07 Ağustos 2021
Azerbaycan Ordu Günü vesilesiyle bir söyleşi:
Karabağ savaşı sonuçlarını genelleştiren, Azerbaycan Savunma Bakanı Orgeneral Zakir Hasanov şunları söyledi: Bir ordunun karargâhında sadece askeri okullarda öğrendiklerine güveniyorlarsa, geçmiş savaşlardan birisine hazırlanıyorlar olmalı, anlamına gelir.
-Ermenistan’la yürütülmesi kaçınılmaz olan bir savaşta zafer kazanmak için silahlı kuvvetleri bütünüyle yeniden düzenleyerek, gerçekten profesyonel bir ordu kurmak gibi tek ödevle 2013’te Azerbaycan Savunma bakanlığına Orgeneral Zakir Hasanov atandı.
Doğduğu yıllarda Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti toprakları sınırları içinde bulunan Nahçivan’da dünyaya geldi. Bakü’de askeri okul bitirdi. Demokratik Almanya’daki Sovyet Askeri Birliklerinde görev aldı. SSCB Genel Kurmay Akademisinde genelkurmay ihtisası gördü.
Söyleşiyi Sanan Razaev:
– Birçok askeri gözlemci, 2020 güzünde yürütülen ve zaferle sonuçlanan savaşın, yürütülen çarpışmaların ve biriken deneyimlerin Azerbaycan ordusuna başka bir gözle bakmamıza neden oldu, diyorlar. Zaferle sonuçlanan Vatan Savaşından sonra ordunuzda değişikler yapmayı düşünüyor musunuz?
– Azerbaycan Cumhurbaşkanı ve Başkomutanı İlhan Aliev’in emirlerine uyularak kurulan çalışma grubu görevini tamamladı. Analiz, 2020 Kasımında yürütülen savaş operasyonlarından hemen sona ermesiyle sonra yapıldı.
– Birçok askeri uzmana göre, Karabağ Savaşı, savaş bilimi ve pratiğine yeni unsurlar getirdi. “Bayraktar” adıyla ünlenen Türk İHA-larının savaşın zaferle sonuçlanmasına katkılarını herkes biliyor. İHA’ların savaşın gelişmesindeki rolüne ilişkin sizin değerlendirmeniz nedir:
– İHA- lar hızlı gelişti. Günümüzde istihbarat, ateşi yönlendirme, düşmanı yok etme ve sır olduğundan dolayı detaylarına girmek istemediğim daha birçok alanlarda başarılı görevler aldı.
Azerbaycan Ordusu İHA-larla birçok başka modern silahlar da kullandı. Fakat savaş alanından alınan fotoğraflardan daha fazlası İHA-lar sayesinde elimizde olduğundan dolayı, kamuoyu savaşın sonuçlarını belirleyen en önemli silahın İHA-lar oldu izlenimiyle kaldı. Savaşın, İHA’ların kullanılmasına pek elverişli sayılmayan sisli ve yağışlı güz aylarında, dağlık bölgede yürütüldüğünü belirtmek isterim. İsrail’den aldığımız “Spike ve Lahat” güdümlü füzelerini de kullandığımızı, Türkiye’de üretilen lazer güdümlü havadan atılan bombaları da başarıyla kullandık. Bu ve başka silahlarla düşmana ağır kayıplar verdirdik ve çok uzun zaman kendine gelemeyecektir.
Karabağ Savaşında Ermenistan’ın 300 tankı yok edildi, 100 tank savaş ganimeti olarak elimize geçti, düşmanın 100 savaş aracı, 400 adet seri ateş açan sistem ve 100 adet de “Grand” seri ateş tesisi yok edildi.
Azerbaycan Savunma Bakanlığı yayınlarında bildirildiğine göre, düşmanın savaş araçlarından % 50 ile % 70 arasındaki bir oranı Türk İHA-lar tarafından imha edilmiştir. İstihbarat etkinliklerinde İHA-ların rolü son derece büyük oldu. 9 Kasım 2020 tarihinde kurtardığımız Şuşa Savaşında İHA’ları kullanamadık, çünkü deniz seviyesinden çok yüksekte sisli bir ortamda yürütülen bu savaşlarda İHA kullanılamadı, özel birlikler dağlık alanda piyade savaşı verdiler.
-Özelleştirilmiş askeri birliklerin daha öte geliştirilmesinde şimdiye kadar uygulanan stratejide değişikler öngörüyor musunuz?
– Türk Silahlı Kuvvetleriyle yakın etkileşim halindeyiz ve TSK savaş deneyimlerini öğretiyoruz. Son yılların deneyimleri bazı askeri güçlerin önem kaybettiğini gösteriyor. Bizim dağlık ve dere tepeli operasyon alanları için bu gerçekler tamamen geçerlidir.
