Savaşı yaşamayanlar barışın ne olduğunu ve değerini bilemezler. Bu, sarımsak yemeyenlerin sarımsak kokusu, soğan yemeyenlerin soğan kokusu bilmedikleri gibi bir şeydir. Dünya Barış Gününde, Hitlerci Almanya’nın Polonya’ya karşı1 Eylül 1940’ta başlayan barbarca saldırısı, bir daha yinelemesin diye anılır. O gün İkinci Dünya Savaşı’nın başladığı, karanlığın çöktüğü gündür! Barışseverlerin umudu yaşatmaya her yıl yeni bir şans istedikleri anma günüdür!Bizde savaş dendiğinde Balkan Savaşı akla gelir. Gözlerimizde tek bacaklı dedelerimiz canlanır.
İkinci Dünya Savaşında “Makas Tüneli”nden kafaları pansumanlı, kolları boynuna asılmış çıkan Alman askerlerini hatırlarız. Tutrakan Şehitliğinde yatan Bulgarve Türk erlerin alt alda yazılmış isimlerini okuruz. Ötesi film, kitap, tarih dersidir.Savaşlardan sonra yenilgi anıtı dikilmez. Tüm anıtlar Zafer Anıtı! Zaferin büyü küçüğü olmaz, büyük ve küçük olan anıtlardır. Berlin Zafer Anıtı! Bir Sovyet Askeri kucağında bir kız çocuğu. Moskova Zafer Anıtı “yaldız içinde yanan sönmez ateş!” Bulgarlarda Zafer Anıtı yok. Altın kubbeli kiliseler var. Bu millet savaşlarda sancak bırakmamış, çarpışmaları hep kazanmış ama savaş kazanamamıştır.
İkinci Dünya Savaşı’nın son aşamasında İngiliz ve Amerikan uçakları Bulgaristan’ı bombaladı. Kör bombanın biri Sofya Büyük Cami Minaresinin şerefesini vurdu. Ardından minare yıkıldı. Cami Tarih Müzesi oldu. İçini gezenlere rehber cami olduğunu ve minaresinin talihsizliğini anlatmıyor. Hitler faşistlerini kovalayanlara katılan Bulgar asker kıtalarında Pomak ve Çingeneler de vardı. Gotse Delçev’li (Nevrekop) Koca Ali savaşta Bulgarin ne kadar madalya ve nişanı varsa hepsine laik gönülmüş. Avrupa’ya gidip gelirken vize yerine madalyalarını gösteriyordu. Bu numara ancak Macaristan başkenti Budapeşte’ye kadar geçiyordu. Bulgar askerleri daha ileri gidememiştir.Bir defasında Koca Ali’ye “hayatta hangi isteğin gerçekleşmedi?” diye sormuşlar.
Cevabı şu olmuş: “Beynimi yıkamalarını istedim, yıkamadılar!”“Beyninle zorun nedir?” deyene de… “Gözlerimin önünde pek çok arkadaşım telef oldu, parçalandı, sakatlandı, korku yaşadım ve bunlardan kurtulmam için beynimi yıkatmak istemiştim!” dedi.İkinci Dünya Savaşının derin izleri bugün de kanıyor. Kırıma, Ukrayna’ya bakınız… İnsanlar aynı dehşeti bir daha yaşamamak için teslim olmaya hemen razılar… Devletlerin öremediği barış demetlerini sivil toplum örgütleri derleyecek. Batış her birimize hava ve su kadar gereklidir. Barış olmayan her yerde insanlar korku içinde yaşıyor.
Korkunun barışa yenildiği gün DÜNYA BARIŞININ ZAFER GÜNÜ OLACAKTIR.Kimilerine göre 40, başkalarına göre ise 60 milyon insanın hayatını kaybettiği İkinci Dünya Savaşı’nda Avrupa yerle bir olmuştur. Yaraların sarılıp, öfke ve kinin aşılması bakımından eski kıtanın son 69 yılda kat ettiği yol çok uzundur. Daha 1950’lerde başlayan Avrupa’da savaş ruhunu yenip dostluklar, kardeşlikler, yardımlaşma ve birlikte yaşama raylarına geçme kolay olmadı. “Soğuk Savaş” dönemi halklar arasında yakınlaşma, işbirliği ve ekonomik olarak bütünleşme emellerine 1990’lara kadar uzanamadı. Birbirinden çok uzaklaşan Doğu ile Batı dünyası arasına eski kıtanın anakentinde Berlin Duvarı çekildi.
Duvar yıkılmadan barış şafağı sökmedi. Doğunun füzeleri Batı anakentlerini, Batının füzeleri de Doğu’nun köy ve kasabalarını bir anda yok etmeye konuşlanmış bir kıtada barış bir serçe kadar çaresiz ve zayıftı. Ne yazık ki Avrupa kıtasına bir BARIŞ ORMANI dikilemedi. Şairlerin derlediği BARIŞ DESTANLARI hala bir çiçek kadar nazik, her sabah gün ışığı ve her akşam serinleticisu bekliyor. Bir gün devamlı barış umutlarımız ilk rüzgârda dökülen akağaç yaprakları gibi yeşil çimenlere yaslanacağından korkuyorum. Bu yıl da DÜNYA BARIŞ GÜNÜ rüzgârı her yerde esmedi.
Örneğin vatanımız Bulgaristan’da biz 100 yıldan beri etnik barış için savaşım veriyoruz. Bizde etnik barış anıtı da yok. Bugün Suriye ve Türkiye sınırında el ele tutunan kadın ve erkekler BARIŞ ZİNCİRİ ördüler. Diyarbakırlı Kürk kardeşlerimiz BARIŞ ŞARKILARINI İzmir’de söylediler. İstanbul Beylerbeyi Belediye Başkanı Haznedar oğulu Van gölünde BARIŞ HORONU tepti. Barış ancak her yerde ve her şeyde yaşadıkça DÜNYA BARIŞI olacak. Çok yakında Türkiye’nin dört bir yanında Balkanlarda asırlık çınarlar aynı anda BARIŞ ÇİÇEKLERİ açacak. BARIŞ RÜZGARLARI BARIŞ ŞARKILARI seslendirecek. Dünya Barış Gününüz kutlu olsun.
Alpay DİNÇER