Dr. Nedim BİRİNCİ
Son 35 yıldır Bulgaristan Türklerinin tarihini gerçek anlamda yazan yeterli sayıda akademisyen çıkmamış, yazılan kitaplar ise genellikle yüzeysel kalmıştır. Bu durum, topluluğun tarihini ve kimliğini kaybetmesine neden olan en büyük sorunlardan biridir. Tarih yazılmadığında, toplumsal hafıza silinir ve yeni nesiller geçmişlerine yabancılaşır.
Sorunun Temel Nedenleri
1. Akademisyen Eksikliği: Bulgaristan Türkleri arasında tarihi derinlemesine araştıran akademisyenlerin ve tarihçilerin sayısı oldukça sınırlıdır.
2. Siyasi ve Toplumsal Baskılar: Bulgaristan’daki resmi tarih yazımı, Türklerin tarihini ya çarpıtmış ya da yok saymıştır. Bu baskılar, gerçeğin ortaya çıkmasını engellemiştir.
3. Kaynak Eksikliği: Göç ve asimilasyon süreçlerinde yazılı belgeler kaybolmuş, tarih ağırlıklı olarak sözlü geleneklere dayanmıştır.
4. Eğitim ve Bilinç Eksikliği: Tarihsel bilinç, hem Bulgaristan hem de Türkiye’de genç nesillere yeterince aşılanamamıştır.
5. Toplumun İlgisizliği: Geçim kaygısı ve yeni bir hayata uyum sağlama çabası, ailelerin tarihlerini gelecek nesillere aktarmasını zorlaştırmıştır.
Sonuçlar
Kimlik ve Aidiyet Kaybı: Gerçek tarihlerini bilmeyen nesiller, kültürel kökenlerinden uzaklaşarak kimliklerini kaybetme riskiyle karşı karşıya kalmaktadır.
Toplumsal Hafızanın Silinmesi: Yazılı tarih eksikliği, topluluğun geçmişiyle olan bağlarını koparmakta ve dayanışma ruhunu zayıflatmaktadır.
Uluslararası Farkındalık Eksikliği: Bulgaristan Türklerinin yaşadığı zorluklar, dünya tarafından yeterince bilinmemektedir.
Çözüm Önerileri
1. Genç Akademisyenlerin Yetiştirilmesi: Bulgaristan Türklerinin tarihini araştıracak genç tarihçiler ve akademisyenler desteklenmelidir.
2. Arşiv Çalışmaları ve Belge Toplama: Göç, asimilasyon ve toplumsal mücadeleler detaylı bir şekilde belgelenmelidir.
3. Eğitim ve Kültürel Etkinlikler: Okullarda ve topluluk içinde tarih bilincini artıracak programlar düzenlenmelidir.
4. Belgesel ve Kitap Projeleri: Bulgaristan Türklerinin gerçek hikayelerini anlatan belgeseller ve kitaplar üretilmelidir.
5. Uluslararası İşbirliği: Dünya kamuoyuna Bulgaristan Türklerinin tarihini anlatmak için uluslararası akademisyenlerle işbirliği yapılmalıdır.
Özetle
Bulgaristan Türklerinin tarihi, akademik ilgi eksikliği ve toplumun bilinç kaybı nedeniyle yazılmamış veya eksik bırakılmıştır. Bu boşluğu doldurmak, topluluğun kimliğini korumak ve gelecek nesillere güçlü bir miras bırakmak için bir zorunluluktur. Tarih yazılmadığında unutulur; ancak bu unutuluş, toplumun geleceğini de karanlıkta bırakır.
