarihi kişiliği ve onun anılarını kaleme almak benim için büyük bir mutluluk kaynağı oldu. Ayrıca T.C. Devletinin dışarıda ilk Elçiliği Afganistan’da açtığımızı Türkiye’de de ilk Elçiliği Afganistan açtığını ve en önemlisi de Türkiye’de burada bulunan Elçilik önünde bayrağı ilk göndere çeken bizzat Mustafa Kemal ATATÜRK olduğunu herkes bilmelidir. .”
1839’da İngiliz ve Rus ordularının işgale giriştiği topraklarda yaşayan aşiretler, işgalciler karşısında birleşir. Afgan kimliğinin ortaya çıkışı ve merkezi yönetimin kuruluşu bu mücadele süreciyle birlikte yürür. Serdar Mahmud Tarzi Han, genç ülkesinin kadim kültür merkezi Gazne’de doğar. İngiliz kukla yönetiminin, Tarzi 17 yaşındayken Hindistan’a sürgün ettiği ailesi buradan Şam’a geçince, onun da hayatı değişir. Mahmud Tarzi Şam’da kuvvetli bir devlet geleneğiyle ve Jön Türklerin aydınlanmacı fikirleriyle tanışır. Sürgünlüğü bitip ülkesine döndüğünde zengin fikir dünyasıyla hanedanın dikkatini çeker. Projelerini hayata geçirmesiyse 1919’da Emanullah Han’ın tahta çıkışıyla mümkün olur. Genç Türkiye Cumhuriyeti’nde yaşanan devrimler, Afganistan’da da Tarzi sayesinde hızla karşılık bulur, eğitim devriminin ve parlamenter monarşinin mimarı olarak ülkesinin belleğinde yer eder. 1929’da tutucu bir darbeyle yine sürgün edilir. Afganistan’da reformlardan geri adımlar atılırken Tarzi Türkiye’ye yerleşir. Bu çalışmanın eksenini oluşturan anılarını ölümünden önce İstanbul’da kaleme alır. Süleyman Özmen; gazeteci, yazar, seyyah, eğitimci, devrimci ve başarılı bir diplomat olan Mahmud Tarzi’nin yaşamını, Afganistan tarihiyle birlikte ele alarak unutulmuş bir tarihe ışık tutmaya çalıştım” dedi.
Özmen’in kitabı, Ortadoğu’nun yakın tarihine Afganistan özelinde ışık tutarken, büyük bir atılımın nasıl kan ve iç çatışmalarla sona erdirildiğinin de ibret vesikası olarak karşımıza çıkıyor. Bu kitap, tarihin karanlıkta kalmış bir yanını aydınlatma iddiasını rahatça yerine getiriyor. Bölgemizde yaşanan ve gözlerden gizlenen tarihe farklı bir pencereden bakmak isteyen ve tarihe merakı olan herkesin keyifle okuyacağı “Serdar Mahmud Han ve Anıları” tüm kitapçılardan temin edilebiliyor.
DR. SÜLEYMAN ÖZMEN KİMDİR?
1967 yılında dünyaya geldi. İlköğrenimine Elazığ’da başladı. İlk ve Orta öğrenimini Ankara’da tamamladı. Kuleli Askeri Lisesi ve Kara Harp Okulu’ndan mezun oldu. 1998 yılında Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nde “Avrasya’nın Kırılma Noktası, Kıbrıs” konulu yüksek lisans tezini, 2003 yılında Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü’nde “Orta Doğu’da Etnik, Dini Çatışmalar ve İsrail” konulu yüksek lisans tezini ve 2009 yılında İstanbul Marmara Üniversitesi’nde “Bir Afgan Aydını Olan Mahmud Tarzi Han’ın Hatıraları Işığında Afganistan Gerçeği” konulu doktora tezini savunarak doktor ünvanını aldı.
Azerbaycan Silahlı Kuvvetlerinin ve Özbekistan Silahlı Kuvvetlerinin eğitilmesi ve yeniden organizasyonu safhalarında görev aldı. MCC (Military Coordination Center), Zaho / Irak’da irtibat personeli ve danışman, TIPH (Temporarily International Presence in the City of Hebron), Hebron / İsrail’de gözlemci ve danışman, Operation Enduring Freedom, Combined Joint Special Operations Task Force-South, TF K-BAR (Task Force Knife Bar), Kandahar / Afganistan’da terörizm uzmanı ve danışman, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı, SAREM (Stratejik Araştırmalar ve Etüt Merkezi), Bakanlıklar / Ankara’da Orta Doğu ve Milli Güvenlik Konuları Uzmanı, Stratejik Araştırmalar Kurulu Başkanı ve KKK EDOK (Eğitim Doktrin ve Okullar Komutanlığı), Balgat / Ankara’da Liderlik ve Kişisel Gelişim Konularında Eğitici Öğretmenlik, yapmış olan Dr. Süleyman Özmen’in kendi alanında yayımlanmış çeşitli makale ve kitapları bulunmaktadır.
Dr. Süleyman Özmen, halihazırda Academy Network, İstanbul / Danışman ve Uzman Eğitmen, I – Clout Danışmanlık ve Eğitim Ltd. Şti, İstanbul / Orta Doğu Uzmanı, Danışman, Eğitmen, Harp Akademileri Komutanlığı SAREN (Stratejik Araştırmalar Enstitüsü), İstanbul / Milli Güvenlik Stratejileri Eğitmeni, Tez Danışmanlığı ile Etik Bildirim Hattı Ltd. Şti. İstanbul’da Danışman, Müşteri İlişkileri Yönetmeni, Gizli Müşteri Hizmetleri Koordinatörlüğü görevlerini yürütmektedir.