Düşük gelir ve işsizlikten kaynaklanan ülkemizdeki sosyal gerginlik, ekonominin oligarşi modeli yönetiminden ve geçiş döneminin siyasi partilerinin büyük bir çoğunluğunun tutumlarında ahlak eksikliğinden hoşnutsuzluğa dönüştü. Son dört yılda durgun ekonomi ve küresel mali ve ekonomik krizin ezici etkisi, 400 binin üzerinde kişiyi sokağa bıraktı. İşsizlik oranı yüzde 12’yi aştı. Sezon işi bile işsizlik seviyesini düşüremiyor. İstatistik verilerine göre Nisan ayında işsizlik oranı yüzde 12.3 idi, yani 412 bin kişi geçinimi olmadan ortada kalmıştır. Milli İstatistik Enstitüsü’nün verilerine göre yılın ilk üç aylığında işsizlik oranı yüzde 14 civarındadır.

Ülkemizdeki iş gücü piyasası tamamen durgunlaşmış durumda. Çoğunlukla hükümet istihdam programlarında Avrupa finansmanı yardımıyla geçici iş yeri yaratılıyor. Bu iş pozisyonları ama, işçilerden özel bir ihtisas gerektirmiyor. İş arayışında bulunan insanlar, artık nefessiz kalan büyük şehirlere göç ediyor. Birçok Bulgaristanlı’nın dikkati gelişmiş Avrupa ülkelerine de yönelmiştir. AB sınırları içerisinde ekonomik açıdan en geri kalmış Bulgaristan’ın kuzeybatı bölgesinde işsizlik oranı ülkemizde ortalama işsizlik seviyesinin çok daha üstündedir. Yerleşim merkezleri ıssızlaşmaya devam ediyor. Sadece yaşlı kişiler kalıyor. Bu olumsuz sıralamasının başını Vidin şehri çekiyor. Orada çalışabilen nüfusun neredeyse yüzde 22’si işsizdir. Vidin’den sonra Vratsa ve Montana sıralanıyor. Orada işsizlik oranı yüzde 21’dir. Tuna Köprüsü 2’nin açılmasının bölgenin ekonomisini canlandırıp canlandırmayacağı kuşkuludur, çünkü yanındaki altyapı kötü durumda ve yatırımcıları vazgeçiriyor.

İstatistik verilerine göre ülkenin kuzeydoğu bölgesinde, Silistra ilinde ve güney Bulgaristan’da, Smolyan bölgesinde işsizlik oranı aynıdır. Kuzeydoğu Bulgaristan’ın Razgrad ilinde ve güneyde bulunan Sliven şehrindeki işsizlik oranı biraz daha düşük. İstatistik verileri, başkent ve büyük şehirlerde iş bulma imkanının çok daha büyük olduğunu gösteriyor. Sofya’da insanların yüzde 4’ü altında işsizdir. Karadeniz şehirleri Varna ve Burgas’da işsizlik oranı yüzde 9 civarında.

Yakınlarda diğer kaygı verici bir sıralama da tanıtıldı. Milli İstatistik Enstitüsü’nün verilerine göre Bulgar köyleri ıssızlaşıyor ve bugün orada 1 milyon 900 bin kişi, yani Bulgar nüfusunun yüzde 27’si yaşıyor. Demografik verilere göre ilk defa köylerde yaşayanlar 2 milyonun altındadır. Köylerde işsizler 125 bin kişidir.

Bulgaristan için ciddi bir sorun, gençler için iş eksikliğidir. 15 ile 24 yaş arasında olan ve işi gücü olmayan gençlerin oranı yüzde 29’un biraz üzerindedir. Bu gösterge açısından Bulgaristan, Avrupa’da gençler arasındaki işsizlik oranının ortalamasından daha yüksek değerlere sahip ülkeler arasında bulunuyor. Yılın ilk üç aylığında 25 ile 34 yaş arasındakilerin yüzde 16’sı işsizdir. Bu durumda en kaygı verici olgu, bu yaşta işsizlerin ilk okul veya daha düşük eğitim seviyesine sahip olmalarıdır. Bu durum, onları yoksulluğa mahküm ediyor. Yüksek öğrenimli ve kalifiyeli genç Bulgaristanlılar, ülke içinde veya gelişmiş Avrupa ekonomilerinde büyük uluslararası şirketlerde yerini bulmuştur. Bu ise, ülkemizdeki iş gücü piyasası önünde birçok soru işareti yaratıyor, çünkü yurtiçindeki şirketler gerekli kadrolarını daha da zor bulunuyor.

İstatistik verileri, işsiz olan Bulgaristanlıların yüzde 57’sinin ilkokul veya daha düşük eğitim seviyesine sahip olduğunu gösteriyor. 2013 yılının ilk üç aylığında daha çok erkek işsiz kalmıştır.

Türkçesi: Rayna İvanova