14 Şubat sevgililer günü olarak bilinse de, Balkanlar’da bu günün asırlara dayanan baksa bir anlamı daha vardır.

TRIFON ZAREZAN günü.

Trifon bir Bulgar erkek ismidir.

Bağ kesimi gününü başlatan TRIFON isminde biri olduğu için, halk bayramına onun ismi verilmiştir.

Bağ kesme günü BALKANLAR’DA gelenektir, çok severek herkes tarafından kutlanılır.

İnsanlar bu günde kar, kış demeden eş, dost, hısım, akraba, kadın, erkek bir araya gelirler.

Genellikle bağ evlerine gidilir. Şaraplar testilere damacanalara doldurulur.

O gün başka içkiler pek rağbet görmez ama kocaman tepsilerde pişirilmiş ev ekmeği yanında tuz ve (merodiya) dedikleri özel bir baharatla her gelene sunulur.

Masalara oturulmazdan önce herkes bir bağ çotuğunun köküne bol verim alma niyetiyle birer bardak şarap döker, sonra o çotuğun bağ çubukları kesilir ve çubuklardan başlara koyulacak çelenkler yapılır ve gün boyu o çelenkler insanların başında kalarak sürdürülüyor bayram.

Çok eskilerden ise kesilen bağ çubuklarından geri kalan çubuklara ufacık ilaç şişeleri bağlanılmış çubuklardan damla damla suyu toplamak için.

Bu suyu insanlar göz damlası olarak ve kulak ağrılarında kullanıyorlarmış.

Bağ kesme günlerinde ırk ayrımı asla yapılmaz, çok neşeli geçer, şarkılar türküler ve horonlarla sürüp gider gece yarılarına bazen de sabahlara kadar.

Bağ evlerinden ayrılma zamanı gelince yolda rastlanan tanıdık, tanımadık herkes herkese “TRIFON” diye seslenir.

Yani o gün herkes TRIFON’ DUR.

Yolda karşılanan herkese şarap sunulur, başında çelengi yoksa bağ çubuğu çelengi hemen el değişir ve karşı tarafa bağışlanır.

Eğer şarap bitmediyse eve geri getirilmez ya yolda rastladıkları insanlara ikram edilir, ya da başta söz ettiğim gibi bağ çotuklarının köklerine dökülür yine bol bereket olsun diye.

Böylece bereketli bir yıl umuduyla bekleyişler yeşermeye devam eder gelecek yeni bir TRIFON ZAREZAN’ kadar.

Firdevs BÜYÜKATEŞ.

Kalemin dili itabımdan.