İsviçreli finans uzmanlarının dünyanın en güzel parası hangisi olduğuna ilişkin yaptıkları değerlendirmeler sonucunda hazırlanan sıralamada Bulgar levası, Amerikan dolarının önünde yer aldı. İsviçre merkezli Uluslararası Finans Bankası Estetik Komisyonu tarafından yapılan listeye göre 5 en güzel para birimi Ukraina grivnası, Avustralya doları, euro, Bulgar levası ve Amerikan doları olmaktadır. 50’den çok para birimini değerlendiren uzmanlar, tasarım estetiğini, alım gücü, kağıt paralar üzerinde portreleri bulunan kişilerin tarihteki yeri ve de paranın kullanım süresinin uzunluğu gibi hususları göz önünde bulundurdular. 
Komisyonun Bulgar levasının istikrarı ile ilgili değerlendirmesinde esas husus, Bulgaristan’da Para Kurulunun uygulanması ve bunun tedavüldeki Bulgar parasının değerinin euroluk varlıklarla teminat altına alınmış olması oldu. Aslında ülkemizde Para Kurulu uygulamasının getirilmesi, Bulgaristan’ı uzmanların Altın standart dedikleri en istikrarlı maliye politikasına yaklaştırdı. Bulgaristan Merkez Bankası kontrolsüz bir şekilde para basamaması, ulusal paranın değer kaybetmesini önlemektedir.
Bulgar levası, 133 yılını tamamladı. “Lev” (aslan) kelimesinden gelen ulusal paramızın adında Bulgar halkının ulusal kurtuluş mücadelesinin sembolü olan aslanın simgelediği Bulgar ruhunun yüceliği ifade bulmaktadır. 1880 yılında Prenslik’te medeni para çıkarılmasına ilişkin yasa kabul edildi, ertesi yıl da ilk orijinel Bulgar madeni paraları da tedavüle girdi. İki yıl sonra ilk kağıt paralar da basılmaya başladı.
Uzmanlara göre Bulgar levası zaman içinde 11 kez değer kaybına uğradı, 133 yıllılk tarihçesinde 3 enflasyon krizini gördüğünü öne sürüyorlar. Birincisi I. Dünya Savaşı üzerine yaşandı. O dönemde ulusal paramızın değeri 27 kat düştü ve leva, istikrarlı hale getirilmek üzere Amerikan dolarına bağlandı. II. Dünya Savaşı da Bulgar levasının 20 kat değer kaybetmesine neden oldu.
En büyük değer kaybı ise 1989 sonrasında, yani Bulgaristan’da yaşanan demokratik değişikliklerden sonra görüldü. 1989 sonrasında Bulgar levasının değeri 60 kat düştü.
Günümüzde en çok kullanılan küpürler, 10 ve 20 levalık /5 ve 10 avro değerinde/ olanlardır. 10 ve 20 levalık paralar, tedavüldeki kağıt paranın yarısından fazlasını oluşturuyorlar. En çok kullanılan madeni para ise 1 levalık /50 cent/ olanıdır.
Ülkemiz Bulgaristan, Avro Bölgesine katılarak Avroyu ulusal para birimi olarak kabul etmek yolundadır. Bulgar levası, tarihe karışacak mı, acaba? Bunu zaman gösterecek.
Çeviri: Tanya Blagova / Yazı: Tanya Harizanova – BNR
