İş modeli akımı anlamına gelen Startup NASEKOMO, Chivas Venture 2018 yarışmasının finallerinde ülkemizi temsil edecek. Söz konusu şirket, Bulgaristan’daki toplum yararına çalışmalar yarışmasının galibi olarak Mayıs ayında Amsterdam’da 1 milyon dolarlık ödül için yarışacak.
Girişimciler Olga ve Ksaviye Marsenak, ülkemizde uzun yıllar outsourcing sanayisini geliştiriyor, fakat geçen sene sosyal sorumluluk iş sahibi olmaya karar veriyorlar. Ve imkanları araştırınca böceklerle ilgili bir boşluğunun olduğunu tespit ediyorlar – karasinek larvalarının zengin protein kaynağı olduğu için tarımda devamlı azalan gıda kaynaklarının telafi edilmesi amacıyla uygun işlemlerden sonra hayvancılıkta kullanılabilecektir.
Olga Marsenak’a göre, Doğu Avrupa’da eşi benzeri olmayan NASEKOMO şirketi çalışmalarını iki yönde yürütecek:
İlk sorun, organik atık miktarının devamlı artmasıdır ve bu atıklar kendiliğinden çürümeye bırakılınca havaya karbondioksit salıyor. Diğer bir konu ise devamlı artan Dünya nüfusunun beslenmesi için yeni protein kaynaklarının bulunmasıdır.
Ana fikrimiz şundan ibaret: karasineğin larvaları, organik atıklarla besleniyor – mesela çürümüş sebze ve meyve veya bira sanayisinden geri kalan lapayla beslenerek çok çabuk gelişiyor. Larvaların gelişimi yaklaşık 3 hafta sürerken onlar artık birer protein kaynağıdır. Böylece uygun işlemlerden sonra hayvancılıkta daha doğrusu balık sanaiyide kullanılabilir.
Karasinek, sıcaklığın ve nem oranının biraz daha yüksek olduğu ve çiftlikleri andıran yerlerle yetiştirilecek. Ana fikir, sineklerin bir fabirkada çoğalmasını sağlamak ve daha sonra da larvaların çiftliklere nakliye edilip ve orada gelişmesidir. Bulgar şirket sahipleri önümüzdeki yılın ortalarına kadar ilk fabrikanın faaliyete geçmesini bekliyorlar, hele hele Amsterdam’daki diğer 26 girişimci arasında başarılı olabilirseler.
Eğer kazanırsak finansman bizim bir sonraki etaba yükselmemizi sağlayacaktır, bu da üretim sürecinin otomasyonu ve robotizasyonu söz konusu. Ama kazanmasak da, ilerlemeye kararlıyız. Şu anda AB genelinde böceklerden alternatif proteinlerin kullanılmasına sadece balık sanayisinde izin veriliyor. Fakat en kısa zamanda tavukçuluk sektörü için de izin çıkacak. O zamana dek bizler balık çiftlikleri üzerinde odaklanacağız.
NASEKOMO,sosyal ağırlıklı bir şirket olarak yoluna devam edecektir.
Çevre açısından projemizin sosyal etkisi da büyüktü. – diyor Olga Marsenak ve devam ediyor. Bir taraftan bizler organik atıkların azalmasını ve karbondioksit ve metan gazının sınırlanmasını sağlarken diğer taraftan da balık çiftliklerinde bugün protein kaynağı olan yaban balıkların yerine alternatifler sunacağız. Böylece balık ekosistemindeki dengeyi sağlayacağız.
Çeviri: Şevkiye Çakır, BNR