İbrahim SOYTÜRK:
Tarih: 30 Kasım 2020   

20. yüzyılda Balkanları en fazla karıştıran örgüt VMRO – İç Makedon Devrim Örgütü oldu. Bölgede tarih değiştiren 1877/78 Rusya Osmanlı Savaşı’nda ve Berlin Anlaşması’nda ismi geçmeyen bu örgüt, Bulgar yayılmacılığının ilk lokması olan Doğu Rumeli’nin (1885) ilhak edilmesinden sonra, “Büyük Bulgaristan” hayalinin kabarmasıyla güçlendikçe güçlendi. 1893’te kuruldu. İlk zamanlar ismi İlk Makedon Odrin (Edine) Devrim örgütü olarak da geçer.  Kadrolarını Selanik Bulgar Kilise Okulu ile  Sofya Askeri Akademisinde yetiştirirken, parayı da İtalya, Almanya ve Moskova kaynaklarından aldı. Programsal hedeflerinde Osmanlı devleti veya Balkan Federasyonu içinde siyasi otonomiden ileri gitmemişti. 1908’de İstanbul’da toplanan İkinci Mebuslar Meclisinde Makedon azınlıktan 2 temsilci yer almıştır. Balkan Savaşlarından sonra (1912-1913) Yunanistan, Sırp Krallığı ve Sovyetler Birliği’ne  (Komünist Enternasyonal) uşaklık etmiştir.

1913’te Ferdinand idaresinin Pomak Türklerinin izim ve din katliamının toplamasından sonra, Batı Rodoplara yerleşmiş, Müslüman halka zulüm etmiş, 230 bin kişinin köy ve kasabalarını terk edip Anadoluya göç yolunu seçmesine sebep olmuşlardır.

1923’te Bulgaristan Çiftçi Başbakanı Aleksander Stanboliyski’yi kolunu boydu keserek en vahşi bir şekilde öldüren,  1934’te Fransa/Marsilya’da Sırp Kralı I. Aleksandır Kragerorgieviç’i ise kurşunlayarak da öldüren VMRO terör kadrolarıdır.

1934 askeri darbesinden sonra VMRO örgütü ve Makedon savaş kaçaklarının tüm sivil örgütleri yasaklanmıştır. Gerekçesinde “devlet içinde devlet kurdukları” belirtilmiş ve Sofya Askeri Mahkemesi örgüt yöneticilerine ve katillere 21 idam cezası kesip, yüzlercesini de hapse atarken,  Güney Batı Bulgaristan’da yapılan araştırmalarda bulunan askeri malzeme şöyle tutanağa geçmiştir: “20 milyon leva; 11 bin silah; 41 mitralyöz; 7767 bomba ve 700 bin mermi.” Monarşi devletin aldığı bu önlemlere rağmen, VMRO “Kara Yılan” adlı bir gizli silahlı örgüt kurmuş ve halka zulüm etmeye devam etmiştir. 1944’ten 1989’a kadar VMRO örgütü yasaklı kalmıştır.  120 yıllık tarihinde gerçekleştirdiği en önemli olayın 1903 İlinden Preobrajenya Ayaklanması olduğuna vurgu yapan günümüzde Bulgaristan’da iktidar ortağı olan VMRO örgüt liderleri, o ayaklanmada Osmanlı’dan Bulgaristan’a geçen 30 bin kişinin idealini yaşatma çabasındadırlar. Bununla birlikte Balkan Savaşlarından ve Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra 1919’da Paris/Neully’de imzalanan barış anlaşması Bulgaristan’ı Batı Trakya ve Ege Bölgesinden göçmen almaya zorlamıştır. Gelenler Makedon’dur ve günümüzde biz “Bulgar’ız” diyen Kr. Karakaçanov ve An. Cambazki gibi Makedon asıllılardır. Bu olay, 3 kuşakta bilinç değişikliği gerçekleştiğine bir örnektir. Monarşi döneminde yalnız 1928 seçimlerinde Çiftçi Partisinden bir tek milletvekili çıkarabilen VMRO, 1990’dan sonra Bulgaristan siyaset sahnesine çıktı. 26 Mart 2017’deki son meclis seçimlerinde güya “Birleşik Yurtseverler” adı altında toplansalar da, gerçek ideolojik yüzlerini gizleyemediler.

