Tarih: 17 Ocak 2020
Sofya Azerbaycan Büyükelçiliği
Azerbaycan Cumhuriyeti’nin Bulgaristan Cumhuriyeti Büyükelçiliği, 17 Ocak 2020’de Sofya Merkez Askeri Kulübünde 20 Ocak trajedisinin 30. yıl dönümü için bir anma töreni düzenledi. Törene devlet kurumlarının ve ülkede akredite olunmuş diplomatik misyonların yetkilileri, kamu ve kültürel temsilciler katıldılar.
Etkinlikte konuşan Büyükelçi Nargiz Gürbanova, Azerbaycan’ın modern tarihinin kanlı sayfası olan 20 Ocak trajedisinin 30. yıl dönümüne katılımlarından dolayı konuklara teşekkür etti. Trajedi zamanı 137 silahsız kişinin katledildiğini, 744 kişinin yaralandığını ve 841 kişinin yasa dışı bir şekilde tutuklandığını söyledi.
Büyükelçi, Sovyetler Birliği Komünist Partisi ve hükumetinin önyargılı iç politikası ve M.Gorbachov’un başarısız yenilenme siyaseti sonucu olarak 1980’lerin sonunda Sovyetler Birliği’nin dağılma sürecine başladığını, Azerbaycan da dahil olmak üzere, milli egemenlik hareketinin canlandığını kaydetti. Sovyet liderliğinin siyasal yollarla çözümün imkansızlığını anladığını, bunun yerine teröre başvurduğunu ve Azerbaycan’da “Ermeni kartı” nı ustaca kullandığını söyledi. İlave olundu ki, Ermenistan’ın Azerbaycan’a karşı başlattığı temelsiz toprak iddialarını ve 250.000’den fazla Azerbaycanlının Ermenistan topraklarından sınır dışı edilmesini önlemek yerine, Sovyet yönetimi silahlı gruplar ve Azerbaycan’daki “milliyetçi aşırılık yanlıları ve mücahitler” tarafından şiddet yoluyla iktidarı ele geçirmeni önlemek bahanesi altında şehre ordu gönderdi. SSCB Devlet Güvenlik Komitesi’nin “Alfa” grubunun cumhuriyet televizyonunun cereyan bloğunu havaya uçurduğu, diğer medya kuruluşlarının faaliyetlerini durdurduğu, böylece kamuoyunu ve uluslararası toplumu haberlere erişimden mahrum ettiği kaydedildi.
Operasyon sırasında sivillerin öldürüldüğünü ve hatta ambulansların saldırıya uğradığını belirten Büyükelçi N.Gurbanova, 20 Ocak olaylarının o denem Sovyet güçlerinin en acımasız askeri müdahalesi olduğunu söyledi. Katılımcılar 20 Ocaktaki şiddetin İnsan Hakları İzleme Örgütü tarafından Sovyet ordusunun toplu cezası kimi değerlendirildiği ve Azerbaycanlı sivillerin direnişiyle bağdaşmadığı konusunda bilgilendirildi. Ifade olundu ki, trajedi SSCB Savunma ve İçişleri Bakanlığı ve Devlet Güvenlik Komitesi özel kuvvetleri tarafından SSCB lideri Mihail Gorbaçov’un doğrudan talimatı altında SSCB İçişleri Bakanı Dmitry Yazov ve İçişleri Bakanı tarafından organize edildi.
Trajedinin milliyet, yaş, cinsiyet veya sosyal statüden bağımsız olarak silahsız insanların hayatına mal olduğu bildirildi: 13 yaşındaki Larisa Mammadova, üç çocuk annesi Farida Abbasova, yeni evli İlham ve Fariza. Çiftin kaderi hakkında konuşurken, evlendikleri 30 Haziran’ın daha sonra Azerbaycan’da Sevgililer Günü olarak kutlandığı bildirildi.
Sofya
BULTÜRK Derneği
N. GURBANOVA Sofya’nın Azerbaycan Büyükelçisi
N.Gurbanova, bu terör eylemine ilk itiraz ve siyasi değerlendirmesinin Azerbaycan halkının milli lideri Haydar Aliyev tarafından yapıldığını söyleyerek Haydar Aliyev’in 21 Ocak 1990’da Azerbaycan’ın Moskova’daki Daimi Temsilciliğine geldiğini ve silahsız insanlar için Sovyetler Birliği’ni suçlayan ve trajedinin faillerini ifşa eden bir basın toplantısı düzenlediğini bildirdi. Haydar Aliyev’in Azerbaycan’daki hükumete dönmesinin ardından, Parlamentonun 1994’te onun inisiyatifiyle 20 Ocak trajedisinin siyasi ve yasal değerlendirmesini yayınladığı belirtildi. Daha sonra, N.Gurbanova, 1990 trajedisinin ulusal bir yas günü olmakla birlikte, Azerbaycan’ın bağımsızlık ve toprak bütünlüğü uğrunda mücadele tarihinde kahramanca bir sayfa olduğunu belirtti.
