Son zamanlarda Bulgaristan’daki şoförlerin hayatı zorlaşmaya ve keskin virajlarla dolmaya başladı. Ülkede toplam 3 milyon otomobilden %75’i zaten eski. Daha sonra zorunlu araç sigortasının fiyatı arttırıldı. “Bonus- malus” olarak adlandırılan sistem, zorunlu araç sigortasının sürücünün kaza, ihlal, hata ve trafik disiplinine göre belirlenecek. İyi bir şoför ise, araç sigortası “bonus” olarak daha düşük fiyatta, ihlal ve trafik kazalarına neden olan sürücülerin araç sigortaları ise “malus” cetvelinde daha yüksek araç sigortaları uygulanacak. Bu uygulamanın birkaç yıl sonra başlaması beklense de, sürücüler daha şimdiden bunu hesaplarına katmalıdır. Bir şoför direksiyon başındayken hata yapıp, bir yandan para cezası, öte yandan ehliyetini vermeyi göze mi alır, yoksa mümkün olduğu kadar trafik kurallarına uyarak, dikkatli mi sürmelidir. Bunu bütün şoförler iyi düşünmelidir. Başkentte taksiciler de şikayet etti.
Belediyenin onaylamış olduğu gündüz ve gece tariflerinin pahalı yakıt masraflarını karşılamadığından yakındılar. Ardından uluslararası nakliyeciler AB’den “Makron” paketi olarak ün kazanan “Mobil 1” yeni paket için kırmızı kart aldılar. Yol giderlerinin daha düşük olduğu üye ülkelerdeki nakliyecilerin yol açtığı rekabetten tedirgin olan Fransa, Almanya gibi ülkeler, TIR sürücülerin yolculuk yaptığı ülkenin şartları doğrultusunda göre ücreti ve görevlendirme koşulları almasını istedi. Bu pakette, şoförün haftalık istirahatinin kamyon dışında geçirilmesi, yani otelde konaklaması öngörülüyor.
Firmalarının bulunduğu ülkelere dört haftada bir geri dönmeleri şartı da getirildi. Avrupa’nın her noktasında TIR sürücülerinin sosyal haklarını savunduğu iddia edilen bu istemler Bulgaristan’da gerçekleşemez. Bu yeni uygulama bir şekilde Bulgar nakliye şirketlerini Avrupa piyasasından uzaklaştırmış olacak. Bu yeni şartlar çıtayı o kadar yükseltti ki, sadece Avrupa’nın gelişmiş bölgelerinden güçlü nakliye şirketleri bu lükse sahip olabilecek. Bir, iki kamyonla uluslararası taşımacılık yapan Bulgar firmaları, güya serbest piyasada rekabetten koruma ve işçilerin sosyal haklarını savunduğu iddia edilen bu yeni pakete cevap veremez.
Bulgaristan’da şoförler yurt içi ve yurt dışında kendi otomobilleriyle seyahat yapmayı seviyor. Eskimiş ve çukur dolu yollarda aşırı hız yamaya bayılan sürücüler de çok fazla. Bu doğal olarak trafikteki sorunları ve kazaları arttırıyor. Bulgaristan Avrupa’da trafikte en çok kurban veren ülke konumundadır. Ülkelerin kötü kara yolları listesi yapılsaydı, orada da ilk yerde biz olurduk. Resmi makamlar bile ülkede ana karayolu hatlarından %25’inin “trajik” denilebilecek kötü, hatta kullanılamaz halde olduğunu itiraf ediyor.
Bütün bu durumlar Bulgaristan’da şoförleri sinir etti ve ve birçoğu sokaklara protestolara çıktı. Hayat pahalılığı ve yoksulluk eylemleri sürerken, sürücülerin istekleri biraz gündem dışında kaldı. Şimdi Bulgar taşımacı şirketlerden şoförler de Brüksel’in göbeğine kamyonlarını getirip, “Makron” paketinin protesto etmeye hazırlanıyor.
Diktatör Stalin İkinci Dünya Savaşında sadece şoförlerle baş edemediğini söylemişti. Günümüzde diktatör ve dünya savaşları yok, fakat trafikte savaşlar hiç dinmiyor.
Çeviri: Sevda Dükkancı, BNR