-Ermenistan askeri güçleri 1990 yıllarındaki savaşlardan birisi için hazırlık görmekle suçlandılar. Azerbaycan ordusu geleceğin savaşlarını yürütmek için sürekli savaş hazırlığı içinde olduğunu kanıtlamak için ne yapmalıdır?
-Ben, bir askeri komutanın devamlı olarak gelişerek yetişmesi gerektiğini, nesillerin ders aldığı büyük önderlerin karakter çizgileriyle yetişmelerini söylerim.
Komutanlar orduda 20, 30, 40 yıl görev yapmış arkadaşlarımız tarafında oluşturulur. Yalnız askeri okul ve akademilerde öğrendikleriyle yetiniyorlarsa, eski bir savaşa hazırlandıkları ortadadır.
Azerbaycan silahlı kuvvetleri komutanlığı ve ordularının modern silahlarına donanmış bir halde ve çok farklı bir hazırlıkla, son savaşların deneyimleriyle eski dağlık bölgelerde başarılı savaştı.
Savaşta ve savaşa taktik hazırlıklarda bize sürekli destek gösteren Türkiye Silahlı Kuvvetlerine teşekkür etmek boyun borcumdur. Bizim subaylarımız Türkiye askeri yüksekokullarının hepsinde eğitim öğretim görüyor ve yetiştiriliyorlar. Cumhurbaşkanı Aliev’in belirttiği üzere, Türkiye ile bütünleşmemizin en yüksek düzeyde sürüyor ve biz gerçekten 2 devlet ve bir halkız. Subaylarımızdan daha fazlası Karabağ’da son 26 yılda süregiden çatışmalardan olduğu gibi, Türkiye Silahlı Kuvvetlerinin Suriye’deki savaş deneyimleri üstüne ayrıntılı bilgilendirilmiş olduğunu belirtmek isterim.
– İkinci Karabağ savaşında iki düşman arasındaki çarpışmalar minimum düzeyine düşürülmüştür. Direk savaşlar artık tarihe karışıyor. Siz olayları nasıl değerlendiriyorsunuz?
– Sıcak savaşın başlamasından çok daha önce Cumhurbaşkanı Aliev, silahlı kuvvetler kadroları arasında kayıpların sıfıra indirilmesi ödevini verdi. Rapor alırken her defasında ve birliklere emirler verirken bu istemlerine kesin uymuştur. Bundan dolayıdır ki, uzaktan savaşa ve sert ve kısa sürede verimli ı çarpışmalara hazırlanmıştık. Bu savaşta Ermeniler 4 bin asker ve subay kaybederken, Azerbaycan kayıpları 2 900 idi.
– Son dönemde, politik ve asker, yönetimin Pakistan heyetleriyle, sizin ise Pakistan ordu kollarından heyetler kabul ettiğinizi basında sıkça okuyoruz. İki devlet arasındaki bu ilişkilerden ne gibi beklentileriniz var?
– Pakistan askeri güçleri iyi savaş hazırlığı görmüştür. Azerbaycan topraklarını işgal ettiğinden dolayı Ermenistan devletlerden biridir. Pakistan İslam devleti uluslararası örgütlerde haklı davamızı sürekli destekleyen ülkelerin başındaydı. Türkiye ile birlikte Azerbaycan’ın en en güvenilir dostlarından biridir.
– Pakistan askeri güçlerinin özellikle dağlık bölgelerde zengin savaş deneyimi var. Operasyon hazırlıklarında, Askeri Hava Güçleri hazırlıklarında ve askeri eğitimde deneyim ve bilgi değiş tokuşu yapıyoruz. Askeri pilotlarımız Pakistan’da eğitildi. Pakistan helikopter pilotları da Azerbaycan’da hazırlık gördüler. Bizim askeri helikopter pilot eğitim merkezimiz geniş ve büyüktür.
-Şimdi Ermenistan’da bazı politikacılar ve askeri liderler öç almaktan söz ediyorlar. Geniş kapsamlı bir askeri operasyondan dem vuruyorlar. Daha doğrusu Topuz etrafındaki yerel savaşları anlatıyorlar. Bu gibi saldırıları önlemeye ve püskürtmeye hazır mısınız? Vereceğiniz yanıt nasıl olacaktır?
– Ermeniler yeni silah satın alınca şovu yar. “İskender” Rus silahlarını aldıkları zamanı hatırlayınız. Yine Rusya’dan “CU – 300” çok hedefe birden hücum edebilen askeri savaş savaş uçakları satın aldıklarında da aynı eğlenceli yaşamışlardı. Bu uçakları Karabağ savaşında kullanamadılar, çünkü mühimmat satın almayı unutmuşlardı. Yani bu uçaklar da iç politika amaçlı ve Azerbaycan’a karşı propaganda amaçlı alınmıştı. Ermenistan’ın ekonomik, politik ve nüfus sorunları var. Ordularında disiplin bozulmuş, isteklendirme yok, ihtiyaçları fazla vs. Savaş bunların hepsini doğruladı.