Etkinlikte, 20 Ocak olaylarını tanıkların ifadeleriyle canlandıran “Çalışma Sayısı 2. Kara Ocak” adlı bir belgesel yayımlandı. Daha sonra Bulgar piyanist Ani Lincheva tarafından Azerbaycan, Bulgar ve dünya klasiklerinin eserlerini seslendirildi. Etkinliğin sonunda, 20 Ocak gecesi hayatlarını feda eden Azerbaycanlıların anısına saygı göstermek için ihsan masası açıldı.
Katliamın Kurbanları:
1 Abbasov Sabir Rzagulu oglu (1965)
2 Abbasova Farida Nariman gizi (1952)
3 Abdullayev Eyyub Mahmud oglu (1967)
4 Abdullayev Tariyel Hajibala oglu (1965)
5 Abdullayev Zahid Abdulla oglu (1959)
6 Abduyev Tariyel Orij oglu (1949)
7 Abilhassanov Ilgar Yusif oglu (1967)
8 Abulfat Mirjamal Mirsaleh oglu (1958)
9 Agahusseynov Agahassan Yarig oglu (1957)
10 Agahusseynov Nuraddin Aslan oglu (1951)
11 Agaverdiyev Aslan Alikram oglu
12 Ahmadov Ilgar Humbat oglu (1965)
13 Alekberov Azer Nasib oglu
14 Aleskerov Zaur Rasim oglu (1969)
15 Alimov Ramis Kharis oglu
16 Aliyev Bayram Madat oglu (1950)
17 Aliyev Khalgan Yusif oglu (1969)
18 Aliyev Namig Kamil oglu
19 Aliyev Rustem Shahveled oglu
20 Aliyev Zabulla Kheyrulla oglu (1946)
21 Aliyev Zahid Bayram oglu
22 Alizade Faig
23 Allahverdiyev Ilham Ajdar oglu
24 Allahverdiyev Ruslan Kamal oglu (1967)
25 Allahverdiyeva Fariza Choban gizi
26 Almammadov Teymur Yahya oglu (1972)
27 Asadullayev Asif Kamal oglu (1954)
28 Asgarov Novruz Faig oglu (1968)
29 Ashrafov Rahman Ismikhan oglu (1955)
30 Atakishiyev Behruz Tofig (1961)
31 Atakishiyev Shakir Khandash oglu
32 Azizov Habil Kommunar oglu (1968)
33 Babayev Fuad Yaver oglu (1967)
34 Babayev Rahim Vagif oglu
35 Babayeva Surayya Latif gizi (1913)
36 Badalov Rovshan Seyfulla oglu (1965)
37 Baghirov Baloglan Habib oglu
38 Bagihrov Telman Malik oglu (1960)
39 Bakhshaliyev Elchin Mirza oglu (1965)
40 Bakhshiyev Salman Babakhan oglu (1949)
41 Balahusseyn Mirgazab oglu (1929)
42 Bayramov Sahil Isabala oglu
43 Besantina Vera Lvovna (1973)
44 Bogdanov Valeriy Zakir oglu (1958)
45 Bunyadzade Ulvi Yusif oglu (1969)
46 Eminov Vafadar Osman oglu (1966)
47 Ganiyev Mirza Rzabala oglu (1958)
48 Garayev Ilgar Ali (1959)
49 Gasimov Abbas Mammad oglu (1966)
50 Gasimov Yusif Ibrahim oglu (1948)
51 Gayibov Alasgar Yusif oglu
52 Geybullayev Elchin Suyeddin oglu (1968)
53 Gojamanov Aliyusif Bilal oglu
54 Guliyev Sakhavet Balay oglu (1940)
55 Gurabov Tenghiz Mammad oglu (1965)
56 Hajiyev Mubariz Mahammad oglu (1952)
57 Hamidov Izzet Atakishi oglu (1930)
58 Hashimov Israfil Agababa oglu
59 Hassanov Ali Khudaverdi oglu
60 Hassanov Mehman Ibrahim (1964)
61 Hassanov Muzaffar Gazanfar oglu (1939)
62 Hassanov Sahib Nasib oglu (1949)
63 Husseynov Alimardan Abil oglu (1962)