Avrupa Konseyi tarafından “faşist” partiler  olarak nitelenen VMRO –“Ataka” – NDSB üçlüsü 9.31 oranında oy aldı. 21. Yüzyıl Bulgaristan’ında en iğrenç, ırkçı, aşırı milliyetçi, çok sert Türk – Müslüman düşmanlığını estirdiler. Halk bu köhne kafalı güçlerin 1903 rüyalarıyla yaşadığını gördü.  VMRO lideri Kr. Karakaçanov’un ve NDSB lideri V. Simyonov’un Başbakan Yardımcısı olmasıyla kükreyen yeni Makedon şiddet siyaseti ise, 2020 sonunda Bulgaristan’ı Avrupa Birliği ve dünya kamuoyu gözünden tamamen düşürdü. Kuzey Makedonya Cumhuriyeti’nin Avrupa Birliği üyeliğine “veto” koydular. Sözde Makedoncu geçinen bu faşist güçlerin Makedon halkının tarihini, dilini ve kimliğini hiçe sayması, tanımak istememesi, Makedon halkını Bulgar ilan etmesi sert tepki uyandırdı.  Özellikle KMC konusunda ve Bulgaristan’daki azınlıklarla ilgili tamamen yanlış bir dış ve iç politika izleyen Avrupacı GERB ve Makedon sevdalısı VMRO hükümet ortaklığının siyaset reytingi  tamamen düştü. Başbakan Borisov’un reytingi %  20GERB partisinin reytingi % 12Parlamentonun reytingi % 8VMRO-NDSP reytingi de % 2 oranına düştü.  Siyaset bir iktidar mücadelesidir. 2009’dan sonra Bulgaristan’da devlet gücüyle ötekileştirme ve yükselen ırkçılık ve milliyetçiliği kucaklamak için sözde “yurtsever cephenin” iktidara davet edilmesi bugünkü durumu mayalamıştır. Alman sömürgesi gibi davranan ve Amerika’dan politik destek isterken, ne zaman gönderileceği belli olmayan 16 adet F-16 savaş uçağı için ABD’ye 5 milyar leva (2.5 milyar Avro) fazla para havale eden Bulgaristan birden bire kendini “dediğim dedik” koltuğunda buldu. Sahte milliyetçilere feyz olanlar çoğaldı. Bulgaristan’daki Makedon azınlığı hiçe sayanlar yalan kimlik, dil ve tarih dağarcığını açarak masal anlatmaya davet ettiler. Kuzey Makedonya Cumhuriyetinde “Bulgar azınlığı” talep ettiler. Onlara göre dili olmayan Makedonları “AB kurumlarında Bulgarca konuşmaya” davet ettiler. “Makedon kimliğini ve tarihini tanımayız” dediler. Avrupa Birliği kurallarını kaldırıp, 27 devlet birliğine Bulgar kuralları koymaya çalışıyorlar. Bu gidişe dayanamayan Avrupa basını patladı. Almanya Başbakanı Angela Merkel ve diğer otoriter önderler ne yapacaklarını şaşırdılar.

Bulgar hükümetine KMC ile “uzlaşın, anlaşın” önerileri de para etmiyor. “Frankfurter Allgemeine Zeitung” gazetesi “Makedonlarla ortak tarih dili, ortak sanat dili, ortak edebiyat dili olmayan Bulgarlar nasıl olur da aynı kimlikten olduklarını iddia edebilir sorusunu sordu?”  Konuya değinen “Endipendent” “Her millet birkaç kuşak geriden gelen anadilini konuşur ve bugününü biçimler. Makedonca konuşanlar Makedon’dur!” diye yazdı.  Bulgaristan VMRO lideri, başbakan yardımcısı ve savunma bakanı Kr. Karakaçanov’un KMC hükümetine sert saldırıları, ülkede siyasi kriz yarattı. Başbakn Zoran Zaev hükümetine gensoru açıldı. Hükümet ortağı Demokratik Birlik Başkanı, eski MKC İçişleri Bakanı ve milletvekili Pavet Trayanov Sofva “bTV” televizyonuna verdiği demeçte, Bulgar hükümetine hitaben şöyle konuştu: “Emir vermekle dil oluşmaz. Makedon dili bizim anadilimizdir. Bulgar vetosu hiçbir sorunu çözmez. Avrupa Birliği ülkeleri Sofya liderlerine gülüyor.”

İğrenç olay, yeni seçilen ABD Başkan’ı Jeo Biden’in kulağına gitti.  “Düzeltin şu işi, Makedonlar bizim dostumuz!” deyiverdi. Birleşik Amerika Dış İşleri Bakan yardımcısı, Orta Asya ve Güney Doğu Sorunları uzmanı Filip Riykır Kuzey Makedonya Cumhuriyeti hükümetine gönderdiği bir mektupta şöyle dedi: “ABD, KMC’nin Avrupa Cumhuriyeti’ne birleşmesini destekliyor.

İşittiğimize göre şu an ülkenizin AB üyeliği Bulgaristan tarafından dondurulmuştur. Bulgaristan, ikili ilişkiler çözülmeden AB üyeliğinize destek vermek istemiyor.

ABD tüm AB üyesi Avrupa devletlerini bu ikili sorunu Birlik dışında çözme yolu bulmaya çağırıyor. Bu da bir üyelik yoludur.

ABD Kuzey Makedonya Cumhuriyetinin Avrupa Birliği olmasında ısrar etmeye devam edecektir.”

Okuyanlara teşekkürler.

Lütfen paylaşınız.