Bulgaristan Millî Eğitim Bakanlığı’nın 1932’de Türkiye’ye düzenlediği gezide Bursa’yı ziyaret eden Bulgar hikayeci ve ressam Çudomir’in gezisi sırasında ve sonrasında yaptığı çalışmalar, Bursa Göç Tarihi Müzesi’nde tanıtıldı. Resim öğretmenliği ve müzecilik yapan Çudomir, gezi sırasında Bursa’yı her yönüyle tanıma imkanı bulmuş, birçok mekanı ziyaret etmiştir. Eşine gönderdiği kartpostallarda ve tuttuğu notlarda Bursa’nın doğal güzelliğinden ve derin tarihî mirasından bahseden Çudomir, şehirden etkilenmiştir.
Kültür ve Turizm Daire Başkanı Aziz Elbas, Büyükşehir Belediyesi Başkan Danışması Ahmet Erdönmez, Şumnu Üniversitesi’nden ve Bulgar Bilimler Akademisi’nden akademisyenlerin, dernek temsilcilerinin ve sivil toplum kuruluşlarının üyelerinin katıldığı toplantıda konuşan Büyükşehir Belediye Başkanvekili Şükrü Köse, müzelerin geçmişin geleceğin buluşma noktası olduğunu söyledi. Müzelerin, hayatın her alanına ışık olduğunu belirten Köse, Türkiye’nin de dünyanın müze ülkelerinde biri olduğunu ifade etti. Açık hava müzesi olan Bursa’da kültürel, tarihi zenginlikleri tanıtmak istediklerini dile getiren Köse, “Bursa ile ilgili her türlü belgeye önem veriliyor ve müzelerde tutuluyor. Büyükşehir Belediyesi olarak var olan hizmetlerin yanında şehre yeni müzeler kazandırmaya devam ediyoruz. Bursa göçlerle şekillenen bir şehirdir. Farklı etnik kökene ait insanlara her zaman kucak açmıştır. Göç Müzesi, 8500 senelik hareketli Bursa tarihini anlatmaktadır. Özellikle Balkan, Kırım ve Kafkasya’dan Bursa’ya olan göçlerin canlandırılmalarına yer verildi. Doğumunun 125. senesi kutlanan Ressam Çudomir’in 1932’deki Bursa gezisine ait notların ve gözlemlerin yer aldığı kitap tanıtımını da Göç Müzesi’nde yapıyoruz. Programın iki ülke halkına hayırlı olmasını diliyorum” dedi.
“Çudomir’in Türkiye Gezisi” adlı kitabı hazırlayan Prof. Dr. Hüseyin Mevsim, ev sahipliğinden dolayı Büyükşehir Belediyesi’ne ve Göç Tarihi Müzesi’ne teşekkür etti. Türkiye ile Bulgaristan arasında düzenlenen sanatsal faaliyet olduğunu anlatan Prof. Mevsim, 2012 senesinde Filibe’de Bulgarca bir kitabı yayınlandığını, kitabın adının da “Çudomir’in 1932 senesinde Türkiye Gezisi” olduğunu belirtti. Daha sonra Şumnu İl Kütüphanesi’nin kitaptan hareketle projeyi oluşturduğunu anlatan Mevsim, “1932’de ağırlıklı tarih ve coğrafya öğretmenlerinden oluşan 81 kişilik Bulgar heyeti, Varna üzerinden İstanbul’a geliyor. Daha sonra Bursa’ya geçiyorlar. Heyet arasında Çudomir de bulunuyor. Bursa’dan döndükten sonra14 sayfalık rapor hazırlayan Çudomir, bunu öğretmenler önünde sunuyor. Çudomir bir not defteri tutuyor. Kitabımda daha çok 1930’lu senelerde Türk-Bulgar kültür ve sanat ilişkilerini araştırdıktan sonra Çudomir’in Bulgaristan’da hiç yayınlanmamış raporunu ve not defterini yayınladım. Önümüzdeki senelerde başka Bulgarların da Bursa gezilerini ve onların hatıralarını tanıtmayı düşünüyoruz. Büyükşehir Belediyesi’nin ve Göç Tarihi Müzesi’nin desteklerini sürdüreceğine inanıyorum. İki ülke arasında kültürel ilişkilerin gelişmesine de katkı sunacaktır” diye konuştu.
Bulgaristan Bursa Başkonsolosu Evgeni Vasilev ise programın düzenlenmesinde emeği geçenlere teşekkür ederek, iki ülke arasında sıcak ilişkilerin artarak devam edeceğini söyledi.
Programda ayrıca Şumnu Stiliyan Çilingirov İl Kütüphanesi Müdürü Rositsa Dobreva tarafından yapılan çalışmalar, Kazanlık Şehri Çudomir Edebiyat ve Sanat Müzesi Müdürü Dobrina Matova tarafından Çudomir’in ressam yönü, Şumnu Üniversitesi’nden Doç. Dr. Evdokiya Borisova tarafından kitabın detayları anlatıldı. Sofya Kütüphanecilik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Yani Milçokov ise Kazanlık’ta yapılan Çudomir’le ilgili programın bildiri kitabını tanıttı.
Konuşmaların ardından Çudomir’in hikayesi, Bulgarca ve Türkçe okundu. Daha sonra Prof. Dr. Hüseyin Mevsim ve Bulgar akademisyenler tarafından günün anısına Başkanvekili Şükrü Köse’ye hediye takdim edildi. Programın sonunda katılımcılar, Çudomir’in resimlerinden oluşan sergiyi gezdi.
