İsmail CİNGÖZ**
5 Ekimde erken genel seçimlerin yapıldığı Bulgaristan’da hala hükümet kurulamadı. Seçimlerden 84 milletvekili ile birinci parti olarak çıkmayı başaran Bulgaristan’ın Avrupalı Gelişimi İçin Vatandaşlar Partisi (GERB) lideri Boyko Borisov hükümet kurma çalışmalarına bu hafta da devam edeceği Bulgar basınında yer almıştır.
Seçimlerin üzerinden 20 gün geçmesine rağmen hükümeti kuramayan GERB ikinci tur görüşmelere başlanacağını açıklandı.[1] 240 sandalyeli Bulgaristan meclisinde çoğunluğun elde edebilmesi ve hükümeti kurulabilmesi için 121 milletvekiline ihtiyaç duyulmaktadır. Hükümet kurmakta zorlanan GERB’in aşırı sağ partilerle koalisyon kurmak zorunda kalabileceği[2] de konuşulmaya başlanmış durumdadır. Çünkü 19 milletvekili ile meclise giren ırkçı Vatansever Cephesi (PF) ile prensip anlaşmasına varmış görünmektedir. Fakat güvenoyu alacak sayıya ulaşamayacak olması yeni arayışları da beraberinde getirecektir.
Geçtiğimiz günlerde Sansürsüz Bulgaristan Partisi (BBZ) ile görüşme gerçekleştiren GERB heyeti adına açıklama yapan milletvekili Tsetska Tsaçeva, BBZ ile koalisyon oluşturabilmek için bekledikleri ciddiyeti göremediklerini belirterek, görüşmelerin devam etmeyeceğini söylerken, BBZ adına açıklama yapan Rumen Yonçeviç de muhalefette kalacaklarını açıkladı.[3]
Siyasi istikrarın yakalanamadığı Bulgaristan’da yine koalisyon hükümeti kurulacak, aksi halde seçimler yenilenecektir. Seçimlerin yenilenmesi durumunda ve daha sonraki dönemlerde Müslüman-Türk seçmene çok büyük görev düşmektedir.
Bu arada Türkiye’de kurulan 136 sandıkta kullanılan oyların iptali için başvuru yapıldı. 19 milletvekili ile parlamentoya girmeyi başaran Bulgaristan’ın Kurtuluşu İçin Cephe (NFSB) ve İç Makedon Devrimci Partisi’nin (MVMRO) oluşturduğu Vatansever Cephesi Koalisyonu, Türkiye’de kurulan sandıklarda oy kullanımı esnasında seçim kanununun ihlal edildiği iddiasıyla Türkiye’den gelen oyların iptali için hukuki girişimler başlattı.[4] Başvurunun kuvvetle muhtemel reddedileceği beklenmekle beraber, kabulü halinde yeni gelişmeler mümkündür. Çoğunlukla HÖH’e giden Türkiye’den gelen oyların iptal edilmesi demek, meclis skalasının da değişimi demektir.
Gelelim Bulgaristan’daki siyasi partilere. Bulgaristan’da Müslüman-Türk orijinli olmayan siyasi partilerin söylemlerinde, Türklere de kapılarının açık olduğunu beyan etseler de fiiliyatta bunun gerçek olmadığı aşikârdır. Türklerin bir şekilde yönetimde olduğu bir makamın Bulgarlarca kabul görmediğini anlamak için dahi olmaya gerek yoktur. Hatta Türk orijinli siyasi partiler vasıtasıyla meclise giren Türklerin dahi milletvekili olması hazmedilemiyor. Bu da bize gösteriyor ki, Bulgaristan Müslüman-Türk seçmeni gelecekte yapılacak seçimlerde daha iyi organize olmalıdırlar.
Seçimler sonrası açıklamalar yapan Bal-Göç Genel Başkanı Yüksel Özkan “Bulgaristan’da Türklerin siyaseten daha güçlü bir şekilde temsiliyet kazanacağına inanıyoruz” dedi.[5] Ancak Türkiye’deki soydaşlarımızın 1/3’ü sandığa gitmemiştir. Türkiye’de ve Bulgaristan’da iyi organize olunması ve seçime katılımın daha fazla olması halinde soydaşlarımız yakın gelecekte ana muhalefet partisi veya hükümet ortağı olması hiç de zor olmasa gerek. Zira sayısal fazlalık ile anayasal hakların elde edilmesi veya Türkler aleyhine kararların anayasa mahkemelerine götürülmesi daha kolay hale gelecektir.
Dipnotlar
1) Sondakika.com (a), Bulgaristan’da Borisov’un Hükümet Kurma Çalışmaları İkinci Turda. http://www.sondakika.com/haber/haber-bulgaristan-da-borisov-un-hukumet-kurma-6608565/, 21.10.2014.
2) Sondakika.com (b), Bulgaristan’da Yeni Hükümette Irkçı Parti Endişesi. http://www.sondakika.com/haber/haber-bulgaristan-da-yeni-hukumette-irkci-parti-endisesi-6610191/, 21.10.2014.
3) Kırcaali Haber (a), Hükümet Kurmak İçin Müzakereler Devam Ediyor. http://www.kircaalihaber.com/?pid=3&id_news=13785, 21.10.2014.
4) Kırcaali Haber (b), Milliyetçiler Türkiye’deki Oyların İptal Edilmesini İstiyor. http://www.kircaalihaber.com/?pid=3&id_news=13787, 20.10.2014.
5) Milliyet Gazetesi, 100 Bin Soydaş, Bulgaristan Seçimleri İçin Sandık Başına Gitti. http://www.milliyet.com.tr/100-bin-soydas-bulgaristan-secimleri-bursa-yerelhaber-413030/, 21.10.2014.
* 26.10.2014 Tarihinde; Uluslararası Strateji ve Güvenlik Araştırmaları Merkezi USGAM’da yayınlanmıştır. (Erişim), http://www.usgam.com/tr/index.php?l=807&cid=2414&konu=0&bolge=11, 26.10.2014
** Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Uzmanı, BULTÜRK Ankara Temsilcisi.
[1] Bulgaristan’da Borisov’un Hükümet Kurma Çalışmaları İkinci Turda.
[2] Bulgaristan’da Yeni Hükümette Irkçı Parti Endişesi.
[3] Hükümet Kurmak İçin Müzakereler Devam Ediyor.
[4] Milliyetçiler Türkiye’deki Oyların İptal Edilmesini İstiyor.
[5] 100 Bin Soydaş, Bulgaristan Seçimleri İçin Sandık Başına Gitti.