64 Husseynov Nariman Veli oglu (1975)
65 Husseynov Raghib Mammad oglu
66 Ibrahimov Ibrahim Ismayil oglu (1928)
67 Ibrahimov Ilgar Rashid oglu (1976)
68 Ibrahimov Shohrat Sohrab oglu (1965)
69 Imanov Elchin Beydulla oglu (1967)
70 Isayev Mushfig Aga Ali oglu (1968)
71 Isayev Fehreddin Khudu ogu(1966)
72 Isayev Rauf Sultanmejid oglu
73 Ismayilov Javad Yunis oglu
74 Ismayilov Mammadali Novruz oglu (1946)
75 Ismayilov Rashid Islam oglu
76 Ismayilov Tofig Babakhan oglu (1956)
77 Ismayilov Yusif Talat oglu (1958)
78 Israilov Aganazar Araz oglu (1960)
79 Jafarov Abulfaz Boyukaga oglu (1964)
80 Javanshirov Ilkin Zulgadar oglu (1933)
81 Kazimov Aflatun Hashim oglu (1958)
82 Kerimov Alexander Ramazan oglu (1970)
83 Kerimov Ilgar Isa oglu (1962)
84 Kerimov Ogtay Eyvaz oglu (1964)
85 Kerimov Sehran Agakerim oglu (1961)
86 Khanmammadov Jabrayil Husseynkhan oglu (1939)
87 Khanmedov Baba Mahammad oglu (1939)
88 Kharitonov Vladimir Alexandrovich (1949)
89 Mammadov Eldar Zeynal oglu
90 Mammadov Ibrahim Behbud oglu (1961)
91 Mammadov Ilham Islam oglu (1951)
92 Mammadov Mammad Yarmammad oglu (1959)
93 Mammadov Mehman Agasef oglu (1957)
94 Mammadov Mirkamal Seyidgurban oglu (1955)
95 Mammadov Mobil Bashir oglu (1937)
96 Mammadov Rahim Veliaga oglu (1969)
97 Mammadov Sakhavet Heydar oglu
98 Mammadov Shahin Zahid oglu (1972)
99 Mammadov Vagif Mammad oglu (1960)
100 Mammadov Vidadi Uzeyir oglu (1949)
101 Mammadova Larisa Farman gizi (1976)
102 Mammadova Svetlana (1939)
103 Markhevka Alexander
104 Meyerovich Yan (1955)
105 Mirzayev Azad Aliheyder oglu (1961)
106 Mirzayev Elchin Husseyngulu oglu (1961)
107 Mirzayev Vagif Samed oglu (1959)
108 Movludov Fuad Farhad oglu (1968)
109 Mukhtarov Rasim Mustafa oglu
110 Muradov Mehman Asad oglu (1961)
111 Mursagulov Ismayil Hassan oglu (1939)
112 Mustafayev Mahir Vagif oglu (1968)
113 Nasibov Allahyar Iskandar oglu
114 Nassirov Yanvar Shirali oglu (1957)
115 Nikolayenko Alla Alexeyevna (1972)
116 Nishenko Andrey Alexeyevich (1972)
117 Orujov Shemseddin Abilhassan oglu
118 Poladi Saleh Aligulu oglu (1968)
119 Rahmanov Islam Ogtay oglu (1968)
120 Rustamov Rovshan Mammad oglu
121 Rzayev Azad Allahverdi oglu
122 Sadigov Yusif Allahverdi oglu (1964)
123 Safarov Bafadar Agamirza oglu (1923)
124 Salahov Sharafeddin Muzaffar oglu (1963)
125 Semyonov Alexander Vladimirovich (1947)
126 Sharifov Mourvet Rehim oglu (1932)
127 Suleymanov Ali Yusif oglu (1956)
128 Tokarev Vladimir Ivanovich (1953)
129 Tuktamishev Fergat Sharifulla oglu (1958)
130 Yagubov Nusret Ismayil oglu (1958)
131 Yefimov Boris Vasilyevich (1945)
132 Yusupov Oleg Kerim oglu
133 Zulalov Isbandiyar Adil oglu (1963)
